Ömer KADİROĞLU

Kuzey Kıbrıs’ta diğer ana tüketim maddeleri gibi et fiyatlarında meydana gelen artışlar, özellikle dar ve sabit gelirli ailelerin yaşam kalitesini olumsuz şekilde etkiledi. Diyalog’a konuşan ve fiyatların hızlı bir şekilde yükselmesinden yakınan vatandaşlar “ne olacak bu memleketin hali?” diye soruyor, ancak gelecek hakkında hiç kimse bir şey söyleyemiyor.

Hayvan üreticileri “bizden okka usulü satın alınan etler, kilo ile satılıyor, böylece kasapların kar oranı yükseliyor” derken; vatandaşlar bu sorunu hükümetin çözmesi gerektiğini belirterek ciddi adımlar atmasını istiyor. Ayrıca “Rumlar bizden akaryakıt alırken, biz onlardan neden et almıyoruz?.. Neden yasaklarla karşılaşıyoruz?” sorusu gündeme getiriliyor.

Ne dediler…?
Naci Akdoğan
“Kırmızı eti haftada bir ancak alabiliyoruz. Daha önce sıklıkla tükettiğimiz kırmızı et fiyatları çok yüksek olduğu için eskisi gibi tüketemiyoruz. Yarım kilo veya 250 gram et alıyoruz ve eskisi gibi çoluk çocuk oturup hafta sonu 4-5 kilo et alıp mangal yakamıyoruz.  Ara sıra mangalı yine yakıyoruz ve tavuk eti tüketiyoruz ancak o bile artık alınır gibi değildir. Kırmızı etin sağlık açısından tüketilmesi önemlidir. Et fiyatları konusunda yetkililerden beklentimiz çözüm üretmeleridir. Devlet, üreticinin girdi maliyetlerini desteklerse fiyatların düşeceğine inanıyorum.”
Abdurrahman Acur
“Hayvan üreticisiyim ve kendi hayvanlarım olduğu için haftada bir kırmızı et tüketiyorum. Devletin denetimsizliği nedeniyle kasap reyonlarındaki et fiyatları çok yüksektir. Bu fiyatlar karşısında herkes kırmızı et alamaz oldu. Kasaplar hayvancılardan eti okka ile alıyor ancak halka kilo ile satıyor. Biz kasaplara okkası 80 liradan kuzu satıyoruz, kasaplardaki fiyatlar ise ortada. Yetkililerden beklentimiz piyasayı denetlemeleri ve halkın alım gücünü rahatlatacak çalışmalar yapmalarıdır.”
Mustafa Gökalp 
“Kırmızı eti eskisi gibi tüketemiyoruz. En son cumartesi günü kilosu 240 liradan aldım. 120 TL’den 240’a yükselmesi normal değildir. Daha önce kırmızı eti haftada bir iki alırdık ve pahalı olunca tavuk etine yöneldik şimdi tavuk eti de çok pahalı oldu. Et fiyatlarıyla ilgili yetkililerden beklentimiz herkesin et tüketebilmesi için çalışmalar yapması ve temel tüketim maddelerinde ucuzluk sağlamalarıdır. Her şey çok pahalı, bu nedenle temel tüketim maddelerinde lütfen biraz çaba göstersinler.”
İbrahim Birçek
“Kırmızı et ayda bir kez tüketebilirsek ne mutlu bize. Et fiyatları aldı başını gidiyor. İnsanlar eskisi gibi et tüketemiyor. Eskiden haftada iki kez kırmızı et tüketir mangal falan yapardık ancak şimdilerde ete ulaşmak mümkün değil. Tüketicinin alım gücünün yükseltilmesi gerekiyor ve bunun için de yetkililerin denetim yapması şarttır.  Denetimsizlik nedeniyle fiyatlar aldı başını gidiyor. İnsanların protein ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri eti herkesin tüketebilmesi için yetkililerin çalışmalar yapması gerekiyor.”

Ali Buruk
“Kırmızı eti daha önce iki günde bir, daha sonra haftada bir, şimdi ise ayda bir tüketebiliyoruz. Fiyatlar her gün artıyor. Et fiyatları 100 lira iken 300 liraya yükseldi. Ben muhtarım ve çevremdeki insanlara bakıyorum hiç et alamayan insanlar da vardır. İnsanların daha fazla et tüketebilmesi için hükümet edenlerin çalışma yapması lazım ancak baktığımızda bugün hükümetin ülkeyi yönetemediğini görüyoruz. Piyasayı araştırmaları ve ucuzlatmaları gerekiyor. Eğer iç piyasada bu iş çözülemezse et ithal etmeleri gerekiyor. Siyasiler istediği zaman meyhaneye de restorana da gidiyor bu nedenle de halk umurlarında değildir.”
Ahmet Yılmaz
“Kırmızı eti üç ayda bir ancak tüketebiliyoruz. Ekonomik sıkıntılar nedeniyle üç ayda bir kilo et alabiliyoruz. Et fiyatları çok yüksektir. Et tüketemediğimiz için tavuk alıyorduk ancak şimdi o da çok pahalı oldu. Kırmızı et ve temel tüketim maddelerindeki aşırı yüksek fiyatlarla ilgili yetkililerin bir çalışma yapmasını bekliyoruz.”
Zeki Köse
“Kırmızı eti şu aşamada tüketmek kesinlikle mümkün değildir. Et alacak güç kalmadı. Her alanda yaşanan fiyat artışları nedeniyle halk istediği gıdayı alamıyor. Et fiyatları özellikle son zamanlarda çok ciddi bir artışta ve hükümet edenlerin üreticiyi desteklemesiyle bu fiyatların düşebileceğine inanıyorum ve yetkililerden bu yönde bir çalışma yapmalarını bekliyoruz.”

Kuzey ile güneyin farkı
Kuzey Kıbrıs’ta marketlerde, kasaplarda kırmızı et farklı fiyatlarla satışa sunuluyor.  Kuzeyde marketlerde tosun et ürünleri; bonfile 499, antrikot 395, biftek 389, kuşbaşı 375, kıyma 375, yağsız kıyma 329, ciğer 189,  kuyruk yağı 189 TL olarak satışa sunulurken, Güney Kıbrıs’ta dana et çeşitleri 6,95 ile 5,96 euro arasında değişen fiyatlarla kasap reyonlardaki yerini alıyor.