Ömer KADİROĞLU

   Ülkemizde yılın büyük bir bölümü güneşli geçmesine karşın; her 2 Kıbrıslıdan birinde D vitamini eksikliği görülüyor. Sağlık uzmanları ‘D’ vitamini eksikliğinin kalp ve kanser hastalıklarını tetiklediği, vücut direncini önemli ölçüde azalttığı için halsizlik ve yorgunluk yarattığını belirtiyor.
   Güney Kıbrıs’ta son 10 yıldan beri sağlık uzmanları ‘D’ vitamini konusunda hastalarını uyardığı halde, Kıbrıs’ın kuzeyinde bu vitaminden kaynaklanan eksikliğin yarattığı olumsuzluklar geç fark edildi. Ancak Mart ayından bu yana pandemi sürecinde uyarılan vatandaşlar, özel laboratuvarlara akın ederek ‘D’ ve ‘B 12’ tahlili yapmaya başladı.

****

Ne dediler?..
Metin Erduran (Erduran Laboratuvar)
“Erduran Laboratuvar olarak biz hem tıbbi tahlil laboratuvarı hem de PCR test laboratuvarı olarak hizmet veriyoruz. Tıbbi tahlil laboratuvarımıza gelen vatandaş sayısında pandemi sürecinde bir azalma oldu ancak şüphe duyan veya yurt dışına gidecek olanlar PCR hizmetinden yararlanmak için geliyor. Tıbbi tahlil laboratuvarında test ve tahlil yaptırmaya gelenler eskisi gibi kapsamlı değil önemli olan testlerini yaptırıyorlar. Pandemi sürecinde halkımız bilinçlendiği için vitamin testleri ve özellikle de D vitamini kontrol için geliyorlar. Özel laboratuvarlarda test yaptırmak pahalı bir uygulama değildir. Malzemelerimizi döviz üzerinden alıyor olsak da 4 yıl önceki fiyatımız ne ise onu almaya devam ediyoruz.”

Salih Ruso (Nis Tıp Merkezi Laboratuvar Sorumlusu)
“Pandemi sürecinde bir kapalılık dönemi yaşadık ve sonrasında açılım oldu. Kapalılık dönemi sonrasında hastalarımız da yeniden gelmeye başladı. Bu süreç içerisinde tahlil ve test için gelenlerde kısmen bir artış söz konusu oldu. İnsanlar Devlet Hastanesinin pandemi hastanesine çevrilmesi nedeniyle oraya tahlil için gitmemeye ve özeli tercih etmeye başladı. Eskiden insanlar devlet hastanesinde çalışılmayan testleri yaptırmak için geliyordu. Ancak şimdi devlette yapılsa bile biyokimya testlerinin tamamını özelde yaptırmaya başladılar. Merkezimize gelen insanlar daha çok vitamin (D ve B 12) testlerini yaptırıyor. İnsanlar haliyle özel denildiği takdirde çok para ödeyeceklerini düşünüyorlar ancak bu yanlış bir algıdır.”

Hasan Tertemiz (Simya Laboratuvar)
“Coronavirüs sürecinde bir kapalılık süreci yaşandı ve bu süreçte sokağa çıkamayan vatandaşlar için ev ve iş yerlerine giderek sağlık hizmetlerinin aksamaması için çalışmalarımızı sürdürdük. Sokağa çıkma yasağı sonrasında tahlil ve test yaptırmaya gelenlerin sayısında bir artış olmuştur. Vatandaşların bazı sebepler nedeniyle devlet hastanelerinden uzak kalma istekleri özel laboratuvarlarda bir yoğunluk yaşanmasına neden oldu. Daha çok genel kontrol için geliyorlar. Özellikle D vitamini kontrolüne gelen birçok vatandaş vardır. Simya laboratuvar olarak bizler vatandaşlara kolaylık sağlamak adına elimizden geleni özellikle dara düşülen bu dönemde yapmaya çalışıyoruz.”

Pembe Monargalı (Gerçek Laboratuvar)
“Pandeminin ilk başladığı zamanlarda laboratuvarımıza gelen insan sayısında çok fazla azalma oldu. Bu pandemi sürecinde laboratuvarları açık statüde tuttular ve çalışanlarımız devlet desteğinden de yararlanamadı. Sokağa çıkma yasağı olduğundan kimse gelmedi. Açılım olduktan sonra da normal zamanda gelen kadar insan gelmeye devam etti. Bir artış söz konusu olmadı. Gelen insanlar da normal rutin testlerini ve tahlillerini yaptırmaya devam etti. D vitamini yüksek olan insanların salgından fazla etkilenmediği için D vitamini testleri daha sık yapılmaya başlandı. Vatandaşlar, devlet hastanesi yapmadığı için özel laboratuvarlarda D vitamini testi yaptırıyor. Özel laboratuvarların pahalı olduğu yönünde insanlarda bir algı var ancak bu doğru değildir. Dövizin artışına rağmen fiyatlarda bir artış olmamıştır.”