Sonuç CEVİZCİ

   Güzelyurt’a bağlı Zümrütköy, 1974 yılında 3 bin nüfuslu, narenciyesi ve hayvancılığıyla ünlü bir yerdi... Köyün 6 tane kahvehanesi, 4 tane de kasap dükkanı vardı...

   Plansızlık ve programsızlık yüzünden diğer birçok yerleşim birimi gibi göçün artmasıyla birlikte Zümrütköy’ün nüfusu 750’ye geriledi. Kasap dükkanlarının tümü kapandı ve sadece bir kahvehanesi kaldı.

   Kuyuların yuzlanması nedeniyle narenciye üretiminin de azaldığını belirten köylüler, siyasilerin ilgisizliğinden yakındı. 

   Diyalog Halk Meclisi 57’inci toplantısını Güzelyurt’a bağlı Zümrütköy’de gerçekleştirdi. Köyün sorunlarının konuşulduğu programa Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar’ın yanı sıra UBP Milletvekili Zorlu Töre, TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı Ali Alioğlu, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğlluları Zümrütköylüler ve çevre köylerin sakinler katıldı.

Programda ilk sözü köy muhtarı Erhan Celaller aldı. Celaller, Zümrütköy ile ilgili kısa bilgiler paylaştı. Muhtar, “Köyümüzde bin 750 nüfus yaşıyor. Köyümüz narenciye az da olsa hayvancılıkla uğraşıyor” dedi. Muhtar Celaller köy gençliğinin işsizlikle boğuştuğunu da söyledi. 

Metin Erkoç

1974 öncesinde bu bölgenin 3 bin nüfusa sahip bir köyüydü, adanın en güzel okulu bu köydeydi, bankaları, kooperatifi, havuç ve patates yıkama fabrikaları vardı. 1975 yılında altı kahvehane 4 kasap dükkanı vardı ve cıvıl cıvıl köyümüz. Bir dönem lale devri yaşadık ancak yavaş yavaş narenciye fiyatları aynı yerde saydı, bahçelerin büyük bir kısmı kurudu. 2017’ye kadar toplamda 15 tane ev yapıldı. Gençlerimiz imkanları yetmediği için Lefkoşa’da 15-20 yıl vadeyle borçla ev aldılar. Köy insanı göç etti. Okulumuz kapatılacak diye açıklandı. Şu anda 1,5 kahvehane var kasap dükkanı kalmadı. Süt ürünleri fabrikası kuruldu bir tek. Hayvancılık kuru tarımda yapılamıyor. 

Arif Altay 

Bu bölgede müracaat fazla diye kırsal kesim arası verilemezmiş. Öyle bir şey olabilir mi? Bana ve kardeşime sekiz yıldır yer verdiler, söz verdiler elektrik su her şeyi yapılacak halen yapılmadı. Kırsal kesim alanı içerisinde mandıra kurdular bizi kimse sallamıyor. Her yetkili görevi ne ise işini yapsın. Başvurmadığımız yer kalmadı yıllardır bir şey olmadığı gibi yanlış olana da göz yumuluyor. Gelip oy da istemesinler artık. 

Aygün İnal

Benim 235 hayvanım öldü, devletten bir kuruş almadım ve şikayetçiyim. Ölmeye devam ediyor hayvanlarım dereye atıyorum, Çevre Dairesi de bana ceza yazıyor. Gelin alın dedim kimse gelmedi alsın. Atıyorum hayvanları köpeklere, derelere. Hastalık var. Tekrar hayvan aldım ölüyor hayvanlarım. Evimde 6 kişiyim elektrik yok. Özürlü bir çocuğum var karanlıkta bağırıyor. Annem 70 yaşında marazından anjiyo oldu. Veteriner Dairesi 9’da gelir memur 12’de kimse yok. Yetkililer saat 11’den sonra eve gidiyor herhalde. Sadece kapıları gezip oy istesinler. 2013’te borcum çıkmış diye arpa alamadık. 85 torba alacaktım hayvanlarımı yedireyim, 10 torba verdiler. Aklı nerdeydi 2013 yılındaki borcu kessinler şimdi kestiler? 

Tamer Kızılyürek 

Bölgemizde 6 tane milletvekili var köyümüze o kadar değer veriyorlar ki bu programda bir tanesi bile yok. İşin ilginci altısı da tekrar aday oluyor. İnsanlar umudunu o kadar kesti ki ne seçim ne vekil istiyor. Kaymakam senede iki kez gelse köylünün sıkıntısını dinlese, bakanlar gelsin insan içerisine çıksın vekiller utanmadan oy istiyorlar milletin vekili olmak için. 

Koral Esendağ   

Bir deremiz var, çöpten geçilmiyor. Bahçe yollarında arabalar haşat oldu. Bunların düzeltilmesi gerekiyor.

Adnan İşbilir 

Kıbrıs Türk halkına bir mesajım var. Basit, kişisel sorunlar, vatandaş yerden göğe kadar haklı. Gün gelecek hiçbir hayvancının çocuğu bu işi yapmayacak. İnsanları üretimden kopardılar soğuttular. 1980’li yıllarda 24 bin küçükbaş ihracat yaptık ancak toplum bugün 60TL’ye et yiyor. Ülkemizde küçükbaş hayvancılık çok önemli ve kırsal kesimdeki insanlarımızın geçim kaynağıdır. Meracılık şart küçükbaş hayvancılık için. Hellimi tescil edemiyoruz. Çünkü yeterli küçükbaş süt üretilmiyor bu ülkede. 

İrfan Işıksal 

Memelekette maalesef çoban yok. Hayvancı, patatesçi narenciyeci herkes koparıldı. Denktaş Bey ilk defa denk bütçe yaptı, sanki 45-50 senedir diğer adamlar bilmiyordu bütçe yapmayı. Yetkili bakan balıkçıların sorunlarını izlemeye gitti ne kadar balık tuttular açıklanmadı. Ertesi günü Suriye gemisinden 1 ton balık çıktı. Acaba bunu mu tespit etmeye gittiler? Bu seçimin faturasını zavallı millet mi ödeyecek? Son surat vatandaşlık yapılıyor, acaba nüfusumuz nedir?  

Ahmet Tombul 

Uzun süre işsiz kaldım, yalvardım birçok kişiye iş versinler diye bugün git yarın gel. Kahvehanede kumar oynadılar ses çıkmadı. Yolda otostop çekerken beni arabasına alan arkadaş beni işe koydu.

Çakır Türker 

Köyde 18 yıl müdürlük öğretmenlik yapmış birisiyim. Buraya ilk geldiğimizde kerpiç evdi, bir kısmını yabancılar gelmesin diye kaymakamlık yıktı. Bahçecilik, tarım ve hayvan işleri ile uğraşırdı insanlarımız geçinirlerdi. Sulama sorunu var köyde, damlama sulamaya geçilmesi gerekiyor. 

Mustafa Naimoğluları / Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı 

İlgisizlikten dolayı hayvancının hayvanı kalmadı. Veteriner hekimler vardır ama hayvancıya yardımcı olmuyor. Sorunu çözmüyor. Kırsala, bahçeye, mandıraya gideceksiniz insanları bilgilendireceksiniz. Ofiste oturmakla, işim var gelemem demekle olmuyor veteriner hekimlik. Hayvancılık dairesi var her yerde bir adam yok gönderilsin arayanlara.  

Tuncar Bitirir / Serhatköy Muhtarı

Köyümüzde ağıllar bölgesinde 15 yıldır uğraşıyorum hayvancılara bir türlü parselasyon yapıp vermediler. Bu insanları teşvik ettim, gidin bölgede ağıl yapın size kimse dokunamaz dedik ve köyün dışına çıkardır. Ancak alt yapı yok, elektrik, su, yol. Kışta çamurun içinde, yazda tozun toprağın içinde ağıllarına gidiyorlar. Gelen geçen bakanlar bizimle ilgilenmiyor. 

Ali Alioğlu / Narenciye Üreticileri Birliği Başkanı

Bizi idarelerin yapmış olduğu kronik hastalıkların önümüzde dizilmesi narenciyeyi bitirdi. En büyük ihtiyacımız su. Narenciye 74 bin dönümlerden 33 bin dönüme geriledi. Bu yıl 29 bin önümüzdeki yıl 20 bin dönüme düşeceği görülüyor. Yaşanan kuraklığın en büyük sebebi yıllardan beri suyumuzu taşıyarak su akü ferinin tüketilmesi olmuştur. 

Yüksel İpek 

Bölgede 6 milletvekili var ancak bir tanesi bile gelmedi. Bostancı’da hayvancılık yapıyorum. Devlet Emlak Malzemesinde kiraladığımız arazi 28 dönüm. Devlet dairesinde çalışanlar 700-900 dönüm arazi kiralıyor. Köyde tarla eken insanlar var adam tek başına yüzlerce dönüm alanı kapsıyor. 

Yusuf Kargılı 

13 yıllık tapulu malımın içine devlet kuyu çıkardı. Yıllardır mücadele ediyorum, izin almadılar. Su Dairesi habersiz, Biyoloji Dairesi habersiz, Elektrik Dairesi projesiz malıma kuyu açtı. Devletin kendi elindeki motorları da şahıslara peşkeş çektiler. Benim bahçemin mahsulünü kuruttu. Dilekçeler verdim, hiçbir şey olmadı. 13 yıldır benim tarlamdan para kazanıyorlar. Hak hukuk bulamadık nasıl iş? 

Veleddin Taşkent 

Vatandaşlığa karşı değiliz ancak yasalında usulüne uygun olursa kabul etmeliyiz. Şu an ki hükümet 18 ayda 10 bin üzerinde vatandaş yaptı. 1200 tanesini Bakanlar Kurulu ile geçirdi. Bu ülkede 25 yıl, 15 yıl yaşayanlar vatandaşlık alamazken diğer insanlar nasıl alıyor? Vicdanları nasıl rahat ediyor? Kıbrıslı Türklerin yüzüne nasıl bakacak bu siyasetçiler? 

Arif Kızılyürek 

Hepimiz ağlıyoruz. 1974’ten sonra bolluğa düştük, kimsenin şükür ettiğini duymadım. Gonnora ile büyüdük, şimdi evde muzları çöpe atıyoruz. Bir kahve 2 lira, bir kilo süt de 2 lira. İnsanlar besleyecek, sütünü sayacak sıcakta- soğukta parasını alamayacak. Ovalarda alıç kestik odun yaptık tükettik. Av açılıyor ovalarda hayvan kalmadı. 

Mahmut Özçınar / Güzelyurt Belediye Başkanı 

Bir çözüm olsa mülkiyet sorunun çözülmesi için ya takas ya tazminatla çözülmesi gerekiyor. Buraya yerleşen insanlarımıza Güzelyurt’ta yaşama hakkı verildi. Bu söylediklerim Rum basınında yankı uyandırdı. İşgalci bir belediye başkanının ifadeleri olarak yaymaya başladı. Yerleştiğimiz topraklara bir anlaşma ile geldiğimizi ve burada yaşamak zoruna olduğumuzu bilmemiz gerekir. Bir gün bir çözüm olursa halk karar verir ne olacağına. Kırsal kesim dağıtımı yapamıyoruz. Arsayı veriyoruz adam evi bitiriyor ancak elektir su almadan ev bitiyor. Eve verilen paradan fazla alt yapıya gidiyor. Alt yapıya göre yapılmalı kırsal arazi dağıtımları. 

Zorlu Töre / UBP milletvekili 

“Devlet gençlerin bu bölgede kalması için gayret göstermeli. Hayvan hastalıklarının karşılanması için, tarım sigortası kapsamı geliştirilmeli. Yerli üretim ve hayvancılık desteklenmeli. Girdi fiyatları ucuzlatılmalı.” Zorlu Töre’nin Kıbrıs sorununa yönelik konuşmasına köylüler müdahale etti, kısa bir süreliğine atışmalar yaşandı. 

Derviş Ekşici 

UBP’den milletvekili aday adayı olan Derviş Ekşici, “Diyalog TV’nin Halk Meclisi projesi ülkeyi yönmetenler içinde önemli bir ışık tutuyor, sorunlar ortaya çıkıyor. Bunun devam etmesi çok önemli” dedi

Hüseyin Angolemli / TDP Milletvekili 

Diyalog TV aracılığıyla bizler de sorunları öğrenmiş bulunuyoruz. Bu akşam da yine çok şey öğrendim. Hayvancımızın yaşadığı sorunu ben Meclisin gündemine de taşıyacağım. Milletvekilliğinin değişiminden bahsediliyor. Bu meclisin de yarısı değişmişti ama sorunlar çözülmedi, çünkü sorunlar partilerden kaynaklanıyor. 5 yılda bir size soruyorlar, memnun musunuz değil misiniz diye. Halkımız memnunuz diyor. Şikayet ediyorsunuz ama bakın önümüzde seçim var. Yine bunları getirirseniz demek ki sorumlusu sizsiniz. Dünyada olduğu gibi sizler de değiştirmeyi öğrenmelisiniz.”