Çiğdem AYDIN 
Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy, Elektrik Kurumu’nun bankalara 180 milyon, Aksa’ya da 215 milyon lira borçlu olduğunu belirterek “Bunu ben yapmadım. Geçmişten devredilen bir borçtur” dedi. Diyalog’a konuşan Taçoy, kurumun devletten 40, askerden de 60 milyon lira alacaklı olduğunu belirtti.
   Kurumda örgütlü sendika El-Sen’in, ay sonuna kadar 4 yeni jeneratör alımı için ihaleye çıkılması, aksi halde genel greve gidileceği yönündeki uyarısını değerlendiren Taçoy, mevcut santralların ihtiyacı karşıladığını ifade ederek, 28 milyon dolar harcayarak 4 yeni jeneratör alımını gerekli görmediklerini söyledi. Taçoy “Bu jeneratörün parasını halka mı ödetecekler?. Ben bu yoğurdu yiyemem” dedi.
   Bakan Taçoy’un bu açıklamaları sonrasında El-Sen’in nasıl bir yöntem izleyeceği merak ediliyor.

Önemli olan maliyetlerin düşmesi

   Bakan Taçoy “ Dört adet ilave jeneratör almak yerine, daha ucuz elektrik için çalışma yapılması gerekiyor. KIB-TEK’te üretim, iletim ve dağıtım muhasebesi ayrıca tutulmalıdır” dedi.
   Hasan Taçoy, her türlü görüşe açık olduğunu ifade ederek, bilgileri şeffaf bir biçimde paylaşmaya hazır olduğunu yineledi ve El-Sen’i görüşmeye çağırdı.
   Taçoy, “4 Jeneratörün parasını kime ödeteceğiz vatandaşa mı? Yeterince açıklık göremiyorum 
Ben bu yoğurdu daha farklı yemek istiyorum. KIB-TEK’in toplam borcu 400 milyon TL. Finansal Açığımız 166 Milyon TL. En pahalı üretim şeklini kullanıyoruz o da akaryakıt” şeklinde konuştu.
   Taçoy Diyalog’un sorularını şöyle yanıtladı:

Soru: EL-SEN grev kararı aldı. Bakanlar Kurulu toplantısından da bu konuyla ilgili herhangi bir açıklama gelmedi. Bu konuyu görüştünüz mü? 

Hasan Taçoy: Yaklaşık 10 gün önce, KIB-TEK Yönetim Kurulu ile ortak bir toplantı gerçekleştirdik ve toplantıda bu konu da dahil bir çok konuyu görüştük. Biz ‘Elektrik Kurumu’nu ne yapmaya çalışıyoruz?’ sorusuna cevap vereyim. KIB-TEK, yüzde 45-55 oranında üretime devam edecek, üretim mekanizması zaten bugün yüze 55 oranındadır ve bu devam edecektir.
 
Soru: EL-SEN’nin grev kararını nasıl yorumluyorsunuz? 

Hasan Taçoy: Elbette sendika ile konuşacağız. EL-SEN grev kararı için biraz acele ediyor. Sendikadır yapar sıkıntı değil. Ama ülkenin geleceğini düşünüyorsak eğer bunun yapılmaması gerektiğini düşünüyorum. EL-SEN’nin daha farklı sorunları da var. Bu sorunlardan bir tanesi de tahsilat sorunudur. Tahsilatın büyük bir kısmı devletten olabilir ama özel sektörden de tahsil edilmesi gereken dünya kadar para vardır. Biz, tahsilatımızı gerçekleştirebilme adına borcunu ödemeyen tüm kişi veya kuruluşların elektriklerini kestik. Hangi kurum, kuruluş veya kişiler varsa geldi ve ödeyebildikleri kadar ödedi. Biz, hep çatışma kültürü ile ilerliyoruz. Bunu bilemiyorum ama illaki çatışıyoruz. Bu şuan EL-SEN’in tavrı ile eş değerdir. Ben her türlü görüşmeye açığım. Bilgileri şeffaf bir biçimde paylaşmaya hazırım. Yönetim Kurulu kararlarını dahi paylaşmaya hazırım. Gelsinler konuşalım. 

Soru: Siz, 4 jeneratörün şu anda gerekli olduğunu düşünüyor musunuz? 

Hasan Taçoy: 4 Jeneratör için, 28 milyon dolardan bahsediliyor. Biz her yıl 25 milyon 900 bin dolar AKSA’ya makine aşınma payı parası ödüyoruz. Halk ödüyor bunu. Eğer jeneratör alınırsa yine halka mı ödeteceğiz. 
Neden maliyeti daha ucuz bir enerji üretim şekli varken, maliyeti yüksek bir şekle yatırım yapalım.? Güneş enerjisi ile üretim yapanlar özel değil midir?. Ben bu 28 milyon doları jeneratör alacağıma bunu yapamaz mıyım? Neden jeneratör almalıyım? Bana sendika bunun yanıtını vermedi. Bana göre jeneratör alımı yerine farklı bir yatırım yapılmalı. Daha ucuz maliyetli olmalıdır.
Ben bu yoğurdu farklı yemek isterim. Sendika gelsin konuşalım. 4 Jeneratör alımı konusunda tartışmaya hazırım ama yakın değilim. Eksilirsek veya arıza olursa diğer jeneratörlerde Rum tarafından alırız ve mahsuplaşmış oluruz.

Soru: KIB-TEK olarak borcunuz var mı kaç para nerelere? 

Hasan Taçoy: Bizim, bugün itibarıyla, yaklaşık 180 milyon TL KIB-TEK olarak borcumuz var. 215 milyon TL’de AKSA’ya borcumuz var. Bu toplamda 400 milyon TL’lik bir borç. Bu benim yaptığım bir borç değil, geçmişten gelen bir borç ve biz bunu ödemeye çalışıyoruz. Sürekli tahsilatlarımızı artırmak için yöntemler bulmaya çalışıyoruz. Devletten yapılacak olan tahsilatların buraya gitmesi için gayret sarf ediyoruz. 2010 yılından kalan devlet ile olan mahsuplaşmayı tamamlamış olup, şimdi 2010 yılından bugüne kadar olan mahsuplaşmayı ve geçmiş hükümetin devlete karşı uygulamış olduğu 
19 - 40 seviyesinde ücretlendirmenin tahsilatının yapılması için Maliye Bakanlığı ile formül üretmeye çalışıyoruz ki sistemi rahatlattım. Bizim bugünkü finansal yapımız içerisinde 166 milyon TL gibi bir açığımız var. Bu açığın kapatılabilmesi için belli bir düzeye geldiğimizi söyleyebiliriz. 

Soru: Devletin borçları ne olacak? 
Hasan Taçoy: ‘Devletin elektriğini kes’ de tahsilat yapsın diyenler var ama devlet zaten benimle mahsuplaşmayı kabul ediyor. Hafta sonu gelmeden bu durumu çözüyoruz. Devlet parayı da vermeyi kabul ediyor. Yaklaşık 40 milyon TL devletten alacağımız var, 60 milyon TL de askerden. Hafta başı devletten alacağımızı tahsil etmiş oluruz. Kasaya en azından 60 milyon girmiş olacak.

Soru: Elektrik maliyetleri ne kadardır. Elektrik maliyetleri içerisinde en büyük gider hangi kalemdir? 

Hasan Taçoy: Tartışmasız akaryakıt. Bizim o büyük türbin dedikleri 60-60- 120 megavat gücünde olan Teknecik’te kurulu santralimizin ürettiği enerji en pahalı elde edilen enerji türüdür. Bir kilovat saat enerji üretebilmek için 13.40 seviyesinde akaryakıt tüketen bir yapı vardır orada. Diğer tarafta jeneratörler ki bu yüzde 30 daha verimli çalışabilen 9.70 seviyelerinde bir akaryakıt tüketimi ile üretim yapıyor ancak bunlar da yine pahalıdır. Günümüz şartlarında, dünya ülkeleri ve Türkiye elektrik alım tercihini devletin sıralamalarında ilk önce barajlardan alıyor, güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, 
hidrotermal enerji, kömür, gaz ve son olarak da akaryakıt ile üretilen enerji kullanıyorlar. Biz dünyanın en son kullanmayı tercih ettiği, en yüksek maliyetli enerji üretim şeklini kullanıyoruz. Bunun değişmesi ve ucuzlaması gerekir düşüncesindeyiz.  Biz bunun üzerinde çalışıyoruz. 

Soru: KIB-TEK’in akaryakıt durumu nedir? 
Hasan Taçoy: Akaryakıtta sorunumuz yoktur. Bolca vardır ve ödenmiştir. 2-3 gün önce, 32 milyon TL’lik bir ödeme yaptık ve aldık. Üç gün sonra gelecek olan bir geminin de parası hazır şekilde bekliyoruz.

Soru: Türkiye’den gelecek olan 250 milyon TL hala aktarılmadı, nedenini biliyor musunuz? 
Hasan Taçoy: Çünkü bütçe tekniği açısından bu paranın nasıl harcanacağı konusunda iki taraf arasında bir uyumsuzluk oldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin bütçe yasası ve KKTC’nin bütçe yasası arasında farklılıklar vardır. Bu farklılıkları gözetmeksizin Türkiye’nin vereceği paralar içerisinde geçmişe yönelik bazı yatırımların ödenmesi de talep edildi. Bu bizim tekniğimiz açısında olanaksız bir şeydir. Bunun çözülmesi gerekiyordu. Maliye Bakanımız Ankara’ya gidiyor. Bu gibi sıkıntıları aşmak için büyük ihtimalle de çözülmüş olarak gelecektir.