Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali, 2016 “Tarımsal Destek Paketi”ni açıkladı.

Bakanlıkta düzenlediği basın toplantısında konuşan Şahali, destekleme sisteminin sürdürülebilirliğini yitirdiğini söyledi.

2016 yılında uygulanacak Tarımsal Destekler Paketi’nin yaşama geçirilmesiyle kayıtlılığı sağlayarak, sürdürülebilir, rekabet gücü yüksek, gıda güvenliğinin tesis edildiği bir yapı yaratmayı amaçladıklarını anlatan Şahali, büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde işletme başına verilecek desteğin yılda 150 bin TL’yle, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine verilecek desteğin ise 70 bin TL ile sınırlandırıldığını ifade etti.

Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olma şartıyla en az 30 arılı kovana sahip arıcılara, arılı kovan başına 20 TL destek ödemesi yapılacağını anlatan Şahali, kuru tarıma yönelik tahıl alanlarına dönüm başına verilen desteğin 30 TL’den 32 TL’ye çıktığını kaydetti.

Destekten kimler yararlanabilecek?

Daha önce desteklerden yararlanmak için sigorta kaydı arayacağını ve emekli olma yaşına gelenlerin muaf tutulacağını açıkladıklarını hatırlatan Şahali, ancak Avrupa Birliği uyum çalışmaları sonucu sadece 2. iş yasağı olanlar dışında herkesin desteklerden yararlanması prensibini kabul ettiklerini dile getirdi.

Paket hazırlanırken üreticiler ve imalatçılarla yoğun istişarelerde bulunduklarını anlatan Şahali, tüm kesimlerin hassasiyetlerini dikkate aldıklarını dile getirdi.

Mevcut destekleme sisteminin sürdürülebilirliğini yitirdiğini kaydeden Şahali, “Tarımda her yeni bütçe yılına daha fazla açıkla girdiğimiz mevcut sistemi, sürdürülebilir bir yapıyla değiştirmek için atmakta olduğumuz bu adımın, sektörün geleceği için üreticilerimiz tarafından da sahiplenilmesini ümit etmekteyiz” diye konuştu.

“Gıda güvenliğine özel önem veriliyor”

Bakanlığın gıda güvenliğine hayli önem verdiğini vurgulayan Şahali, gıda güvenliğini temin etmek ve halk sağlığını korumak amacıyla reform çalışması çerçevesinde Tarım ve Veteriner Dairelerinin hem denetim, hem de eğitim misyonunu ön plana çıkararak verimliliğini artırmaya yönelik de ciddi çalışma içinde olduğunu ifade etti.

Desteklerin detaylarını da açıkladı

Şahali basın toplantısında daha sonra verilecek desteklerin detaylarına değindi.

Şahali’nin verdiği bilgiye göre büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde işletme başına verilecek destek yılda 150 bin TL’yle sınırlandırıldı.

Buna göre günde 1600 litreye kadar çiğ inek sütünün SÜTEK’e teslim edilmesi koşuluyla her litre çiğ süt için Bakanlar Kurulu’nca belirlenen miktar kadar çiğ süt destekleme ödemesi yapılacak.

Bunun yanında Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasıyla sisteme kayıtlı anadan ve Veteriner Dairesi tarafından kullanımına izin verilen boğa sperması ile yapılan suni tohumlama sonucu doğan tüm buzağılara, buzağı başına 100 TL destek ödemesi yapılacak.

Yine Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasıyla soy kütüğü ve ön soy kütüğüne kayıtlı damızlık sığır yetiştiricilerine anaç sığır başına 20 TL Soy Kütüğü ve Önsoy Kütüğü Desteği ödemesi yapılacak.

Küçükbaş yetiştiriciliğine 70 bin TL üst limit

Bakan Şahali’nin verdiği bilgiye göre küçükbaş hayvan yetiştiricilerine verilecek desteklere ise yıllık 70 bin TL üst limit konuldu.

Buna göre küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan, Aralık 2015 – Haziran 2016 beyan tarihleri itibarıyla Hayvan Kayıt Sistemi’ne kayıtlı ve tanımlanmış on beş ayı geçmiş anaç küçükbaşa sahip olan yetiştiricilere, yılda iki kez olmak üzere ve işletme başına her durumda yılda 70 bin TL’yi aşmamak koşuluyla, 1-500 anaç küçükbaş için hayvan başına 80 TL, 501 ve üzeri için ise 72 TL destek verilecek.

Damızlık Kayıt Sistemi’nin kurulmasına müteakiben soy kütüğü ve ön soy kütüğüne kayıtlı damızlık küçükbaş hayvan yetirticilerine anaç hayvan başına 10 TL destek ödemesi yapılacak.

Küçükbaş çiğ süt üretiminin desteklemesi ve hellimin coğrafi tescili için ihtiyaç duyulan sütün SÜTEK’te toplanmasını temin etmek amacıyla, SÜTEK’e teslim edilen ve SÜTEK tarafından saptanan kalite kriterleri çerçevesine uyan sütlere litre başına 70 kuruşa kadar süt primi ödenecek.

Öte yandan hayvan gen kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi amacıyla yerli Kıbrıs sığırı için hayvan başına 500 TL, yerli Kıbrıs koyunu için de hayvan başına 100 TL ödeme yapılacak.

Arıcılara kovan başına 20 TL 

Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olma şartı ile en az 30 arılı kovana sahip arıcılara, arılı kovan başına 20 TL destek ödemesi yapılacak.

Bu kapsamda olan ve KKTC Arıcılık Kooperatifi’ne bal satan üreticilere de kilogram başına 1 TL destek verilecek.

Seralarda doğal polinasyonu sağlamak amacıyla bombus arısı kullanan yetiştiricilere koloni başına 150 TL ödeme yapılacak.

Balıkçılara sosyal sigorta primi desteği

Balıkçılığı özendirmek, girişimciliği artırmak ve sosyal güvenlik sistemine dahil etmek amacıyla, 1975 Balıkçı Gemileri Yasası kapsamına giren küçük balıkçı gemileri sicili kayıtlı gemi sahibi mesleki balıkçılara, Bakanlık tarafından yüzde 50’ye kadar sosyal sigorta prim desteği ödemesi yapılacak.

Balon balığının balıkçılık malzemelerine verdiği zararlara karşılık Mayıs – Ağustos 2016 döneminde düzenlenecek sportif yarışmalar dahil avcılığı yapılan balon balıklarını Hayvancılık Dairesi’ne teslim eden izinli balıkçılara ise balık başına 3 TL destek sağlanacak.

Kuru tarım desteği artırıldı

Bakan Şahali’nin verdiği bilgiye göre dane üretimine (kuru tarıma) yönelik tahıl alanlarına dönüm başına verilen destek 30 TL’den 32 TL’ye çıktı.

Buna göre dane üretimine yönelik tahıl alanlarına, nadas alanlarına Genel Tarım Sigortası Fonu kapsamına giren beyanlar dikkate alınarak 4 bin dönüme kadar olan alanlar için dönüm başına 32 TL destek verilecek.

Üretim sezonunda kaliteli kaba yem üretimine yönelik, hububat ve baklagil alanlarına dönüm başına 40 TL destek yapılacak.

Üretim sezonunda veya çok yıllık olarak üretilen sulu yem bitkisi ekimi yapan çiftçiler için tek yıllık mısır, lolium, karamba, sudan otu gibi ürünlerde dönüm başına 60 TL, yonca gibi çok yıllık ürünler için de dönüm başına 75 TL destek öngörüldü.

Konvansiyonel narenciye ekim alanlarına yönelik olarak üreticilere, 1-5 dönüm arası için 200 TL, 5 dönüm ve üzeri olanlar için de dönüm başına 250 TL ödeme gerçekleştirilecek.

Çok yıllık erik, zerdali, kayısı, bağ, zeytin, ceviz, badem, harnup, nar üretiminde dönüm başına 120 TL, Diğer türler için ise dönüm başına 100 TL destek ödemesi yapılacak.

Sebze alanlarının desteklenmesine yönelik dönüm başına 80 TL, üretim sezonunda üretilen patates üretiminin desteklemesine yönelik olarak da dönüm başına 100 TL destek ödemesi yapılacaktır.

Sera alanlarına dönüm başına bin TL

Örtü altı yetiştiriciliğinin geliştirilmesi amacıyla; iklim kontrollü sera alanlarına dönüm başına 1000 TL, modern sera alanlarına dönüm başına 500 TL, bunların dışında kalan alanlara 400 TL ve alçak tünel sistemi olan alanlar için de dönüm başına 100 TL destek verilecek.

Sertifikalı tohum kullanımı desteklenecek

Sertifikalı üretim ve organik tarımın özendirileceği yeni destek programında organik tarım ve iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip üreticilere ek olarak sertifika başına 500 TL destekleme ödemesi yapılacak.

Buna ilaveten organik tarım ve iyi tarım uygulamaları yapan ve üretim sezonunda üretilerek satışı yapılan ürünler için çiftçilere organik üretimde meyve ağaçları için dönüm başına 150 TL, sebze ve patates için dönüm başına 270 TL, tarla bitkileri için dönüm başına 16 TL, anaç sığır üretiminde hayvan başına 150 TL, anaç koyun keçi için hayvan başına 15 TL, arılı kovanlar için kovan başına 15 TL destek verilecek.

İyi tarım uygulamaları için ise meyvede dönüm başına 100 TL, sebze ve patateste dönüm başına 120 TL, örtü altı üretiminde dönüm başına 300 TL destek ödenecek.

Kaliteye, teknoloji kullanımına ve çevre koruma önceliklerine göre bitkisel üretim faaliyetinde sertifikalı tohumluk kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla Toprak Ürünleri Kurumu ve Kooperatif Zirai Levazım Makine ve Gıda Pazarlama Koop Ltd. tarafından sağlanan sertifikalı tohumu kullanan tahıl üreticilerine 2016 yılı ekimleri için kilogram başına 50 kuruş destek ödemesi yapılacak.

Narenciyede tür değişikliği desteklenecek

Narenciye sektöründe piyasanın talep ettiği ürün yelpazesini oluşturmak ve buna bağlı ihracatta rekabet gücünü artırarak sürdürülebilir bir pazar oluşturmak amacıyla tür değişikliği özendirilecek.

Bu kapsamda, gençleştirme budamasının yüzde 100 uygulanması halinde ağaç başına 22 TL, yüzde 50 uygulamalarda ağaç başına 17 TL, aralara yeni dikim yapılması halinde de ağaç başına 27 TL destek verilecek.

Narenciye bahçelerinde yapılacak aşılama ile çeşit değiştirme uygulaması için de ağaç başına 22 TL ödenecek. Narenciye bahçelerinin yerine yeni bahçe tesisi söz konusu olan durumlarda narenciye çeşitleri için ağaç başına 42 TL, diğer meyve çeşitleri için de ağaç başına 50 TL destek verilecek.

“7,5 milyon TL ödeme emri verildi”

Bakan Şahali toplantının sonunda Haziran-Aralık dönemi küçükbaş doğrudan gelir desteği ödemesi için 7,5 milyon TL’lik ödeme emri verildiğini belirtti.

Şahali, paranın en geç salı günü üreticilerin hesaplarında olacağını dile getirdi.