Kuruma yeni jeneratör alınmadığı gerekçesiyle greve giden El-Sen ülkeyi perişan etti; Bakanlar Kurulu saatlerce bekledikten sonra ‘yasaklama’ getirdi; vatandaş mağdur edildi

Çiğdem AYDIN 

   Elektrik Kurumu’na yeni jeneratör alımı konusunda ihaleye çıkılmamasını gerekçe gösteren 
EL-SEN’in önceki akşam uygulamaya koyduğu genel grev kararı, Kıbrıs’ın kuzeyini uzun süre elektriksiz bıraktı. Lefkoşa dahil birçok bölgede 12 saati aşkın süre elektriksiz kalan vatandaşlar hem sendikaya, hem de kurumdan sorumlu olan hükümeti eleştiri yağmuruna tuttu.
   Başbakan ve elektrikten sorumlu bakanın adada olmaması yüzünden telefonla yapılan istişarelerden sonra bakanlar Kurulu dün akşam saatlerinde olağanüstü toplantı gerçekleştirdi ve 60 gün süreyle grev yasağı konulduğunu ilan etti. Kararın alınmasından sonra da adanın büyük bir bölümü elektriksiz kaldı. Durum tepkiler yağarken, EL-SEN Başkanı Kubilay Özkıraç, Bakanlar Kurulu kararına rağmen greve devam edeceklerini açıkladı. 
   Diyalog’un telefonla görüşlerine başvurduğu Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy “Grevin zamanlaması manidardır” dedi. 
   YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı, Meclise karşı bir güç göstergesi yapıldığını söylerken, elektrik kesintileri yüzünden ağır mağduriyet yaşayan ekonomik örgütler, özellikle sendikaya ağır eleştiriler yöneltti, hükümeti keskin önlemler almaya davet etti.

Sendika başlattı, bakanlık durdurttu
EL-SEN dün sabah itibari ile süresiz grev başlattığını duyurdu. Sendika bu kapsamda 
dün sabah KIB-TEK Genel Müdürlüğü önünde toplanarak açıklama yaptı. 
EL-SEN Başkanı Kubilay Özkıraç, hükümet ile 6 Eylül’de imzalanan protokolde en az 60 MW gücünde jeneratör alımı yapılması, konunun 45 gün içerisinde sonuçlandırması göreviyle Enerji Yatırım Komitesi adı altında bir komite kurulması koşullarının da yer aldığına işaret etti.
İhaleye çıkılması için protokolde tanınan 45 güne ek olarak sendikanın iyi niyeti ile hükümete 35 gün daha süre tanındığını, buna rağmen hükümetin ihale sürecini başlatmadığını belirten Özkıraç, süresiz grevde kararlı olduklarını belirtti. 

Tepkiler yağdı
Grev nedeniyle sabah saat 10.00 sıralarına elektrikler kesilirken, birçok mağduriyet yaşandı. Vatandaşlar sosyal medya hesaplarından isyan ederken, olağanüstü toplanan Bakanlar Kurulu grevi 60 gün süreyle yasakladı. EL-SEN Başkanı Kubilay Özkıraç, Bakanlar Kurulu kararına rağmen greve devam edeceklerini açıkladı. 
Grevden dolayı ortaya mağduriyetler çıkarken, hem siyasiler hem de vatandaşlar tepki gösterdi. 

Ne dediler?.. Ne dediler?..

Taçoy: Grev zamanlaması manidar 

Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy, Diyalog’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Elektrik kurumundaki ihale ve yolsuzluklarını araştırmak için mecliste araştırma komitesi kurulduğu EL-SEN’nin isteklerini biliyoruz dikkate almadığımız doğru değildir. Greve başlama zamanlamasını manidar buldum. Şu anda daha önceden planlanmış İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısına katılmak üzere İstanbul’da bulunuyoruz. Bakanlık olarak ihaleye önümüzdeki hafta çıkılacağını söyleyebiliriz. Halka söz verdiğimiz hiçbir şeyin aksini yapmayacağız kimse bunu bizden beklemesin. Şu anda 60 Megavat üzerinde üretim yapabilen bir mekanizma üzerinde çalışmalarımızı tamamladık. EL-SEN’in direttiği geçmişte tartıştığımız 4 jeneratör konusudur ki, bu alım sadece bir markayı işaret ediyor. KIB-TEK üzerinde bir yolsuzluk usulsüzlük araştırma komitesi kurulmuşken bu söylem ve iddiaları ortadan kaldırmaya çalışırken bu ısrarı anlamak mümkün değildir. Kimse yatırırım yapmayacağız demedi ama gerekli ve verimli bir yatırım yapma yükümlülüğümüz hem halka hem de kuruma karşı vardır” 

İŞAD Başkanı Enver Mamülcü: Bu provokasyondur, tutuklanmalıdırlar
İŞAD Başkanı Enver Mamülcü de tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Bu sadece ekonomik bir sıkıntı değildir bu sosyo-ekonomik bir sıkıntıdır. EL-SEN’nin devamlı şekilde veya diğer sendikaların bu şekilde yaptığı grev tarzı vatandaşa zulüm tarzı grevler artık insanlık dışıdır ve toplumun yara almasına sebep olmaktadır. Toplumu etkileyecek olan bu denli, hareketlerden tamamen vazgeçilmesi için bir yasa önergesi çıkarılması lazımdır. Bu tür ciddi mağduriyetler yaratan eylemleri yapanların derhal tutuklanmaları ve haklarında cezai müeyyidelerin uygulanması gereklidir. 
Çünkü sen bir halkın ekonomik durumuyla, sağlık durumu ile veya konutlarda solunum cihazlarına bağlı yaşayan insanların hayatlarını riske atamazsın. Trafik güvenliğini sıkıntıya sokamazsın. Bu grevler artık moda dışıdır bu ülkede ciddi kangrenler oluşturuyorlar. Bu grevleri kesinlikle onaylamıyoruz. Alınacak olan jeneratörlerin de şu andaki mevcut Teknecik’in ve AK-SA’nın jeneratörleri ile birlikte üretilen elektriğin yeterli olduğunun tespiti içerisindeyiz. Dolaysıyla yeni jeneratör alımı gerekmemektedir. Yapılacak olan artık Türkiye’den enterkonnekte sistemin hayata geçirilmesidir. Bu ülkede alternatif enerjilerin de yasalarla birlikte düzenlenerek Dünya’yı bu kapsamda yakalamalıyız. Bu tür sendikal faaliyetlerin de olmaması için gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Bu gün ülkede yaşanan kesintiler arıza değildir bu planlı bir harekettir bu kadar fazla bölgede eş zamanlı arıza olmaz olamaz. Bu hükumet edenleri zora sokacak kendisini bu noktada güçlü göstermeye çalışan bir provokasyondur. Şu anda sanayi bölgelerinde üretim durmuştur biz hangi zamanda yaşıyoruz. Vatandaş ve hükumeti karşı karşıya getirme operasyonudur kaosa oynamadır.” 

Deniz: rezil bir durum
Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz de şunları söyledi:
 “Bu kesinlikle kabul edilebilir bir durum değildir. Ülke ekonomisini durdurma girişimidir. Faturalarını ödeyen vatandaşları mağdur etmedir bu bir rezalettir. Bu tür eylemleri asla kabul etmeyiz. Bu tür sorunlara kalıcı çözüm bulunması için hükumeti de ilgili bakanlığı da göreve çağırıyorum. Bir an önce cesaretli adımlar atılmalıdır. EL-SEN haklı dahi olsa halkı elektrik bırakma hakkı hukuku yoktur. Böyle bir hakkı hukuku olmayan eylem şeklini asla kabul etmiyoruz hükümetin otoritesini de bu konuda göstermesini istiyoruz. Şalterleri kapatmak kimsenin hakkı değildir.” 

HP Milletvekili Gülşah Sanver Manavoğlu: Grev yanlış bir duruş
 “EL-SEN grev kararından vazgeçmesi gerekiyor. Tamamıyla vatandaşa gerçekten büyük zarar veren gereksiz bir grev kararı alınmıştır. Kendilerine göre gerekçeleri vardır, biliyorum yatırım konusunda Bakanla yaptıkları istişarelerde olumlu bir hava görmediler ki bu grevi yaptılar ama vatandaşları da iş dünyasını da mağdur etmemek gerekiyor. Çocukluğumdan beri elektrik kesintileri ile yatıyoruz kalkıyoruz. Geçmiş dönemlerden daha da fazla zarar verir noktadır şu anda bu elektrik enerjimizin yönetimi senelerdir başarılmamış ve doğru sonuca ulaşılamamış. Hemen her bakanla sorunları oldu, zaman zaman bakanların dahi tehdit edildiğini duyuyoruz.
 Siyasi olarak da atanan bir yönetim kurulu var zaman zaman sendika ile yönetim kurulu arasında da anlaşmazlık da oluyor ne yazık ki bu karmaşanın arasında vatandaşlar, yatırımı olan insanlar, sanayiciler, iş sahipleri mağdur oluyor. Vatandaşın bu şekilde mağdur edilmemesi gerekiyor. Ben yanlış buluyorum bu grevi. Sorunlar ancak diyalog ile çözülür burası korsan bir kurummuş gibi davranılması gerekiyor.” 

İş adamı Asım Dedezade: Allah Yardımcımız olsun
“Bu grevin askıdan ineceğini ilgili sendikanın başkanı zaten 10-15 gün önce söylemişti. Hal böyle iken gerek hükümet yetkilileri gerekse ilgili Bakan veya Bakanlar Kurulu 10 gün önce bir toplantı yapıp tavırlarını ortaya koymaları gerekirdi. Kubilay Özkıraç, diyorsa ben grevi askıdan indiriyorum bileceksiniz ki, bu grev olacak önleminizi alacaksınız. Ben Haspolat’ta sabah 06.00’da işime başlıyorum ve sabah saatlerinden itibaren elektrik yok. Başbakan İstanbul’a gidecekse idi iptal etmeliydi.
 Hükümetin ciddiyeti soru işaretidir. Sendikalar bu ülkede aşırı haklar elde etmiştirler ve elde edilen hakların hiçbir şekilde geri alınamayacağı yönünde yasaları yapılmıştır bu olağan üstü durumlar Dünyanın hiçbir yerinde yoktur. Bu olağan üstü haklara karşı olağan üstü halka karşı sorumluluklarını da yerine getirmelidirler. Halkımız gördüğümüz kadarıyla faturalarını ödemektedirler ve gün boyunca sıkıntı yaşadı insanımız. Hasta yatağında yatan insanlarımız vardır bebekler ardır elektriğe ihtiyaç vardır bu sorumluluklarını yerine getirmelidir. Bakanlar Kurulu toplanmış ama bana göre geç oldu adamlar zaten size 10 gün önce bu grevi yapacaklarını duyurmuştu. Yaptılar akşama kadar Bakanlar Kurulu toplanmadı akşam saatinde toplandı Allah yardımcımız olsun.” 

Sanayi Odası As Başkanı Metin Uluğ: Jeneratör alımına sendika mı karar verecek?
 “Kıbrıs Türk Sanayi Odası olarak EL-SEN’nin bu eylemini şiddetle kınıyorum. Sendikayı sağduyulu davranmaya davet ediyoruz grev kuşkusuz bir haktır ama hak aramak demek başkalarının haklarını gasp etme anlamına gelmez. Böyle bir yola girerseniz çıkmış olduğunuz yolda halktan destek değil, sadece tepki alırsınız ki gün boyunca da tepkiler geldi. Başbakanın ve Ekonomi Bakanının yurt dışında oluşunu fırsat bilip eylem başlatılmıştır bize göre, birkaç gün daha bekleyebilirlerdi Başbakan ve Ekonomi Bakanı yurda dönerdi bu sorunu istişare ile çözebilirlerdi bize göre, Sanayi’de üretim durmuş vaziyette, iş insanları da vatandaşlarımız da mağdur. Bence arıza adı altında bazı bölgelerin bilinçli bir şekilde elektriğini kestiler bu kadar arızanın aynı anda ortaya çıkması inandırıcı değildir. Ekonomi Bakanı gerekli girişimleri yapmasına rağmen bu grev yapılmıştır. Sorarım sendika mı karar verecek Elektrik Kurumuna yapılacak yatırımın ne olacağına bu da bizim için bir soru işaretidir ve manidardır.” 

Arıklı: Meclise karşı güç gösterisi
YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı da, Diyalog’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Elektrik arz ve çeşitliliğinin güvence altına alınmasının tek yolu kablo ile elektrik getirilmesi ve mümkün olduğunca güneş enerjisi sisteminden faydalanılmasıdır. Hükümeti sendika baronlarına ve jeneratör lobisine teslim olmamaya ve kablo elektrik konusunda vakit geçirmeden harekete geçmeye davet ediyorum. Ülkenin büyük bir bölümünü elektriksiz kaldı, sendikanın grev gerekçesi işçinin haklarını korumak veya yeni haklar talep etmek değil tek amacı, “yatırım” adı altında jeneratör ihalesi konusunda hükümeti ikna etmektir ülkede şu anda elektrik üretim kapasitesinin 2 milyar 500 milyon kilovat saatin üstünde,  tüketimin ise 1 milyar 500 milyon kilovat saat bu durumda en az 5 yıl daha ek enerji kaynağına ihtiyaç yoktur.  Ayrıca geçtiğimiz gün mecliste bir KIB-TEK ile ilgili ihalelerin soruşturulması ve araştırılması için bir komite kurulması yönünde karar ürettik. Hemen ardından 
EL-SEN bu eylemi yapıyor üstelik hiçbir aciliyeti olmamasına rağmen bu bana göre meclisteki siyasi partilere güç göstermesi yapmaktır. Güç bendedir diyor. Durum bundan ibarettir. Bakanlar Kurulunun grev yasaklaması sorunu çözmez önemli olan ihtiyaç var mı 4 jeneratöre yoksa yok mu birisi çıksın cevap versin. Biz KIB-TEK ‘te de daha önce yapılmış olan ihalelerle ilgili araştırma komitesinde bir şey çıkarsa elbette yargıya taşıyacağız. Sayıştay’da bekleyen yolsuzluk raporları vardır kesin bir dille yazılmıştır niye bunların üzerine gidilmiyor anlamış değilim.” 

Esnaf ve Zanaatkârlar Merkez Birliği Başkanı Kemal Altuncuoğlu: Öfkemiz büyük 
“Şu an gerçekten söylenecek bir şey yok. Sendikayı kınıyorum. Hak arıyoruz diyor ama tüm ülkenin hakkını yiyor. Öfkemiz büyüktür. Böyle bir hak arama olmaz. Bu onların hakkı değildir. Tüm üretim durdu insanlar evlerinde üşüyor hastalar var çocuklar var. Sendikaların artık ellerinden bu hakları alınması gerekiyor hükumete sesleniyorum bunun adı hak değildir bu tür girişimleri yaptırmamalısınız. Ülkede şalterleri indirdiler arıza olduğuna inanmıyorum.”