Sonuç CEVİZCİ

  Kuzey Kıbrıs’ın en güzel bölgelerinden biri olan Karpaz’da ekonomik sorunların yanı sıra sosyal sorunlar da giderek artıyor. Özellikle Yeni Erenköy’de belediye çalışanlarının iki aydan beri maaş alamaması nedeniyle, çok sayıda aile elektrik faturalarını ödeyemez duruma geldi.

  Faturaların ödenmemesi nedeniyle elektriklerin kesildiğini, karanlıkta yaşamak zorunda kaldıklarını belirten bölge sakinleri, okul taksitlerinin de ödenemez duruma gelmesinden yakındı. Diyalog’a konuşan Yeni Erenköy sakinleri, işsizlik sorunun giderek artması nedeniyle insanlarda ve hayvanlarda açlık sıkıntısının başladığına dikkat çekerek, sosyal patlamanın eşiğinde olduklarını dile getirdiler. 

  Diyalog Halk Meclisi geçen hafta Yeni Erenköy’de toplandı. Burada bölgesinde yaşanan işsizlik ve belediyenin maaş ödeyememe noktasına gelmesi büyük bir ekonomik sıkıntıyı da beraberinde getiriyor. Elektrik parasını ödeyemeyen bölge insanı, karanlıkta yaşam mücadelesi veriyor… Üniversitede okuyan gençler harçlarını ödeyemedikleri gerekçesiyle eğitimlerini bitirmek zorunda kaldıkları beldede, tarım ve hayvancılıkla uğraşan bölge insanı hayvanlarına yedirecek arpa dahi alamıyor. 

  Diyalog Medya Grubu Genel Yayın Yönetmeni Reşat Akar ve Haber Müdürü Aytuğ Türkkan’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen programda söz alanlar şunları aktardı:

Yeni Erenköy Belediyesi Başkanı Mehmet Kadı: Bölgemizde olan sorun ve sıkıntıların farkındayım. Son yıllarda belediyenin sıkıntı içerisinde olması tüm bölgeyi olumsuz etkilemektedir. Bölgemiz için önemli olan, birçok ailenin de ekmek kapısı olan belediyemizin kurtulması ve ayağa kalkması gereklidir. Bunun için herkesin elini taşın altına koyması şarttır. Belediye borçlarının yeniden görüşülmesi ve kalıcı çözüm bulunması, bölgede en acil yapılacak iyileştirme çalışmalarından bir tanesidir. Otel, yok, yatırım yok, katkı yok bölgemizde belediyeye. Katkı payı kesildi bütçemiz bakanlıktan onaylanmadı. Vakıflara borcumuz var ayda 25 bin TL borç kesilecek. Hükümete haber verdik. Katkı koydular ancak destek almazsak kapatmak zorunda kalacağız. Belediyede 120 çalışan, 350 bin maaş ödemesi var, 2 ay ve 13. maaşı ödeyemedik. Borçlar çok, destek bekliyoruz.

Yeni Erenköy Muhtarı Vahibe Özkasırga: Derdimiz çok. Çilemiz dolmadı daha Erenköy’de çok çalıştık, hükümet alın emirname dedi. Müzakerelerde köyümüzden kaçmak istemiyoruz. Geriye gidersek orada hayat yoktur. Bütün çalıştıklarımız heba oldu gitti. Kendimize bir çizgi çizdik. Tekrar göçmen olmak istemiyoruz.

Taşlıca Köyü Muhtarı Ramazan Çelik: Sosyal Hizmetler Dairesi 6 köyü Mehmetçiğe kaydırdı. Eğer buradaki memurlar yetmiyorsa bir memur atasınlar. Yaşlı kişileri Mehmetçik’e kaydırmanın ne kadar mantıklı olduğunu düşünemiyorum. Bakana da gittik, 4 muhtar olarak ama baştan savma oldu. Hizmetin halkın ayağına gelmesi gerekir. Başbakandan ilgilenmesini istiyorum.

Özel Öykün: Erenköy Dilirga bölgesinde büyük bir mücadele verilen bir köydür. Erenköylüler 1964’ten daha çetin bir savaş verdi. Korunmak için mağaralar yaptık. O zor şartlarda bu kadar ümitsiz değildik. Yeni Erenköy bizim vatanımızdır. Söz konusu müzakerelerde 12 km’lik bir yerin federal devlete bağlı olacağı söyleniyor. Eski Erenköy de Türk devleti idaresinde olmalıdır. İkinci sınıf vatandaş olmayacağız. Yerimizden kaçıp federal devletin herhangi bir yerine gitmeyeceğiz. Rumlara teslim olamayız. Bu köye yerleştik yerleşeli, hükümetler hiçbir yatırım yapmadı. Neden? Bizden artık hiç kimse oy beklemesin. Gençlerimiz işsiz, çiftçi, balıkçı battı. İnsanlar evlerine ekmek götüremiyor. Tedbir alınması şarttır.

Pınar Körük: Bu belediye maaşları ile ilgili bir çözüm bulunmalı. Kardeşim Türkiye’den kendisi biletini keserek geldi gitti. Babam ödenmedi diye çocuğa 5 kuruş para veremedik. Geçinmek için hayvancılık yapıyoruz. Kredili arpaya başvurduk ama çıkmadı, hayvanlarımızda aç kaldı. Elektriklerimiz kesildi. Bir çözüm bulunsun. Özel sektörde otelde çalışırım yazları. Kışın otururum. Ne sosyal sigortam ne de ihtiyat sandığım yattı. Üniversitede okuyan gençler evde oturuyor. Özel sektör az maaşa yurt dışından işçi getiriyor.

Dursun Bulut: Belediyede 120 çalışan var. Ekonomik sıkıntılar mevcut. İnsanlar elektrik paralarını ödeyemiyor. Birçok aile okul paralarını ödeyemediği için çocuklarını üniversiteden aldı. Hükümet edenler kırsal kesim belediyelerini devre dışı mı bıraktı? Ne otelimiz ne limanımız var. Su parasını dahi ödemeyecek kişiler var. Belediyelere paralar eşit dağıtılmalı. Üç maaş alacağımız var, borçlarımız var. Adanın en yoksul bölgesi Karpaz. Naylon çakılı evler var, elektriksiz. Sahip çıksın hükümetler bu bölge insanına.

Sipahi Muhtarı Köksal Hacıhasanoğlu: Belediye çalışanlarının acil bir çözüme ihtiyacı var. İnsanlar depresyona girmek üzere. Basit hamleler ile olayları çözebilirler. Oy sistemi burada az olduğu için fazla değerimiz yok. Referandum yapsalar acımızdan evet mi, hayır mı desek insanlar ayırt edecek durumda değil. İnsanları sokağa dökmeden kalıcı çözüm istiyoruz.

SDP İskele İlçe Başkanı Sefa Akar: Hiç kimse olumlu konuşmadı. Bir ağacın kırık dalı Karpaz bölgesi. Buradaki popülasyonun dışa göç etmesi ne yazık ki burayı olumsuz hale getiriyor. Yatırım eksikliği var bölgede. Olumsuz tepkilere karşı bu ülkede yeni bir siyaset ve temiz bir sayfa açılmalıdır. Kıbrıs sorununda çözüme ihtiyaç var ancak eşit şartlarda. Karpaz bölgesinde büyük tonajlı deniz balıkçılığı tesisleri kurulabilir. Karada da işletme tesisleri kurulması hem ekonomi hem de istihdam olanağı sağlayacaktır. 

CTP İskele İlçe Başkanı Hüseyin Mülazim: Bölgede ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Bölgeyi ayakta tutacak İstanbul Teknik Üniversitesi var. Anıtlar Yüksek Kurulu’nu geçemiyor bir türlü. Defalarca gittiğim köylerde bu konuyu dile getiririm. Toplumsal kurtuluş gerekiyor. Onun katacağı katma değer ve ihtiyaçlı olanlara iş imkânı sağlayacaktır. 

Taner Antel: Erenköy’ün Kıbrıs tarihinde çok önemli bir yeri vardır. Buraya geldik bir ev tahsis ettiler. Yan tarafını da boş bıraktılar. Yabancılara tahsis ettiler çocuklarımıza arazi vermiyorlar. Bir gelinim var 40 günlük bebeğini bırakarak Lefkoşa’ya gidip çalışmaktadır. Hastanemiz olmasına rağmen doğru dürüst çalışmıyor. Neden arkamızda dayılarımız yok mu diye? 

UBP’li Belediye Meclis Üyesi Murat Aydın: Hükümet yapan kişiler denetleme mekanizması yapsaydı belki belediye batak duruma gelmezdi. Mecliste kimse işinin ehli değil. Devlet artık bundan sonra yanlış yapma lüksü olmadığını bilmeli. Her alanda denetleme mekanizması oluşturarak, bir takım kısıtlamalar getirerek ülkeyi daha iyi yöneterek refaha çıkarmak zorunda. Bütün her şeyi halk çekiyor. Karpaz’da insanlar hem yoksul, hem de yönetilemiyor.

Günay Gültaban: Önümüzde çocuklarımızın geleceği var. Oğlum üniversite okur iş yok. Karpaz’da hayvancılık, çiftçilik vardı çöktü gitti. Türkiye Cumhuriyeti burayı vermez. Buradan kaçmayız. Devlet biraz hayvancıya, çiftçiye eğilsin perişan durumdayız. Oğlum üniversitede okur onun okul parasını mı ödeyeceğim, hayvanları mı besleyeceğim. 

Türker Mansuralı: Bizi bu adada çözümden başka bir şey kurtarmaz. Herkes önünü görsün. Kıbrıs’ta Besim Tibuk gibi insanlar var. Kıbrıs Türk halkını anladığı ve bu yatırımları yaptığı için. Sizleri buralara getirdi.

Nevzat Gündeş: Niçin bütün yasaklar Karpaz bölgesine aittir? Cevabı da yok zaten. Emirname kalkmaz neden? Eşekler Milli Park’ta bile değil, arabalar vurur üstlerine dikkatsiz sürüş olur. Yolları ona göre yapsınlar. Karpaz bölgesi için bir birlik oluşturulsun KKTC devletini aşabilelim. Erenköylü olduğu için mi yasaklar var? Kaçalım da özgürlük versinler o zaman bu bölgeye. 

Yusuf Yıldız: 1977 yılında Türkiye’den Kıbrıs’a göçmen olarak geldik. Görüşmelerde Karpaz bölgesi namlunun ucundadır verilecek mi verilmeyecek mi ? Karpaz bölgesi Türk toprağıdır. Bu memlekete geldiğimizde bölgemizde tütün ekilirdi. Köyümden yılda 100 kamyon harnup verilirdi fabrikaya bugün 3 kamyon bile değil. Zeytin yağı fabrikası 3 ay çalışırdı. Ne zeytin kaldı ne harnup. 

Hüseyin Olgunay: Vekillere soruyorum aybaşı seyrüseferler tedavülden kalkacak. Akaryakıta endekslendi ona da zam yapılıyor. Ceremesini halk çekecek. Adam sürecek 1 milyon TL’lik cip, seyrüsefer ödemeyecek, ben mazot alacağım bahçe süreyim ovada, onun parasını da mı ben ödeyeceğim?

Belediye Eski Başkanı Özay Öykün: Gelmiş geçmiş iktidarların hep suçları vardır. Erenköy Belediyesi’ni yılda 4 milyon TL almaması için gayri resmi yapılan uygulama ve yasalar ile önünü kesmişlerdir. Bu ülkede adalet mekanizması yoktur. Doğrunun üzerine gidilmedikçe bu ülkede hiç bir şey beklemeyin. Erenköy bucağı İskele’den nüfus olarak 60 kişi daha fazladır. Bugüne kadar bir bucağın gereksinimi ne ise hükümetler buna el atmadı. 

Yeşilköy Muhtarı Terol Mavili: Karpaz bölgesi gelen giden tüm hükümetler tarafından sınıfta bırakıldı. Ne yatırım getirildi ne sanayi var, ne de ürettiğini satabilir. Patates dışarıya satılamaz. Ürünlerimiz elimizde kalır. Batma noktasına geldi narenciyeciler. Yunanistan Güney Kıbrıs’tan kota ile patates alıyor. Bizi tanıyan tek ülke Türkiye ihtiyacı olduğu zaman alıyor, ihtiyaç yoksa elimizde kalıyor. Bir kota koyamazlar mı? Gençler köyden kaçıyor. Kırsal kesim arası verilmiyor. 

Yusuf Vurana: Belediyeden emekliyim. 2017 yılında yaş dolasıyla emekliye ayırdılar beni. Maaş alamıyorum hala… Sigortalar bir şey yapamıyor. Maliye Bakanı haklısın bir şeyler yapacağız. Nerededir o hak? KKTC’yi yaşatalım diyorlar. Nasıl yapacağız ? Yasa ve kanunların çalışması gerekir. Bu yasalar halk için mi, siyasiler için mi çalışır?

Hayvancılar Birliği Başkanı Mustafa Naimoğluları: Hangi görüşten olursak olalım, birlik beraberlik içerisinde olmazsak hiçbir hak kazanmayız bu bölgede. Tarım bakanları her hükümet döneminde bu taraftan oluşuyor ancak bugüne kadar hiç görmediler bu bölgeyi. Sadece bu halka zam ve zülüm yapıyor. Hangi devirdeyiz insanların evinde elektrik yok. Birlik beraberlik olmaz ve gücünüze güç katmazsanız kimse sesinizi duymaz. 

Cahit Keskin: Akıncı’ya soruyorum: Haritaları neden bizlere sunmuyorlar? Erenköy, Akdeniz, Kumyalı, Sipahi, Akdoğan, Pile, Pergama, Rum istiyor ya da istemiyor diye. Birkaç ay sonra referanduma gideceğiz, neye evet hayır diyeceğiz ? Erenköy’de kalkınmak için okul isteniyor. Öğretmenler çocuklara bir şey öğretmiyor. Anne babalar mecbur kalıyor ders aldırsın. 

UBP Milletvekili Zorlu Töre: Karpaz bölgesinde ciddi sorunlar vardır. Hayvancılığın, zeytinciliğin, harnupculuğun canlanması için çalışmalar yapılması, sahip çıkılması lazım. Bölgeye bir üniversitenin açılmasında büyük fayda vardır. Erenköy direnişi Kıbrıs Türkü için Çanakkale Destanıdır. Eski Erenköy’ün milli park olması şarttır. Sıkıntıların ana sorunu Kıbrıs sorunu şeklindeki ifadeler doğru değildir. 

CTP Milletvekili Biray Hamzaoğluları: Lefkoşa’da karı koca 2 bin 500 lira maaş alarak 5 bin TL ile hayata başlar. Buradaki insanlar geçinmek için bir şey üretmesi lazım. İdarecilik bilinmeli, insanların sosyal haklarını ödeyeceksiniz ki o zaman güçlü olasın. Erenköy Sağlık Ocağı’nda 5 tane oda var doktor yok. Buralara doktor getirsinler. Söz verdiler her gün çocuk doktoru olacak diye. Erenköy Belediyesi’nde 124 çalışan var, hiç birinin de yıllık izin çizelgesi yoktur. Belediyenin ayakta kalabilmesi için işe gelmeden para alan insanların atılmasıdır.