Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu dün saat 10.15’te, Cumhuriyet Meclisi Başkan Vekili Hüseyin Avkıran Alanlı başkanlığında toplandı.

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti arasında Su Temini ve Yönetimine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunmasına İlişkin (Onay) Yasa Tasarısı’nı oy çokluğuyla kabul etti.

Tasarı 3 ret oyuna karşılık 35 kabul oyuyla onaylandı. 12 vekil ise oylamaya katılmadı. Tasarıya ret oyu veren TDP’li vekiller, oylarını ayağa kalkarak kullandı.

Oylama öncesinde Tarım Bakanı Erkut Şahali ve Başbakan Ömer Kalyoncu da birer konuşma yaptı.

Şahali: Tartışma ortamı bizi boğdu

“Bu anlaşma uluslararası bir anlaşmadır” diyen Tarım Bakanı Şahali, “Anlaşma konusunda sanal bir tartışma ortamı yaratıldı, bu bizi boğdu, verimi kaybettirdi. Bu tartışmalar mevcut metin üzerinden yapılmadı. Okuyanları tenzih ediyorum ama bu metin baştan sona okunmadı” şeklinde konuştu.

“KKTC’nin geçmişi su kaynaklarının yönetilmesi ve işletmesi konusunda günahlarla dolu” diyen Erkut Şahali, “Geçmişte devlet olarak yerine getirmediğimiz her konu bugün basiretsizliğin sonucu olarak önümüzde. Su da bunun parçası” ifadelerini kullandı.

Su konusunda doğru bir ihalenin ve işletmenin Kıbrıs Türk halkına yarar sağlayacağını vurgulayan Şahali, “Bu alandaki başarılı ve başarısız örnekleri inceledik. Bir adım attık. Üstlendiğimiz sorumluluğun gereği yerine getirdik, süreci sonuçlandırdık. Süreç arzu ettiğimiz noktada başlamadı ve sonuçlanmadı ama bu anlaşma bir sonuç” dedi.

Kalyoncu: Bu konuda gereksiz konuşuyoruz

Başbakan Ömer Kalyoncu ise konuyla ilgili konuşmasında ülkenin su fakiri olduğunu kaydederek, “Var olan suyu içemiyoruz, kullanamıyoruz ama bu konuda gereksiz konuşuyoruz. Bu suya ihtiyacımız var mı? Var. ‘Böyle yapmazsanız size suyu vermem’ diyorlar. Çok fazla olanağınız yok” şeklinde konuştu.

Su anlaşma metninin taslağında önemli düzeltmeler yaptıklarını da kaydeden Kalyoncu,“Daha ihale gerçekleşmedi. Şirket, ihale şartları ve fiyat belli değil ama biz bunun için ‘peşkeş’ ifadesini kullanıyoruz. Bazı şeyleri karıştırıyoruz” dedi.

Barakacılar slogan attı

Öte yandan konuşmaların tamamlanması ve yasa tasarısının oylanmasına geçildiği sırada, izleyiciler arasında bulunan ve Baraka aktivisti olduğu öğrenilen iki genç “Onur, bir damla onur” diyerek slogan attı. Pankart açmaya çalışan gençler engellendi ve dışarıya çıkarıldı. 

Genel Kurul toplantısındaki bazı milletvekilleri gençleri eleştirirken, bunu güvenlik zaafiyeti olarak değerlendiren milletvekilleri oldu.

Denktaş’ın gündeminde ruhsatsız yapılar vardı…

DPUG Genel Başkanı Serdar Denktaş, Karpaz’da “ruhsatsız yapı yapıp hapis cezası alan kişiler” hakkında söz aldı. 

Denktaş, bu konunun mahkemede halen devam ettiğini ve karar aşamasında olduğunu, ancak kamuoyunda tartışılan bir konu olduğunu belirterek, Karpaz bölgesindeki kaçak yapılarla ilgili hapis alan şahıslar bulunduğunu, bunun da Meclis’te görüşülerek kararın mahkemeye bırakılmadan çözülebileceğini kaydetti. 

Kürtaj zanlılarının serbest bırakılması…

Kürtaj olayı ile ilgili kişilerin teminatla serbest bırakılmasından rahatsız olduğunu, bunun yara açtığını, olayların farklılığının da açık olduğunu ve bir “adaletsizlik hissi” olduğunu ifade eden Denktaş, Meclisin bunu gruplar arası ele alabilmesi önerisini buraya taşımak istediğini söyledi. 

Nasıl ele alınması, yargı kararına müdahale olmadan nasıl bunun düzeltilebileceğini önermek için söz aldığını ifade eden Denktaş, buna bir çözüm üretmenin görevleri olduğunu, bu konuda gerekli hassasiyetin gösterileceğine inanç belirtti. 

Çakıcı: Tarihin en büyük peşkeşi

Su tasarısı üzerine ilk sözü TDP Lefkoşa Milletvekili Mehmet Çakıcı aldı. Çakıcı, su konusundaki TDP görüşlerini birçok kez ortaya koyduklarını, artık sonuca gelindiğini ifade ederek, TDP olarak suyun Kıbrıs’a gelmesine karşı olmadıklarını, dertlerinin; “ideolojik ve siyasi görüşün karşı karşıya gelmesi, temel sorunun da; suyun ticari malzeme olup olmadığı ve kar amaçsız halka dağıtımı mı yoksa kar amacıyla halka dağıtımı mıdır?” olduğunu kaydetti. 

Bu anlaşmanın “Kıbrıs Türk tarihinin en büyük peşkeş anlaşması” olduğunu iddia eden Çakıcı, bu anlaşma ile ülkenin tüm su kaynaklarının ve Kıbrıs Türk halkının tüm su haklarının tek bir şirkete verilmesini çok yanlış bulduğunu söyledi. 

Atun: Gurur duyacak bir proje

CTP-UBP Hükümetinde Ekonomi Sanayi ve Ticaret Bakanı olarak görev yapan UBP Gazimağusa Milletvekili Sunat Atun, Su Anlaşması ve Projesinin; Kıbrıs Türk halkının gurur duyacağı bir proje olduğuna vurgu yaparak, “Bu proje; çok tartışılan CTP-UBP hükümetinin ülkeye bıraktığı en büyük kazanımdır” dedi. 

Töre: Türkiye’ye şükretmek gerek

UBP Lefkoşa Milletvekili Zorlu Töre de ülkede yer alt sularında ciddi sıkıntılar yaşandığını, ürün sağlığının da bozulduğunu, evdeki kullanım sularının sağlık yönünden ciddi sıkıntıları olduğunu anlattı. 

Türkiye’den gelen suya ve Anavatan Türkiye’ye şükretmek gerektiğini ifade eden Töre, bu projenin Kıbrıs’taki dört en büyük olaydan biri olduğunu vurguladı. 

Angolemli: Mesele kendi kendini yönetme

TDP Gazimağusa Milletvekili Hüseyin Angolemli de, yanlış yolda olduklarını, suya kimsenin karşı olmadığını, konunun “kendi kendini yönetme, devlet olma meselesi” olduğunu kaydetti. 

Herkesin su gelirken Türkiye’nin suyu KKTC’ye teslim edeceği ve KKTC’nin de kullanacağını düşündüğünü ancak öyle olmadığını ifade eden Angolemli, su anlaşmasında 6. Maddede ücret ile ilgili KKTC’nin değil özel şirketin muhatap görüldüğünü söyledi. 

Gündüz: Başka ülkede olsa heykelleri dikilirdi

Bağımsız milletvekili Menteş Gündüz, su konusunda söz alarak, “Bu su başka ülkeye gitseydi o insanların heykelleri dikilirdi, peki biz ne yapıyoruz? Yönetilirdi, yönetilemezdi tartışması yapıyoruz, Bu siyasi primle herhalde bir sonraki seçim garantileniyor” dedi.

Çeler: Biz suyu yönetebiliriz

TDP Milletvekili Zeki Çeler, “Suyu ticari meta olarak kullanmak, bunu devretmek ve bunu içimizden olmayanlara devretmek doğru değil. Bu şirket Türkiye’den değil Almanya’dan gelse, Güney’den de gelse yine yanlış. Biz suyu yönetebiliriz” dedi.

Dinçyürek: Siyasi rant için spekülatif konuşma

Bağımsız Milletvekili Dinçyürek, “Bugüne kadar yapılan görüşmelerde suyu KKTC yetkilileri dışında birinin yöneteceği konuşulmadı. Kamuoyu bunu doğru bilmeli.

Hepimiz bu ülkeyi ve insanını seviyoruz. Birileri su konusu dahil devletin temel ihtiyaçları üzerinden siyasi rant için spekülatif konuşma yapmasın. Bilgiye ve belgeye dayalı konuşunuz” dedi.

Saner: Oy vereceğim için mutluyum

Dinçyürek’ten sonra kürsüye gelen UBP Milletvekili Hamza Ersan Saner, “Bu anlaşmaya oy vereceğim için mutluyum” dedi.

Saner, Meclis kürsüsünden yapılan bazı konuşmalara atıfta bulunarak, “Fikir sahibi olmadan bilgi sahibi olunmaması gerek. Toptan retçi bir yaklaşım tarzı var” dedi.

UBP Milletvekili Ali Pilli de, suyun bir an önce Güzelyurt’a ulaşmasını dileyerek, ağaçların kuruduğunu, sadece o bölgenin değil, ülkenin her yerinde suyla ilgili sıkıntı yaşandığını söyledi.