Çiğdem AYDIN-Pelin YÜKSELAY

   Kuzey Kıbrıs’taki belediyelerin büyük bir kısmı 2016’ya ağır borç yükü ile giriyor. Başkent Lefkoşa’nın bilinen borç miktarı 193 milyon TL, bunun dışında Diyalog muhabirinin ulaşabildiği 18 belediye başkanından 15 tanesi Sosyal Sigorta, İhtiyat sandığı ve Elektrik kurumu’na borçlu olduklarını söyledi.

   Anamur’dan gelen suyun yönetimi konsujndaki tartışmalar devam ederken, KKTC hükümetinin belediyeler konusunda nasıl bir reform yapacağı merak konusu oldu. İçişleri ve Çalışma Bakanı Asım Akansoy’un bir süre önce Erenköy Belediyesi’ni örnek göstererek, “Bu şekilde gitmez” dediğini anımsatan ekonomik çevreler, “Bu şekilde gitmeyeceğine göre, reform hareketi ne zaman gerçekleşecek?” diye soruyor. 

   Diyalog’un, araştırmacı gazetecilik anlayışı çerçevesinde ulaşabildiği 18 belediye başkanından elde edilen özet rapor söyle:

Akıncılar köyü

   Toplam 4 personeli bulunan Akıncılar Belediyesi’nin aylık geliri 20 bin, gideri ise 22 bin TL.

  Belediye Başkanı Hasan Barbaros, gelirlerin 14 bin 429 lirasını maaşlara harcadıklarını belirtirken, Elektrik Kurumu’na 220 bin, Vergi Dairesi’ne de 150 bin TL borçlu olduklarını söyledi.

Alayköy Belediyesi:

   Toplam 33 personeli bulunan Alayköy Belediyesi’nin aylık geliri 400 bin TL. Başkan Hulusi Manisoy, gelirlerle giderlerin birbirini karşıladığını söylerken, sosyal sigorta, ihtiyat sandığı ödemelerinin düzenli yapıldığını ve herhangi bir borçlarının bulunmadığını belirtti.

Beyarmudu Belediyesi:

   Başkan İlker Edip’ten alınan bilgilere göre; 51 personeli bulunan Beyarmudu belediyesinin aylık geliri  303 bin, gider toplamı ise 382 bin TL. Gelirler, giderleri karşılayamadığı için Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı yatırımları yapılamıyor.

   Belediyenin Bankalara, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığına borcu  920 bin TL.

Değirmenlik Belediyesi:

   Toplam 174 kişinin çalıştığı Değirmenlik Belediyesinin aylık geliri bir milyon 200 bin TL. Başkan Osman Işısal, gelirlerin, giderleri karşıladığını, sadece Elektrik Kurumu’na bir miktar borç olduğunu söyledi, ancak rakam vermedi.

Geçitkale Belediyesi:

   Toplam 43 personelin bulunduğu Geçitkale Belediyesi’nin  Aylık personel maaşı 114 bin TL.

   Belediye Başkanı Hasan Öztaş, gelirlerin giderleri karşılayamadığını ve İhtiyat Sandığı, Sosyal Sigorta borçlarının 450 bin TL dolayında olduğunu söyledi.

İnönü Belediyesi:

    Toplam 28 personeli bulunan İnönü Belediyesi’nin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı boru bir milyon 200 bin. Belediye Başkanı Ali Öncü gelirlerin, giderleri karşılayamadığını belirtirken,  Üç yıldan beri düzenli ödeme yaptığı halde Elektrik kurumu’na 800 bin TL borçlu olduklarını söyledi.

Tatlısu Belediyesi:

   Belediye Başkanı Hayri Orçan’dan alınan bilgilere göre, belediyede 5 Memur, 16 İşçi, 6 Geçici işci ve 1 sözleşmeli personel var. Aylık gelirleri 150 bin TL olan Tatlısu Belediyesi, çalışanların sosyal yatırımlarını yerine getirebiliyor.

Vadili Belediyesi:

   Toplam 19 kişinin çalıştığı belediyenin gelirleri, giderleri karşılayamadığı için bankalara yüklü miktarda borç bulunuyor. Belediye, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı primlerini de yatıramıyor.

   Belediye Başkanı, Mehmet Adahan  banka borçlarının bir milyon 500 bin TL Sigorta – İhtiyat Sandığı  borçlarının ise bir milyon TL olduğunu söyledi.

Yeniboğaziçi Belediyesi:

   Başkan Katip Demir, toplam 88 personelin bulunduğu Yeniboğaziçi belediyesinin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı dairelerine yaklaşık sekiz milyon, Elektrik kurumu’na da 13 milyon borçlu olduğunu belirtti.

Akdoğan Belediyesi:

Belediye Başkanı Ahmet Latif, Sosyal Sigortalara 2 milyon TL borçlun olduklarını, Elektrik kurumu’na olan borçların ise taksitlendirildiğini söyledi, ancak miktar vermedi. Belediyede 36 kişi çalışıyor.

Alsancak Belediyesi:

Toplam 118 kişinin çalıştığı Alsancak Belediyesi’nin Vergi Dairesi’ne yaklaşık bir Milyon 120 Bin TL borcu var. Belediye Başkanı Fırat Ataser, bu borcun taksitlendirildiğini, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı borçlarının olmadığını söyledi. Ataser, Elektrik Kurumu’na da bir milyon 500 bin TL borç olduğunu klaydetti.

Büyükkonuk Belediyesi:

    Büyükkonuk Belediye Başkanı Ahmet Sennaroğlu Sosyal Sigortalara yaklaşık 3 Milyon TL civarında borçlarının olduğunu söyledi.Geçmiş dönemden gelen iç piyasaya toplamda 2 Milyon TL’lik bir borç olduğunu ve bunu yavaş yavaş ödediklerini belirten Sennaroğlu, 50 personelin çalıştığı belediyede Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı primlerinin yatırılamadığını belirtti.

Dipkarpaz Belediyesi:

Toplam 35 kişi çalışıyor. Dipkarpaz Belediye Başkanı Suphi Coşkun, Sosyal Sigortalara  yaklaşık bir milyon TL borçlu olduklarını söyledi. Elektrik Kurumuna ise borç miktarı bir Milyon 800 bin lira.

Belediye Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı primlerini yatıramıyor.

Esentepe Belediyesi:

   Esentepe Belediye Başkanı Cemal Erdoğan, 56 kişinin çalıştığı kurumun 2011 yılından beri birikmiş borçlarının olduğunu söyledi.

   Sosyal Sigortalar, İhtiyat Sandığı ve Gelir Vergisi olmak üzere yaklaşık 2 milyon TL’lik bir borç olduğunu belirten başkan Erdoğan, Elektrik Kurumu’na olan borcu da bir Milyon 800 bin TL olarak belirtti.

Lefke Belediyesi

   Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya çalışanların sayısıbnı 112 olarak açıkladı.

Geçmişten gelen borçlara dikkat çeken Başkan Kaya, Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı borcunun 11 milyon TL olduğuınu söyledi. Kaya Elektrik Kurumuna geçmişten kalan 10 Milyon Türk Liralık bir borç olduğunu kaydetti.

Paşaköy Belediyesi:

   Belediye Başkanı Habil Tülücü, geçmişten kalan borçlardan söz etti ancak miktar belirtmedi. Tülücü, belediyede 37 kişinin çalıştığını ve sigorta primlerinin yatırıldığını söyledi.

Serdarlı Belediyesi:

   Toplam çalışan sayısı 34 olan Serdarlı belediyesi sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı primi yatıramıyor.

Belediye Başkanı Salih Bayraktar, geçmişten gelen Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı borçlarının yaklaşık bir Milyon 500 bin TL olduğunu belirtirken, Elektrik Kurumu ve iç piyasaya da bir miktar borçlu olduklarını belirtti.