Suna ERDEN

   Başbakan Tufan Erhürman ile ekonomik krizi görüşen ve bazı önerilerde bulunan UBP’li eski Maliye Bakanı Ersin Tatar, ekonomik protokolde yer alan reformların hayata geçirilmesi halinde Ankara’dan Bir milyar 200 milyon TL tutarında sıcak paranın geleceğini ve piyasanın rahatlayacağını söyledi.
   CTP’li eski Maliye Bakanı Ahmet Uzun ise “Reformların yapılması gerekir. Ama şu anda çöldeyiz ve suya ihtiyacımız var. Öyle bir zamanımız yok” dedi. Başbakan’ın daveti üzerine toplantıya katılan KKTC’nin en uzun süreli Maliye bakanlarından Salih Coşar ise ticaret hayatında dövizi kısıtlamanın yanlış olacağı konusunda uyarı yaptı.

Ne dediler?..

 Ersin Tatar: Reformları yapalım, paraları alalım
Maliye Bakanı Ersin Tatar Başbakan Erhürman ile yapılan görüşmede ekonomi ile ilgili genel değerlendirmeler yapıldığını ifade etti. Görüşme içeriğini açıklamak istemediğini ifade eden Tatar, ancak ekonomi ile ilgili kendi görüşlerini açıkladı. Ekonominin kötü olduğunu, piyasanın nakit ihtiyacı olduğunu belirten Tatar, “Ekonominin açılması için istikrarın sağlanması lazım ”dedi. 
   Nakit ihtiyacı için ise Türkiye’den kaynak alınması gerektiğini ifade ederek şunları söyledi: 
“Reform sürecinin hızlandırılması lazım… Meclis’in çalışması ve reformları için gerekli olan yasal düzenlemeleri yapması gerekiyor. TC-KKTC arasında imzalanan ekonomik protokolde yapılması gereken reformlar hayata geçirilirse Türkiye’den 1, 2 milyar TL kaynak aktarılacak. Bu nedenle reform sürecinin hızlandırılması lazım… “

Ahmet Uzun: Yangın var acil su lazım
Maliye eski Bakanı Ahmet Uzun da, Başbakan Erhürman ile yapılan görüşmede eski bakanların tecrübelerini aktardığını ve önerilerde bulunduğunu söyledi. Görev yaptığı 2004-2009 yılları arasında krizlerle mücadele ettiğini söyleyen Uzun, yaşadıkları tecrübeyi anlattığını ifade etti. Uzun, Başbakanın eski bakanları görüşmeye çağırmasını takdir ile karşıladığını ifade ederek, yapılan görüşmede ortaya koyduğu fikirleri anlattı:
“Hepimizin Maliye Bakanlığı yaptığımız dönemlerde bir krizi yaşandı. Yaşadığımız tecrübeleri aktardık. Döviz ile ekonomik kriz ile ilgili ne yapılabilir noktasında konuştuk. Kendi deneyimlerimi aktardım. Benim dönemimde kriz olmuştu. Konut alanlar ödeme yapamıyordu. Bu insanlar hep mahkemeye verilmişti. Müteahhitler de para alamadıkları için kendi borçlarını ödeyemiyordu. Biz bir girişimde bulunmuştuk. Müteahhitler binlerce kişiyi dava etmişti. Biz müteahhitleri toplantıya çağırdık. ‘Gelin bu rakamların faizini indirim, bu insanları bankalardan borçlandıralım ve ödesinler’ dedik. Bu insanları bankalardan borçlandırdık. Ödemeler başladı. Herkes memnun kalmıştı. Bu konudaki deneyimleri aktararak öneride bulundum. Hükümetin bugüne kadar aldığı önlemleri yerinde buluyorum. Daha ileri önemler de alınabilir. Mesele biraz daha gıda ürünlerinde Fon ve KDV düşürebilir. En mühimi fiyatları denetlemek için temel gıda da fiyat belirlemesi yapmalarını tavsiye ettik. 
Hükümet, aşağı yukarı her kesime yardımcı olabilecek bir hamle yaptı.
Ancak bir de borçlular vardır. Döviz ile gerek ev gerek araba alanlar var. Şimdi borçlarını ödemeleri çok zor. Bu konuda bir hamle yapmalarını tavsiye ettim. Mesela borçluların faizleri indirilebilir. Böylelikle ödemeleri kolaylaşır. Vadeler uzatıldı ancak bu daha da faiz demektir. Faiz de indirim yapılırsa bu borçlulara da el uzatılmış olurlar. Vakıflar Bankası faizlerini düşürdü. Diğer bankaların da aynı indirime gitmesini bekliyorum.
KKTC’nin bu döviz krizini kaynağından kurutma gibi imkânı yoktur. KKTC’nin görevi mümkün olduğunca vatandaşı korumaktır.”

Durum acil
Ahmet Uzun, “Maliye eski Bakanı Ersin Tatar, ekonomik protokolde öngörülen reformların yapılması ve Türkiye’den kaynak aktarımının hızlandırılması gerektiğini savunuyor. Siz ne diyorsunuz” sorusuna karşılık ise şunları söyledi:  
“Reformların yapılması gerekir. Ama şu anda çöldeyiz ve suya ihtiyacımız var. Öyle bir zamanımız yok. Reformların yapılması, kaynakların alınması lazım… Ancak yanıyorum ve acil su istiyorum. Ayrıca Başbakan da bu konuda hemfikir… Ancak şimdi öyle bir zamanımız yok. “

Salih Coşar: Döviz kısıtlamasına karşıyım
Maliye eski Bakanlarından Salih Coşar ise Başbakan Tufan Erhürman’ın eski maliye bakanlarını görüşmeye çağırdığını ifade ederek, şunları söyledi: 
“Başbakan istedi, görüşmeye gittik. Başbakan istediği için görüşülen konuları o açıklamalı. Ama genel olarak ekonomiyi ve ülkenin içerisinde olduğu durumu konuştuk.”
Coşar, “Size göre ekonominin düzlüğe çıkarılabilmesi için neler yapılmalıdır” sorusunu ise şu şekilde cevapladı: “ Türkiye’de ticaret hayatında dövizin kısıtlanması gündemde. Bana göre bu yanlış bir şey. Şimdi bizim bakanlarımız Türkiye’ye gidecek. Görüşmeler yapacak. Bakalım ne kararlar alınacak. Döviz ile ilgili nasıl bir önlem alacaklar. Ondan sonra fikrimi söyleyebilirim. Ama bana göre yanlış adımlar atılacak. “