Yürürlüğe giren 2013-2015 TC-KKTC Ekonomik ve Mali İşbirliği Protokolü ekinde yer alan matristeki eylem planlılarının nerde ise %70’e yakını “CTP-DP” hükümeti tarafından yerine getirilmemiştir. Getirilememesinin nedenlerini sıralayacak olursak; “CTP-DP” hükümetin koalisyon olması, “CTP-DP” hükümetinin farklı ideolojilere sahip olması, “CTP-DP” hükümetinin protokole inanmaması ve hükümetin büyük ortağı olan CTP kanadındaki bazı grupların söz konusu protokole muhalif olması v.b. gibidir.
Üç yıllık olan TC-KKTC Ekonomik ve Mali İşbirliği Protokolleri bitiş yılının son aralık ayında imzalanacak yeni bir protokolle devamlılığı sağlanırdı. Fakat “2016-2018 TC-KKTC Ekonomik Ve Mali İşbirliği Protokolü” Şubat 2016 ayına gelinmesine rağmen hala imzalanmamıştır. Söz konusu protokol ile hem KKTC Kamu Maliyesi Bütçe açığına katkı, hem KKTC Altyapı projelerine Hibe ve Yardım, hem de Özel Sektörü destekleyecek projelere Hibe ve Yardım olarak yılda yaklaşık olarak 1,200,000,000 TL’lik bir kaynak TC Devletinden KKTC Devletine “Hibe veya Borç” olarak aktarılmaktadır. Aktarılan bu kaynağın KKTC Kamu Maliyesinde kendi ev ödevlerimizi yapamadığımızdan ötürü 2013-2015 yıllarında nerde ise %30-35 oranında kullanabildik. Hâlbuki son 2-3 yılda gerek döviz gerekse dünyadaki küresel gelişmelerden ötürü daralan ekonomi, ülkemizde inanılmaz seviyelere ulaşmıştır. İşte daralan bu ekonomi yapısı içerisinde % 65-70 aralığındaki kullanılmayan bu kaynak bir sonraki yıla devredilmekte bu da ülke Ekonomisinin ve Maliyesinin sekteye uğramasına neden olmaktadır.
“2016-2018 TC-KKTC Ekonomik Ve Mali İşbirliği Protokolü” CTP-UBP hükümeti tarafından TC Hükümeti ile yakın zamanda imzalanacağı kamuoyuna açıklanmıştır. İşte söz konusu protokolün ekinde yer alacak matris de yer alacak bazı eylem veya işler aşağıdakilerdir. Bu eylem veya işlerin neler olduğunu, nasıl bildiğimi soracak bazıları, söyleyeyim bir önceki program süresi içerisinde yerine getirilmeyen işler veya eylemler bir sonraki program da yer almaktadır……
“2016-2018 TC-KKTC Ekonomik Ve Mali İşbirliği Protokolü ”’de yer alacak matris ve bazı eylem veya işler;
• Kamuda çalışma saatleri verimlilik esas olacak şekilde düzenlenecektir (Yaz dönemi için 3 ay 8:00-14:00, Kış dönemi için 9 ay 8:00-13:00 ve 14:00-17:00).
• Yerel yönetimler, idari, mali ve denetim yönünden yeniden yapılandırılacaktır (Belediyeler Yasası revize edilecektir).
• Sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılmasını, mevcut ekipman ile personel kaynaklarının etkin kullanılmasını, herkesin eşit şekilde sağlık hizmetlerinden yararlanmasını ve sağlık giderlerinin finansmanını sağlamak amacıyla sağlıkta dönüşüm eylem planı hazırlanarak uygulanacak ve genel sağlık sigortasına geçilecektir.
• Kamu hizmetinin etkin bir şekilde yürütülmesini teminen yürütülen e-Devlet projesi bitirilecektir.
• Tam gün eğitime geçilebilmesi için gerekli yasal ve fiziki altyapı çalışmaları tamamlanıp, tam gün eğitime geçilecektir.
• Tüm kamuyu kapsayan, mali disipline hizmet eden, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerini sağlayan, uluslararası standartlara uygun, Kamu Mali Yönetimi Yasası çıkarılacaktır.
• Sayıştay denetiminin güçlendirilmesi amacıyla gerekli yasal düzenlemeler yapılarak, Sayıştay denetimi uluslararası standartlara uygun hale getirilecektir.
• Merkezi yönetim, kamu kurumları ve yerel yönetimlerin ihale uygulamalarında AB kriterlerine uyum ve yeknesaklığın sağlanması amacıyla yeni bir ihale yasası çıkarılacaktır.
• Saat başı ücretlerin hesaplanma bazı ve toplam ek mesai süresi gibi hususlarda gerekli düzenlemeler yapılarak ek mesai ödemelerinin bütçe üzerindeki yükünü azaltacak tedbirler alınacaktır (ek mesai minimize edilecek).
• Uluslararası muhasebe ve denetim standartlarının uygulanmasına imkan verecek yasal düzenlemeler yapılacak ve ayrıca muhasebe ve denetim meslek yasası çıkarılacaktır.
• Optimal vergilendirme seviyesine ulaşmaya, vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik yasal ve idari düzenlemeler yapılacaktır.
• Kayıt dışı ekonominin mümkün olan en az seviyeye indirilmesi için Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Eylem Planı hazırlanacak ve uygulamaya konulacaktır.
• Bafra-İskele turizm bölgesinde arazi tahsis edilen yatırımların tamamlanarak hizmet vermeye başlamaları için gerekli tedbirler alınacaktır.
• Yarım kalmış otellerin tamamlanması ve küçük, orta ölçekli otellerin iyileştirilmesi desteklenerek ekonomiye kazandırılması sağlanacaktır.
• Yükseköğretimde akreditasyon, tanıtım, üretime katkı ve kaliteyi artırmaya yönelik çalışmalar desteklenecektir.
• “Tarım Master Planı” hazırlanacak ve uygulamaya konulacaktır.
• Sertifikalı tohum üretimi için Tohumculuk Yasası çıkartılacaktır.
• Süt desteği, süt fiyatından bağımsız olarak belirlenecek ve tedricen azaltılacaktır.
• Türkiye'den boru ile su getirilmesi projesi kapsamında oluşacak yeni su kaynağının dağıtılmasına yönelik yeni organizasyon yapıları kurulacak ve dağıtım şebekeleri, atık su toplama ve arıtma sistemleri, uygun finansman modelleri (YİD, Yİ, işletme hakkı devri vb.) kullanılarak hayata geçirilecektir.
• Mevcut ve yapılması planlanan deniz limanları işletme hakları devredilmek suretiyle yeniden yapılandırılacaktır.
• Telekomünikasyon altyapısı ve hizmetleri; işletme hakkı devri, YİD ve hisse devri yöntemlerinden biri kullanılmak suretiyle uluslararası standartlara uygun olarak yeniden yapılandırılacaktır.
• Telekomünikasyon Dairesinin fonksiyonları gözden geçirilerek yeniden yapılandırılması için yasal düzenleme yapılacaktır.
• Enerji sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi için bir yasa çıkarılacaktır.
• KIB-TEK üretim, iletim ve dağıtım fonksiyonlarına göre ayrıştırılacaktır.
• Hizmet kalitesinin yükseltilmesi, kayıp kaçağın azaltılması ve tahsilatın artırılması amacıyla elektrik dağıtım sisteminin işletme hakkı devrilecektir.
• T.C. ile KKTC arasında denizaltından elektrik iletim projesi gerçekleştirilecektir.
• Enerji ihtiyacının belirli bir kısmının yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanması sağlanacaktır.
• Kamu gelir-gider dengeleri göz önünde bulundurularak mal ve hizmet maliyetlerinin düşürülmesi sağlanacaktır.
• İş hayatının gelişimine yönelik olarak bürokrasinin azaltılmasına, gereksiz iş ve işlemler kaldırılarak iş akışının hızlandırılmasına çalışmalarına devam edilecek ve hızla sonuçlandırılacaktır…
