Çiğdem AYDIN

   Diyalog’un gündeme getirdiği ‘eşek sütü’ kullanımıyla ilgili haber ada çapında büyük ilgi uyandırdı. Özellikle Kapraz Belediye Başkanı  Suphi Coşkun, “bizde altın değerinde yüzlerce eşek var” diyerek, devletin geliştireceği bir proje ile bu eşeklerin süt üretiminde kullanılabileceğini söyledi. Coşkun “eğer bunu başarırırsak bölgenin kalkınmasına büyük katkı sağlamış oluruz” dedi.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr.Nurçin Alp İncirli de eşek sütünün protein açısından anne sütüne çok benzediğini, kolesterol oranı düşük ve lezzetli olduğunu söyledi. İncirli, bakteri öldürücü ve tümor önleyici özellik taşıyan ve inek sütüne göre böbrek yükü oluşturmayan eşek sütünün yararlarına dikkat çekti.

Coşkun:Devletin bir politikası yok

Kapraz Belediye Başkanı  Suphi Coşkun,  Karpazda doğal bir eşek parkı oluşturarak eşek sütü elde edilmesine sıcak baktıklarını ifade etti.  Coşkun sözlerini şöyle sürdürdü, “Adanın hem kuzeyinde hem de güneyinde binlerce eşek var. Özellikle Karpaz bölgesinde sayıları belli olmasa da gittikçe çoğalan yabani eşekler var. Bu eşekler herhangi bir koruma alanında olmadığı için civar köylere de yayılarak çoğalmaya devam ediyor. Şu anda burada 5 Km’den oluşan bariyer inşaası bitmiş son 1 buçuk kilometrelik bir bariyer daha örülmesi gerekmektedir.  TC Yardım Heyeti sayesinde bu bariyerler de tamamlanacak ve yabani eşekler için büyük bir yaşam alanı ayrılmış olacak. Ama devletin bu eşekler için bir politikası yok.Özellikle bu bölgenin siyasileri bu eşekler üzerinden oy toplayıp meclise girdiler ama sonra eşekleri unuttular.” 

Bakım için alınanlar işten durduruldu

Suphi Coşkun,  Çevre Bakanı Hamit  Bakırcı’nın  eşeklerin ve Carreta Carettalar’ın  bakımı için alınan 10-15 adamı görevden “hukuk dışı” olarak durdurduğunu savunarak, sözkonusu çalışanların Orman Dairesi’ne gönderilmesi nedeniyle eşeklerin bakıcısız kaldığını kaydetti. 

Süt projesine tam destek

Coşkun, sözlerini şöyle sürdürdü, “Ben belediye başkanı olarak bir bankadan 10 bin TL borçlandım ve eşeklerin beslenebilmesi için  bala aldım, bunu hükümet edenler düşünmedi. Bugün dünya eşek sütüne geçti evet pahalıdır ama sağlık açısından çok faydalıdır sizin gazetede de okudum. Konu önemli bir konudur. Bizim elimizde şimdi altın değerinde eşekler var ama ne yazık ki Çevre Bakanı bile onları ölüme terketti. Bariyerler tamamlandıktan sonra eşeklerin rehabilitesi çin ben Karpaz Belediye Başkanı olarak elimden geleni yaparım. Bölgemizde ekonomiye kazandırabileceğimiz güzellikler vardır eşekler de bize bir lütuftur. Ticari olarak eşeklerin sütü kullanılacaksa bu bizim için iyi bir ekonomik değer olabilir. Benden tam destek” dedi. 

İncirli: Eşek sütü protein açısından zengin

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr.Nurçin Alp İncirli de eşek sütünün protein açısından anne sütüne çok benzediğini, kolesterol oranı düşük ve lezzetli olduğunu söyledi. İncirli, bakteri öldürücü ve tümor önleyici özellik taşıyan ve inek sütüne göre böbrek yükü oluşturmayan eşek sütünün yararlarına dikkat çekti.

İncirli sözlerini şöyle sürdürdü: “Her canlın sütü kendi yavrusu için dizayn edilmiştir ya da yaratılmıştır, yani bir canlı en doğru besini kendi annesinden en sağlıklı şekilde alabilir. Uluslararası Sağlık  Örgütlerinin  birinci ve temel besin olarak  gösterdikleri anne sütüdür... Yavruların gelişiminde ilk 6 ayda  tek başına anne sütü  verilmesini önermektedir. İlk 2 yıl anne sütünün verilmesi sağlanmalıdır diye şart koşulmuştur. Anne sütünün olmadığı durumlarda uygun bileşimlere sahip süt mamaları kullanmak durumunda kalıyoruz. Bu mamalar inek sütünün işlenmiş şeklidir, ve allerji oranları azımsanmayacak kadar yüksektir. Nitekim ilk 3 yaşta görülen en sık alerji şekli inek sütü allerjisidir, gaz sorunu, kabızlık, kusma, allerjik hastalıklar  şeklinde sıralanabilir. Bunlara alternatif soya veya allerjik proteinlerden uzaklaştırılmış süt kullanmaktayız.”

Anne sütüne çok benziyor...

İncirli, Eşek sütünün  tarihde Mısır kraliçesi Kleoptra’nın günde 200 litreyle  banyo yapmasına kadar dayandığına dikkat çekerek, “Aynı şekilde Roma Kralı'nın eşi  Neron da eşek sütünü  kullanmış. Kozmetik Sanayi de, cildi yenileyici, yaşlanmayı önleyici etkisi olduğu için  eşek sütünü kullanmış. Dünyada eşek sütünü en çok kullanan ülkeler  İngiltere, Almanya, İtalya, ABD ve Çin sıralanabilir. 

Eşek sütü protein açısından anne sütüne çok benzer, kolesterol oranı düşük, çok lezzetli, bakteri öldürücü ve tümor önleyici özellik taşıyan ve inek sütüne göre böbrek yükü oluşturmayan bir süt” dedi. 

Türkiye’de kuruldu...

Nurçin İncirli, Türkiyede ilk kez Kırklareli’nde 2009 yılında bir eşek çiftliği kurulduğunu, çiftlikte  198 eşeğin bulunduğunu, ancak  eşek sütü  ile ilgili yasal mevzuatın tam olarak  düzenlenmediğini söyledi. İncirli şunları kaydetti, “ Çiftliğin müşterileri ağırlıklı olarak   yaşlı ve kanser hastaları. Böyle bir çiftlik çalıştırmanın hem maliyeti yüksek hem de günlük verim çok düşük .Çünkü eşekten günlük 1-2 litre süt elde ederken, inekten 30-40 litre süt elde ediliyor. Ekonomik olarak eşek çiftliği kurmak şu anda çok cazip gözükmüyor. Eşek sütü çiftliği kurulacaksa bunun yasal mevzuatı, sütün saklanması gönderilecek ülkeye nasıl gönderileceği yani transportu  çok önemli. Avrupa bu sütü dondurarak diğer bölgelere gönderiyor. UHT dediğimiz süte uygulanan işlem bu süte de uygulanırsa biyolojik yararlanma az olacaktır. Aynen diğer sütlerde olduğu gibi. Sadece pastorize edilip dondurularak transportu en uygun gözüküyor. Fakat olmazsa olmaz bir kural var süte uyguladığınız her işlem içindeki yararlı gıdaları kaybettirir.”