Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi için Doğu Akdeniz'de NAVTEX ilan edilmesiyle Türkiye-Yunanistan arasında yaşanan gerilim tırmanırken, Avrupa Birliği’nden (AB) diyalog çağrısı yapıldı. AB üyesi ülkeler Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki adımlarının kınanması yönündeki çağrısını yanıtsız bıraktı.
Yunanistan tarafından gönderilen fırkateynlerin Oruç Reis'i taciz etmeye kalkışması gerilimin dozunu artırdı, dün gün boyu Türkiye’den sert ve kararlı açıklamalar yapıldı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Sivil gemilerimize karşı yapılabilecek en ufak bir saldırıyı cevapsız bırakamayız” derken Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Haklarımızı korumak için her türlü mücadeleyi yapmaya hazırız” ifadelerini kullandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise "Yunanistan'ın aklıselim davranması lazım. Oruç Reis gemimizi taciz etme gibi girişimlerde bulunmasın. Karşılığını alır" dedi.
Erdoğan: Saldırıları cevapsız bırakamayız
Erdoğan, Yunan fırkateyninin Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisini taciz etmesiyle ilgili, "Sivil gemilerimize karşı yapılabilecek en ufak bir saldırıyı cevapsız bırakamayız" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul'da Hz. Ali Camisi'nde kıldığı cuma namazının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan, Doğu Akdeniz'de Yunanistan'a ait fırkateynin, Oruç Reis gemisine yönelik taciziyle ilgili soru üzerine, Doğu Akdeniz'deki gelişmelerin "sıkıntılı" olduğunu ifade etti.
Sismik araştırma yapan gemiler ve sondaj gemilerinin bölgede dolaştığını hatırlatan Erdoğan, Oruç Reis'in sismik araştırma yapan önemli gemilerden biri olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Sivil gemilerimize karşı yapılabilecek en ufak bir saldırıyı cevapsız bırakamayız. Nitekim dün böyle bir durum söz konusu oldu. Kemal Reis bunlara gereken cevabı verdi. Sonra da onlar kendi limanlarına çektiler. Eğer bu devam edecek olursa bunun cevabını misliyle alacaklardır. Bunları karşılıksız bırakmamız mümkün değil. Ayın 23'üne kadar burada Oruç Reis çalışmalarını sürdürecek.”
Akar: Her türlü mücadeleye hazırız
Bakan Akar, "Bölge ile hiç alakası olmayan Avrupalı bir müttefikimizin binlerce kilometreden gelerek Doğu Akdeniz'deki askeri varlığını güçlendireceğine yönelik açıklama ve eylemleri, müttefiklik ruhu, ittifak ruhu ve dayanışma ile bağdaşmamaktadır" dedi. "Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak, bizim hiç kimsenin toprağında gözümüz yok" diyen Akar, Türkiye'nin tüm komşularının toprak ve siyasi bütünlüğüne saygılı olduğunu vurguladı.
Akar, "Yunanistan'ın Ege ve Akdeniz'de uluslararası hukuku tanımaz, sadece kendi çıkarlarını gözeten, bencil, tek yanlı talepleri ve yaklaşımları gerçeklerle bağdaşmıyor” dedi. Akar, şu açıklamalarda bulundu:
"En önemli aracın diyalog olduğunu ve diyalogla birçok problemi çözebileceğimizi de bir kez daha hatırlatmak istiyorum. Bizim tekrar tekrar söylememize rağmen Yunanistan dahil bazı çevreler anlamak istemiyor, biz siyasi çözümler istiyoruz. Diyalogla problemlerimizi çözmek istiyoruz. Hem Kıbrıslı kardeşlerimizin hem kendi hakkımızı korumak ve kollamak için her türlü mücadeleyi yapmaya hazırız.
Çavuşoğlu: Yunanistan karşılığını alır
Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz'deki gelişmelere ilişkin, "Yunanistan'ın aklıselim davranması lazım. Oruç Reis gemimizi taciz etme gibi girişimlerde bulunmasın. Karşılığını alır" dedi.
Bakan Çavuşoğlu, İsviçre'ye yaptığı resmi ziyaret kapsamında, mevkidaşı Ignazio Cassis ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Çavuşoğlu, Yunanistan'ın, Doğu Akdeniz'de Mısır ile yaptığı anlaşma ve Oruç Reis'i taciz etme girişimlerine yönelik, "Yunanistan'ın böyle bir adım atması kabul edilemez. Bu noktada suçlanacak bir ülke varsa o da Yunanistan'dır. Yunanistan'ın aklıselim davranması lazım. Oruç Reis gemimizi taciz etme gibi girişimlerde bulunmasın. Karşılığını alır" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin bu konuda her zaman diplomasiden yana olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Biz her zaman siyasi diyalogla barışçıl yoldan tüm meselelerin halledilmesinden yanayız. Yunanistan 'Kuralları ben belirlerim, ondan sonra gel oturalım.' diyorsa bu böyle işlemez. Bunun da hem masada hem sahada işlemeyeceğini gösterdik."
AB: Gerilimi düşürün
AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının toplantısında Doğu Akdeniz'deki gelişmelerle ilgili bir karar çıkmadı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Türkiye'ye gerilimi düşürmesi ve diyalog çağrısı yaptı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell başkanlığında videokonferans yöntemiyle olağanüstü toplandı.
AB diplomatik kaynaklarından alınan bilgiye göre; Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki adımlarının kınanması yönündeki çağrısı karşılık bulmadı. Bu yöndeki çağrıya başta Almanya olmak üzere birçok üye ülke ve AB yönetiminden destek gelmedi.
Borrell, toplantıdan sonra sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Yunanistan ve Rum Kesimi ile dayanışma içinde olduklarını belirtti. Borrell, Türkiye'ye gerilimi düşürmesi ve diyalog çağrısı yaptı.
AB dışişleri bakanlarının toplantısı videokonferans yöntemiyle yapıldığı için gayriresmi nitelikte oluyor ve toplantı sonunda ortak karar çıkmıyor. Ancak bakanlar çalışma gruplarına toplantı sonuçlarını hazırlamaları için talimat verebiliyor.