Çiğdem AYDIN 
  Kuzey Kıbrıs’ın susuzluk yaşadığı bir dönemde, göletlerle ilgili acı gerçekleri Diyalog’a anlatan Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, 1975’ten beri ıslahı yapılmayan göletlerin bulunduğunu, şimdiki durumda bunlar için kaynak ayırmakta zorlandıklarını söyledi. Oğuz, uzun yıllar göletlerde bakım yapılmadığını belirtirken “sadece bir baraja set çekmek için 880 bin liraya ihtiyaç vardır ama bizde böyle bir para yoktur” dedi.
   Bakanlığına bağlı Su İşleri Dairesi’nin çaresizlik içinde olduğunu inkar etmeyen Bakan Oğuz “ne yazık ki hiç aracımız yoktur. Mesela Ekskavatör yoktur ve bu araç dere yataklarıyla göletlerin temizliği için olmazsa olmazdır. Zaman zaman Orman Dairesi’nde alarak sorun çözmeye çalışıyoruz” dedi.
   
Bakan Oğuz sorularımızı şöyle yanıtladı:

Soru: KKTC genelinde kaç gölet var ve bunların kaçı aktif durumdadır?
Oğuz: Göletlerimizin sayısı yanlış hatırlamıyorsam 16 olacak. Ama göletlerin bazılarında sorunlar da var. Yıllardır bakımı yapılmamış olanlar da var. Güzelyurt, Gönyeli’de var. Ayrıca Gönyeli’nin Kanlıköy Barajı’da vardır. Değirmenlik, Serdarlı, Gönendere, Geçitköy, Ergazi, Tatlısı bölgesi, Haspolat’ın üzerinde, yani kısaca birçok yerde göletler vardır. En büyük göletlerden biri Mesarya’daki Köprü Göleti’dir. Suyun taşma ve akış hızına göre daha önceki yıllarda yapılmış göletler de vardır. Ayrıca yağmur sularının tutulması için yapılmış göletler vardır. Özellikle Meseraya’da tarımsal faaliyetlerin sulanması için yapılan zincirleme göletler vardı fakat artık bu amaçla kullanılmıyor. 
Soru: Göletler kaç yıldan veri bakımsızdır? Neden bakılmadı? Bakım maliyeti çok mu yüksek?
Oğuz: Göletlerde uzun yıllar hiçbir çalışma yapılmamış. Örneğin Köprü Göleti’nde 1975 yılından beridir hiçbir çalışma yapılmadı. Şimdi onun gövdesinde bir sızma var. Bununla ilgili Beyarmudu Belediyesi, Kuşkor ve Avrupa Birliği fonu ile bir şeyler yapılacak. Mesela Tatlısu tarafından biz bir göleti temizledik. Şu anda da üçüncüsü temizleniyor. Üç göleti de aktif hale getireceğiz. Bunlar doğal olarak en son 1994 veya 1996 yılında temizlenmiş. O tarihlerden itibaren bir daha da temizlenmemiş. Bazı göletler ise su tutma özelliğini yitirmiş durumda onların temizlenmesi ile ilgili yerel yönetimler bizlere destek çıkıyor. Bazı bölgelerde ise yeni göletlerin yapılması gerekiyor. Su İşleri Dairemiz şu anda Türkiye Su İşleri Dairesi ile bir işbirliği yapıyor. Bölgelerde göletlerin yapılması için çalışma aşamasındadır. Kaynak sıkıntısından dolayı göletler bazı dönemlerde önemsenmedi. Fakat biz kaynak yaratmaya veya Türkiye ile işbirliği yaparak bir şekilde göletlerimizi yeniden ekonomik bir değer olarak kazanmaya çalışıyoruz. Özellikle kuraklıktan sonra göletlerin hacimleri bir şekilde artırılması gerekiyor. Serdarlı, Gönendere, Kanlıköy, Geçitkale göletleri şu anda kullanılamıyor. Bunlarla ilgili çalışma yapıyoruz tek sorunumuz kaynak sorunu. Onu da bir şekilde aşmaya çalışıyoruz. En büyük sorunumuz bu yıl yağmur bereketli oldu. Göletler kurumadan ıslahını yapamayız. Bunları ıslah edip tarımsal ve hayvancılık için kullanacağız. Su sıkıntısı olmadan da bu göletlerin aktif halde kullanılması gerektiğine inanıyoruz. 
Soru: Tümünün su tutar hale gelmesi için ne kadar kaynak gerekiyor?
Oğuz: Tümünün su tutar hale gelmesi için bir maliyet toplamı hesaplamadık henüz ama örneğin sadece Tatlısu Göleti’nin aktif hale gelmesi, tamiratının yapılması ile ilgili son güncellenen rakam 880 bin TL’dir. Sadece bir göletin önüne perde şeklinde set çekmek için bu kaynağa ihtiyaç var. Maliyetler çok yüksek, kolay değil, kaynağımız yok çünkü. 

Soru: Tanker sularının denetiminden kim sorumludur? Bunların el, yüz, vücut yıkamada kullanılır olup olmadığını denetleyen var mı?  Fiyatları kim kontrol ediyor?
Oğuz: Su tankerleri konusu gerçekten büyük sorun oldu. Bizim kendi kuyularımızla ilgili sağlık açısından bir sorunumuz yoktur. İzinleri Kaymakamlıklar veriyor, denetim de onlardır. Fiyat denetimi de ne yazık ki yok. Fiyatlar konusuna Ekonomi ve Enerji Bakanlığı bakar. Denetimli mal kapsamına alınması ve bir üst limit konulması gerekiyor. Ekonomi Bakanlığı çalışıyor biz de bildirdik. Denetimli mal kapsamına alınırsa fiyatlar kontrol edilebilir. Tankerlere izin veren Kaymakamlıklardır. Suyun hijyeni ile ilgili ise yine denetim kendilerindedir. 

Soru: Su dairesinde son durum nedir? Arızalara veya yeni projelere yeterli teknik eleman var mı? Eksikler nelerdir?
Oğuz: Su İşleri Dairesi’nde ne yazık ki hiç aracımız yoktur. Mesela Su İşleri Dairesi’nin dere temizliği, gölet temizliği için ekskavatörü yok. Şu anda Orman Dairesi bende olduğu için oradakini alıp burada kullanıyoruz. Üç tane kamyonla iş yapmaya çalışıyoruz. Ekskavatörler Türkiye’den hibe olarak gelecek bize. Su Dairesi’nde ‘param yok, aracım yok’ diye biz oturup bekleyemeyiz Orman Dairesi’nden gerektikçe kaydırıyoruz, elimizde başka imkan yoktur şu anda.