Rahme ÇİFTÇİOĞLU
Bakanla Kurulu’nun dün aldığı kararlar hükümet sözcüsü Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay tarafından açıklandı.
Bakanlar Kurulu, dünkü 7 saatlik toplantısında, kira sözleşmelerinde kur sabitlemesine gidilmesi, kur sabitleyen mal sahiplerine vergi indirimi yapılması, alkollü içki ve sarma tütüne Fiyat İstikrar Fonu uygulanması, tapu vergi harçlarında indirim yapılması ve ek mesai konusunda yeni düzenlemeye gidilmesi gibi birçok konuda karar üretti.
Kararlarla ilgili açıklamayı Hükümet Sözcüsü, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay yaptı. Ekonomi açısından toplumsal seferberliğin kaçınılmaz ve gerekli olduğunu kaydeden Özersay, “Hepimizin elini taşın altına koyması gerektiği noktasından hareket ediyoruz. Öyle bir dönemden geçiyoruz” dedi.
Konu başlıkları üzerinde tek tek açıklama yapan Özersay, ekonomik tedbirlerle ilgili alınan kararlarda süre sınırına da işaret etti.
Kudret Özersay, tüm kamu çalışanlarının eşit olarak hesaplanacağı ve saat başı net 22-23 TL civarına gelecek ek mesaiyle ilgili yeni uygulamanın Aralık 2018’e kadar süreceğini belirtti.
Kira sözleşmelerinde döviz kuruyla ilgili sabitlemenin de 6 ay için geçerli olacağını ifade eden ve Sterlin’in 5.20, Euro’nun 4.60 ve Dolar’ın 3.80’e sabitlenmesi yönünde karar ürettiklerini kaydeden Özersay, “Karar bugün yürürlükte olan kira sözleşmelerine uygulanacak. Ve kiracı bu belirlenen döviz kurları üzerinden kirasını ödeme hakkına sahip olacak” dedi.
İlk açıklama yasal düzenlemelerle ilgili
Kudret Özersay, özellikle TL’nin değer kaybı, ekonomideki kriz ve yaşanan sıkıntılar nedeniyle ekonomik tedbirler üzerinde durduklarını ve son bir buçuk haftadır zaman darlığı yüzünden Bakanlar Kurulu’nda ele alamadıkları konuları görüştüklerini söyledi.
Özersay, pek çoğu yol ihaleleriyle ilgili olan kamulaştırma kararı ürettiklerini söyleyerek, Bulaşıcı Hastalıklar Yasa Tasarısı, uzun süredir bekleyen Tekno Park Yasa Tasarısı’nı ve Araştırma-Geliştirme Yasa Tasarısı’nı Cumhuriyet Meclisi’ne sevk ettiklerini söyledi.
Bilanço barışının sağlanması yönünde yasal düzenlemenin de bugün itibarıyla yapıldığını belirten Özersay, daha önce bilançoya dahil edilmeyen varlıkların yıl sonuna kadar bilançoya dahil edilmesi halinde geriye dönük mükellefiyetlerden muaf olunacağını söyledi.
Engelli bireylerle ilgili adım…
Engelli Hizmetleri Koordinasyon Kurulu kurulmasını karara bağladıklarını söyleyen Özersay, “Engelli bireylerle ilgili yapılmakta olan ve gelecekte yapılacak olan yasalar değişiklikler ve diğer atılacak adımlar konusu koordine edilmeye muhtaçtır. Kendi içinde uyumlu adımlar atılabilmesi için Başbakanlık bünyesinde Engelli Hizmetleri Koordinasyon Kurulu oluşturma kararı aldık ve düzenlemesini de yaptık” dedi.
Dövizle olan kira sözleşmeleri…
Meclisin olağanüstü toplantısında Başbakan Tufan Erhürman’ın hükümet adına açıkladığı tedbirlerle ilgili Bakanlar Kurulu’nda somut adımlar attıklarını dile getiren Özersay, dövizle yapılan kira sözleşmelerinde döviz kurunun sabitlenmesi ve mal sahibinin vergi indiriminden yararlanması kararını anımsattı.
Özersay, dövizle ilgili kira sözleşmelerinde Sterlin’in 5.20, Euro’nun 4.60 ve Dolar’ın 3.80’e sabitlenmesi yönünde karar ürettiklerini belirterek, bunun karşılığında stopajın yüzde 13’ten yüzde 1’e indirildiğini kaydetti. Özersay, “Bu düzenleme 6 aylık süreyle yürürlükte kalacak” dedi.
Kudret Özersay, farklı kira ilişkilerinde de bazı düzenlemelerin olacağını, teknik detay içeren bu düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla kira sözleşmelerinin süresi ve bazı unsurlar da dikkate alınarak kuralın netleştirileceğini aktardı.
“Dövizle kira sözleşmesi yapılmasını caydırmak”
Açıklanan tedbirler arasında yer almayan ilave bir adımdan daha söz eden Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, “Bireyler ve tüzel kişiler kira sözleşmelerini eğer 1 Eylül ertesinde TL cinsinden yaparsa, bahse konu kira sözleşmesine uygulanacak stopaj yüzde 2 olacak. Vergi, önemli oranda düşürülmüştür. Ve 1 Eylül’den sonra kira sözleşmesi döviz üzerinden yapılırsa stopaj yüzde 15’e çıkarılacaktır. Dövizle kira sözleşmesi yapılmasını caydırmak, sözleşmelerin Türk Lirası üzerinden yapılmasını özendirmek maksadıyla yapıldı” dedi.
Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından kiralanacak arazilerde, sadece 4 bin Amerikan doları ve altındaki kira sözleşmelerinde döviz kuru Sterlin için 5.20, Euro 4.60 ve Doların 3.80’e sabitleneceğini belirtti. Özersay, “Büyük yatırımlarda devletin gelirlerini düşürmemek için 4 bin ABD doları sınır konuldu” dedi.
“Yürürlükte olan sözleşmelere uygulanacak”
Dövizdeki kurun sabitlenmesiyle ilgili kararın tavsiye niteliğinde değil, bağlayıcı olduğunu da belirten Özersay, şöyle devam etti:
“Karar bugün yürürlükte olan kira sözleşmelerine uygulanacak. Ve kiracı bu belirlenen döviz kurları üzerinden kirasını ödeme hakkına sahip olacak. Eğer bu kabul edilmezse, kiracının bahse konu mal sahibinin hesabına yatırması yeterli olacak. Kirasını ödemiş olacaktır. Konu mahkemeye taşınırsa bu düzenleme çerçevesinde kiracının hakkı korunmuş olacak. Bu tek taraflı değil. Bu adım atıldıktan sonra, bu kur üzerinden ödeme yapılmaya başlandıktan sonra mal sahibi de yüzde 13 değil yüzde 1 stopaj verme hakkı olacak. Bu bağlayıcı bir düzenledir.”
Alkollü içkiye ve sarma tütüne FİF
Alkollü içki ve sarma tütünle ilgili devletin gelirlerini artıracak bazı düzenlemelere işaret eden Özersay, “Gerek alkollü içki, gerekse sarma tütüne FİF konulması kararı ürettik. Alkollü içkide litre başına 10 TL, sarma tütünde ise kilo başında 125 TL FİF konuldu. KKTC’de üretilen alkollü içkide litre başına 3 TL, sarma tütünde kilo başına 40 TL FİF alınacak” dedi.
Tapu vergi harçlarında düzenleme
KKTC vatandaşlarının ilk taşınmaz malının tapu devri için yüzde 3, daha sonrakiler için yüzde 6 harç ödediğini anımsatan Özersay, bu konuda da bir düzenleme yaptıklarını ifade ederek, “140 metre kareye kadar olan konutlarda tapu devir harcı ilk konutta yüzde 1, diğer konutlarda yüzde 3 uygulanacak” açıklamasında bulundu.
Yabancılarla ikinci ve üçüncü daire alımıyla ilgili imkan yaratıldığını anımsatan ve bu düzenlemenin sadece 6 ay süreyle ve apartman dairesi için geçerli olacağını belirten Özersay, “Dairelerde birinci tapu devir harcı yüzde 8, ikincisi yüzde 9, üçüncüsü yüzde 10 olarak artırılarak uygulanacak” dedi.
Yeni ek mesai düzenlemesi
Ek mesailer bağlamında da düzenleme yaptıklarını belirten Özersay, ek mesailerle ilgili yeni düzenlemenin 31 Aralık 2018’e kadar yürürlükte kalacağını belirtti.
Özersay şu bilgileri verdi:
“Normal günlerde, idari tatillerde ve hafta sonu tatillerinde ek mesai söz konusu olduğunda bire bir ek mesai ödemesi yapılacak. Daha önce bu bir nokta birdi. Bayram gibi resmi tatil günlerinde, bire bir buçuk ek mesai ödemesi yapılacak. Aylık çalışma süreleri esas alınarak ek mesai hesaplaması yapılacak. Tüm kamu çalışanları için saat başı ek mesaisi eşit şekilde hesaplanacak. Bu konuda mevzuatlarda değişikliklere gittik. Her kamu görevlisi asgari ücretin saat bazında tutarının iki katı kadar ek mesai alacak. Bu saat başı net olarak 22-23 TL civarında ek mesaiye denk geliyor. Son 8 yıldır kamuda çalışan kamu görevlilerinin ek mesaileri artmış olacak ancak daha uzun süre kamuda çalışanlar için ek mesailer azalmış olacak. Ve bu uygulama yıl sonuna kadar geçerli olacak.”
Ekonomi açısından toplumsal seferberliğin kaçınılmaz ve gerekli olduğunu kaydeden Kudret Özersay, “Hepimizin elini taşın altına koyması gerektiği noktasından hareket ediyoruz. Öyle bir dönemden geçiyoruz” şeklinde konuştu.
İthal ürünlerdeki döviz kuru…
İthal ürünlerin antrepoya alındıkları tarihteki döviz kurunun esas alınacağını belirten Özersay, daha önce mal ithal edip, bunu antrepoda tutan, henüz gümrüğünü henüz ödemeyenler için bugünün değil, ürünün antrepoya giriş tarihindeki döviz kurlarının esas alınacağını kaydetti.
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, temizlik ürünlerinde yapılan indirimler konusunda sektörde ağırlıklı olarak ithalat yapan yetkililerle Başbakanlık düzeyinde, Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’nın da katılımıyla bir takım görüşmeler gerçekleştirerek, piyasada fiyatların artmasının önüne geçilecek birtakım girişimler yapacaklarını belirtti. Özersay, sadece KDV’yi indirmekle kalmayacaklarını kaydetti.
Casino ve bet ofisleri
Casino ve bet ofisleriyle ilgili kararı da açıklayan Özersay, 6 aylık süre için masa ve makine başına lisans harçlarını yüzde 20 oranında artırma kararı aldıklarını söyledi.
Özersay, “Karar, bet ofisleri bağlamında oradaki şans oyunları açısından da geçerli olacak” şeklinde konuştu.
Kudret Özersay, bugünkü kararların bir kısmının Bakanlar Kurulu, bir kısmının tüzük değişikliği, bir kısmının da yasa gücünde kararname şeklinde alındığını söyledi.
Özersay, bunların dışında tartışılan ilave tedbirler de olduğunu ancak henüz somutlaştırmadıklarını kaydetti.
