Milli Eğitim Bakanlığının açıklamaları dikkate alındığında kolej olgusunda bir değişiklik olmayacağı ama giriş sisteminde değişikliklere gidilebileceğini anlaşılıyor...

Geçmişe gittiğimizde  Sn. Canan Öztoprak döneminde kolej olgusunda büyük değişikliklere gidilmişti...

KKTC’deki bütün okulların koleje dönüştürülmesi anlayışı ortaya konmuştu...

Bu anlayış toplum tarafından kabul görmemiş, başarıya da ulaşmamıştı...

Sn. Kemal Dürüst’ün ilk Milli Eğitim bakanlığı döneminde de toplumun kabul ettiği kolej olgusuna geri dönülmüştü...

Peki, kolejlerimizde sıkıntı var mı?

Bazı sıkıntıların olduğu gerçek...

Kolejlerin esas misyonu öğrenciyi uluslar arası programlara hazırlamak aslında...

Bu okullarda öğrenim görüp ÖSS programına takip edecek öğrencilerin BEAL veya düz liselere yönlendirilmesi gerek...

Bunun yanında devlet kolejlerinden mezun olup ciddi başarılara imza atan gençlerimiz olduğunu da söylemek lazım...

Her kolej sınavı dönemi başta sendikalar olmak üzere ve toplumun her kesiminden insanın zikrettiği “Çocuklarımızı yarış atına çevirdiniz”  söylemi aklıma geliyor...

Peki, Dünya'da eğitim kademeleri arasındaki geçişlerde sınavsız bir model var mı?

Yok...

Dünya'nın her yerinde öğrencinin başarısı bir şekilde ölçülüyor...

Bundan kaçış yok...

Ama KKTC’de var olan koleje giriş sisteminde bilginin yanında beceri, yetenek ve okul başarısının da yer alacağı daha çağdaş normların yer alacağı bir model yaratılacaksa buna da kimse karşı çıkmaz...

Yalnız buraya dikkat etmek lazım yaratılacak sistem öznel olmamalı...

Değerlendirme kişiden kişiye değişmemeli...

Ölçülecek değerler nesnellik gösterdiği takdirde sistem toplum tarafından kabul görür...

Bunun dışındaki yöntemler sıkıntıya ve tartışmaya açık olur...

Dünya'da eğitim kademeleri arasındaki  geçişlerde belirleyici sınavlar var?

 ABD bazı okullarda farklı uygulamalarla birlikte, ortaöğretim sisteminde genel ve meslek lisesi ayrımına gitmeyen bir ülkedir. Ülkede ortaöğretim yapısı ve ortaöğretime geçiş sistemi konularında uygulamalar, eyaletlere göre değişiklik göstermektedir... 

Örneğin New York eyaletinde, her yıl ortaokul son sınıf öğrencileri için İhtisaslaşmış Liselere Giriş Sınavı (Specialized High Schools Admissions Test-SHSAT) isimli bir sınav yapılmaktadır... Çoktan seçmeli test tekniği ile yapılan bu sınav eyalet genelinde merkezi olarak yapılmaktadır...

Çin’de güçlü bir merkezi yapı olmasına rağmen pek çok uygulama bölgesel düzeyde yapılmaktadır...

Liselerde genel lise ve mesleki/teknik lise ayrımına gidilmektedir. Ortaöğretim birinci kademeyi bitiren öğrenciler, yılda bir kez ve yerelde yapılan giriş sınavına (Zhongkao) girmektedir...

Bu sınav, hem öğrencilerin mezuniyeti için hem de seçkin okullara öğrenci seçmek için kullanılmaktadır...

Sınavda Çince, matematik ve İngilizce alanlarında sorular mevcuttur...

Japon eğitim sistemi dünyadaki en rekabetçi sistemlerden biridir. Zira öğrencilerin iyi bir eğitim için, ilkokul, ortaokul ve lise sonrası zorlu geçiş sınavlarına girmesi gerekmektedir... Japonya’da üç tür lise vardır: 1. Genel liseler, 2. Meslek liseleri, 3. Çok programlı liseler...

Lise türlerinin çok olması yönüyle KKTC ile benzerlik gösteren Japonya’da öğrencilerin eğitim kademeleri arasındaki geçişlerde sınavlara girmek zorundadır...

Bu sınavda; Japon dili ve edebiyatı, matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler ve İngilizce alanlarında sorular yer almaktadır. Liselere girişte, sınav başarısı büyük önem taşımakta bunun yanında öğrencinin eğitim aldığı okulundaki başarısı da dikkate alınmaktadır...

Ayrıca bazı prestijli okullar kendi giriş sınavlarını da yapabilmektedir...

Almanya'da Ortaokulda okullar, akademik liselerin (Gimnasium) orta kısmı ve mesleki ortaokullar olmak üzere ikiye ayrılır.  Almanya’da öğrenciler daha erken yaşlarda (birçok eyalette dördüncü sınıftan sonra, bazı eyaletlerde ise altıncı sınıftan sonra) farklı okul türlerine yönlendirilmektedirler...

İlkokulu bitiren öğrenciler akademik başarıları ve öğretmen görüşlerine göre, akademik ya da mesleki ortaokullara yönlendirilmektedirler...

Fransa’da okullar mesleki ve akademik olarak ayrışmaktadır. Öğrenciler diploma alabilmek için bir bitirme sınavına girmek zorundadırlar...

Bu sınav, Fransızca, matematik, tarih-coğrafya-vatandaşlık ve sanat tarihi alanlarında yapılır. Hangi tür eğitim programına gidileceği konusunda kolej bitirme sınavında başarılı olmak yeterli şart değildir... 

Öğrencinin genel ve teknoloji okulu ya da meslek okuluna gitmesini belirleyen faktörler, öğrencinin okul notlarıdır...

Buna ilaveten, öğrencinin temel değerleri (sosyal ve vatandaşlığa ilişkin) kazanmış olması üst öğrenime geçişte önemlidir...

Zaten, öğrencinin hangi tür liseye gideceğine okul müdürü, öğretmenler, rehber öğretmen, iki veli temsilcisi ve iki öğrenci temsilcisinden oluşan sınıf konseyinin önerisi ile okul müdürü karar vermektedir...

Bu karar, bitirme sınavı sonucu, öğrencinin okul notları ve davranışları dikkate alınarak verilmektedir...

Bütün gelişmiş ülkelerde ortaöğretim bazında gruplandırma makul kabul ediliyor...

Ülke örneklerine baktığımızda bütün eğitim sistemlerinin liseye geçişte (ya da daha öncesinde) öğrencilerini bir şekilde akademik başarılarına göre gruplandırdığı görülmektedir...

Bu gruplamanın şekli  ülkeden ülkeye değişmektedir. 

Ayrıca, hemen bütün ülke örneklerinde öğrencilerin ve ailelerin çok fazla talep ettiği seçici okul örnekleri vardır...

Biz de olduğu gibi.  Seçici okullara öğrenci alımında kimi eğitim sistemleri (Çin, Japonya, Güney Kore, Hollanda, ABD, vb.) seçici okullara öğrenci seçmeyi, merkezi sınavlar aracılığıyla yaparken; kimileri, öğrencinin okul notlarını ya da öğretmen değerlendirmelerini (Almanya, Finlandiya) kullanmaktadır...

 Dolayısıyla farklı eğitim sistemleri incelenirken, asıl bakılması gereken husus, merkezi sınavların olup olmaması değil, akademik başarı temelinde bir tür gruplandırmanın var olup olmadığıdır, neredeyse bütün gelişmiş ülkelerde, ülkelerin küçüklük ya da büyüklüklerinden ya da akademik geleneklerinden bağımsız olarak, ortaöğretim düzeyinde gruplandırma gayet makul görülmekte ve yaygın olarak uygulanmaktadır...

Bugün itibarıyla kolejlerin varlığının tartışılmaması aslında en doğrusu...

Koleje giriş sistemin de nesnel verilere dayanan bilginin yanında beceri ve yetenek, okul notu gibi bileşenlerle harmanlanmasına  kimse hayır demez...