Serdar ŞENGÜL 

Kuzey Kıbrıs’taki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakerelerin ‘Federal Çözüm’ temelinde başlayacağına ilişkin iddialara vatandaşların büyük bir kısmı sıcak bakmıyor. Federal çözüm müzakerelerinin yıllarca sürdüğünü ancak sonuca ulaşamadığını belirten vatandaşlar, “Yeni bir deneme olsa bile sonuç getirmeyecek” diyor.
   Diyalog muhabirine konuşan vatandaşlar; Rum liderliğinin federal çözüme yanaşmadığını ve yönetimi Kıbrıslı Türklerle paylaşmak istemediğini belirterek, başka seçeneklerin gündeme gelebileceğini söylüyor. Bir başka görüş ise garantör ülkelerin, özellikle de Türkiye ve Yunanistan’ın uzlaşması halinde Kıbrıs’ta çözümün olabileceği yönünde.

Ne dediler?..

Özcan Özcanhan
“Yıllarca mücahitlik yaptım bu ülke için ancak çözüm konusunda bir çözümün olacağını ummuyorum. Yıllar önce Talat ve Hristofyas bu sorunu çözemedi, yıllardan beri Kıbrıs sorunu devam ediyor. Mesela ben gençliğimi yaşayamadım ülkemizin bütünlüğü için yıllarca mücahitlik yaptım. Kısacası yıllardan bu yana bir sonuç alınamadı ki Federasyon temelinde de bir beklentim esasen yok. Şu anki durumda Güney Kıbrıs ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vardır. Kıbrıs Türklerinin eşit olmayacağı bir federasyon olamaz. Ancak Amerika Birleşik Devletleri modelinde Birleşik bir Kıbrıs Devleti belki olabilir ama şu şartlarda Rumların bizleri istememesi dolayısıyla bu sıkıntıların bir çözümü olacağına inanmıyorum.”
Adnan Işıman
“Kıbrıs’ta bir çözüm olacağı düşüncesine sahip değilim, çünkü müzakereler başlasa dahi yıllardır devam eden sıkıntılar yeniden tekerrür edecek. Geçmişte çok denedik. Annan Planı’nda bunu gördük. O dönemde de Federasyon sistemi vardı ancak Rum tarafı bunu kabul etmedi. Rumların bizi azınlık olarak görmesi sebebiyle bir çözümün olabileceğine inanmıyorum…”
Hasan Koçarslan
“Bu ülkede Güney Kıbrıs ile bir çözüm ihtimali yoktur hatta yüzde 1 ihtimal bile vermiyorum. Rum liderinin ketum tutumu bu adada çözümsüzlüğü tetikliyor. Federasyon temelinde de bir yapının olacağı ihtimalide dolayısı ile yok. Bu konuların yanı sıra iç meselelere değinecek olursam emekliyim şeker hastasıyım ve devlet şeker hastalarına sağlaması gereken ilaçları vermiyor. Bu gibi küçük sıkıntılarımız varken büyük çaptaki sıkıntılarımıza gelene kadar iç dengelerimiz düzeltmeliyiz.”
Olgun Güllü
“Geniş boyutta bakacak olursak Kıbrıs’ta çözümün olması için Türkiye ve Yunanistan’ın esasen anlaşması gerek Kıbrıs liderlerinin çözüm veya federasyon konularında etkin olacağını düşünmüyorum. Yıllardan beri devam eden bu konular bizim üzerimizde bir inanç bırakmamıştır. İlk önce garantörlerin anlaşabilmesi önemli…”
Salih Demir
“Kıbrıs’ta çözümü AB ve Birleşmiş Milletler istiyor ama olmuyor. Crans Montana süreci de çok önemliydi. Kısacası çözüm olmuyor. Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun da açıklamalarını gördük. Federasyon temelinde bir oluşum imkansız bunca yıl çözülemedi bundan sonra bir çözümün olabilme ihtimali yoktur. Türkiye Cumhuriyeti baştan söyledi Federasyon temelinde bir çözüm olamayacağını ki zamanında Annan Planı’nda bizler çözümü istemiştik. Rumlar ile çözüm olanaksız.”
Salih Hasoğlu
“Çözümün olacağını sanmıyorum. Rum Türk’e hak vermek istemiyor. Bu zamana kadar bir ilerleme olmadı. Batı Trakya’daki Türklere hak tanındı biliyorsunuz ama böylesi bir sorunda Rum tarafı bize bu hakları tanımak istemiyor. Müzakerelerin olması durumunda da aynı sıkıntılar kaldığı yerden devam edecek. Müzakere olsa da olmasa da bir netice çıkmayacak bizleri azınlık olarak gördükleri müddetçe ki Rum tarafı Osmanlı döneminde azınlıktı ama biz onlara o şekilde hak tanımazlık yapmadık.”
İsmail Hakkıtürk
“Kıbrıs’ta çözüm her iki taraf için aslında bir fırsattır. Rum tarafı örneğin çözüm sayesinde belki de Kapalı Maraş’ta kendileri için bir çözüm bulacak. Esasen her iki tarafta özellikle Rumlarda ırkçılık baki bu durumda müzakerelerde onların daha baskın olmalarını sağlıyor ve çözüme gidemiyoruz. Federasyon konusunda da olması halinde her iki tarafa da güzel haklar verilecek ümidimiz o yönde. Çünkü Ada’nın jeopolitik durumu var her iki halk bunu çözüm ile fırsata çevirebilir. Her iki tarafın çıkarlarına olacak ancak ortada anlaşma yok ne yazık ki. Garantörler dahi şu anda anlaşamıyor işin gerçek kısmı şu an bu…”
Adnan Doğruyol
“Kıbrıs’ta müzakerelerin olması halinde bir çözüm olması şu an imkansız. Çünkü Rum tarafı bizi eşit görmüyor. Rumların bu tutumu bu hale getirdi var olan sıkıntıları daha da çözümsüz hale getirdi. Keza Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı da çözüm konusunda sınıfta kalmıştır. Bu konuların yanı sıra iç meselelerde çözülemeyen daha büyük şeyler var. Öğrenci ve turist gelmezse daha büyük sıkıntılar aslında bizi bekliyor. Bu ülkede bulunan ve Avrupa tarafından finanse edilen sendikalar tarafından yönetiliyor iç meselelerde büyük tıkanıklıklar var. Vatandaşların cebinde para kalmadı, sağlıkta büyük sıkıntılar var özellikle Sağlık Bakanı Pilli yetki onda olmasına rağmen pandemi dönemini daha kötü bir hale getirmiştir.”
Mustafa Osmanoğlu
“Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında bir müzakereye gerek yok. 1974 yılında bu iş zaten çözüldü. Benim fikrim bu şekilde. Rumlar şayet bizi eşit görürse ancak bir şeyler olabilir ama bu olmadan çözümün olması imkansız ki çözüme de gerek yok. 74 Harekatı ile biz çözümü sağladık. Ancak onlar bize yaklaşırsa belki bir şeyler olabilir. Bu konuların dışında daha büyük sıkıntılarımız var bizim, para kazanamaz hale geldik ne yazık ki. Seçimler müzakereler bu konularda daha mühimi şu an biz araç işletmecisiyiz ancak tek kuruş para kazanamıyoruz. Bakın Rum tarafı bu süreci iyi yönetti ama bizim yetkililerimiz ne yazık ki bu süreçte sınıfta kaldı.”