Rum Yönetimi, bir taraftan Türkiye’nin bölgede doğal gaz araştırması yapmasına tepki gösterirken, diğer yandan Kıbrıslı Türkleri dışlayarak, doğal gaz yataklarını doğrudan Mısır’a bağlamaya çalışıyor.

   Rum basınına göre; 12’nci parseldeki “Afrodit” yatağını doğrudan Mısır’a bağlayacak karşılıklı anlayış memorandumu önceki gün Kahire’de imzaladı.

   Güney Kıbrıs ile Mısır’ın, Türkiye’nin tepkisinden çekinildiği için perde gerisinde büyük bir gizlilikle hareket ettiği, Rum Enerji Bakanı Lakkotripis’in  imza için Mısır’a yıldırım ziyarette bulunduğu haber veriliyor.

   Fileleftheros haberi, “Mısır İle Anlaşma Mat Hareketi... ‘Afrodit’ten İtku’ya Direkt Boru Hattı... Türkiye Yetişip Tepki Gösteremedi... Kıbrıs Mısır’a Doğal Gaz Satışı Yarışında Birinci... Anlaşmanın İcrası Kıbrıs’a Da Doğal Gaz Yolunu Da Açıyor” başlık ve spotlarıyla aktardı.

    Gazete “Afrodit” yatağının direkt boru hattı ile Mısır’a, büyük olasılıkla da İtkut’a bağlanmasıyla sözde Rum doğal gazının ihraç ve satışının temel taşını teşkil eden anlaşmanın dün Kahire’de, Rum Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis ve Mısır Petrol Bakanı Şerif İsmail tarafından imzalandığını yazdı.

   İmza töreninde Mısır Başbakanı İbrahim Mahlab’ın da hazır bulunduğuna işaret eden gazete şu detayları aktardı:

    “Geçen Eylül ayında büyük bir ihtiyatla başlayan memorandum, Mısır Doğalgaz Şirketi (Egyptian Natural Gas Holding Company/EGAS) ile Kıbrıs Hidrokarbon Ltd Şirketi’ne, doğal gazın Afrodit yatağından, deniz altından boru hattı ile direkt Mısır’a taşınmasıyla ilgili teknik çözümleri incelemek üzere yetkilendiriyor.

   Bu incelemenin önümüzdeki 6 ay içerisinde yapılması, hemen ardından da meselenin ticari yönü, yani altyapı maliyetlerinin paylaşılması, oran ve satış fiyatlarının belirlenmesi için temas ve müzakerelerin başlaması öngörülüyor.

Şirketlerin isimleri açıklandı

   Proje denizaşırı (off shore) hidrokarbon faaliyetlerine ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) faaliyetlerine katılan şirketlerin işbirliğinde yürütülecek. Yani Kıbrıs tarafından Kıbrıs Hidrokarbon Şirketi dışında Noble ve Delek ile Avner; Mısır tarafından da devlet şirketi EGAS (Yüzde 12), yine bir devlet şirketi olan EGPC (Yüzde 12), BG şirketi (Yüzde 38) ve Petronas (Yüzde 38) katılacak. Hedef, karşılıklı Anlayış Memorandumu’nun imzalandığı gün (dün) itibarıyla 6 ay içerisinde anlaşmaya varmaktır.

   Söz konusu Karşılıklı Anlayış Memorandumu Mısır ile Kıbrıs arasındaki hidrokarbon alanındaki işbirliğinin güçlendirilmesi açısından, iki ülke arasındaki dostluk ilişkilerini daha da derinleştiren önemli bir adımdır.

   Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis, Mısır’a yıldırım ziyaretinin hemen ardından yaptığı açıklamada Memorandum’un, direkt boru hattıyla ilgili ve iki hükümet arasında işbirliği anlaşması olduğunu söyledi. Projenin ileri götürülmesi için zamana ihtiyaç duyulduğunu belirten Lakkotripis ‘Çünkü detayları üzerinde uzlaşma sağlanması gereken çok ciddi ticari şartlardan söz ediyoruz’ dedi. Libya’da 21 Mısırlı işçinin öldürüldüğü zor bir dönemde Mısır Başbakanı’nın imza töreninde hazır bulunmasının da önemine vurgu yaptı.

   Mısır Petrol Bakanı da Kahire’de yaptığı açıklamada Karşılıklı Anlayış Memorandumu’nun Mısır ve Kıbrıs arasında doğalgaz ihracıyla ilgili önemli bir başlangıç olduğunu, direkt boru hattına ilişkin teknik çözümlerle ilgili incelemenin 6 ay içerisinde hazır olacağını ve hemen ardından meselenin ticari yönünün masaya yatırılacağını kaydetti.

Bağlayıcı anlaşma bir yıl sonra

   Gazeteye göre en iyi durumda, karşılıklı anlayış memorandumu gibi bağlayıcı olmayan anlaşmalar imzalanmasından bağlayıcı kararlara kadar 1-2 yıl gerekiyor. Rum Enerji Bakanı daha önce, “Afrodit” yatağını Mısır sahillerindeki iki büyük doğalgaz terminalinden birine bağlayacak boru hattının döşenmesi için nihai yatırım kararının (FID) 2016 içinde imzalanabileceğini söyledi.

   Boru hattı inşaatının 3 yıl kadar süreceğinin tahmin edildiğini belirten gazete şu ana kadarki temaslardan hedefin, 12’nci parselin British Gas’ın yönetiminde olan Intku terminaline bağlanması olduğu anlaşılıyor. Piyasa ve boru hattının döşenme maliyetinin alıcılara yükleneceği çünkü Noble Energy’nin sadece doğalgaz geliştirme (sondajlar, denizaltı boruları, yüzer üretim ünitesi, gazı gemilere depolama ve teslim etme) yatırım yapmak niyetinde olduğu kaydedildi.