Özlem ÇİMENDAL
Başta Yeşilırmak olmak üzere birçok bölgede yetişen tonlarca çilek alıcı bekliyor. Yerli üretici bin bir zahmetle yetiştirdiği ürünlerini satma derdine düşerken, çilek ithaline izin verilmesi tepkiye neden oldu. Üreticinin 2023 yılı için 2,5 milyon adet çilek fidesi diktiği, bin 300 ton ürün beklediği ifade edilirken, tepkiler üzerine çilek üreticileri ile Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri dün bir araya geldi.
Yapılan görüşmede Bakanlığın, önceliklerinin yerel üretici ve iç piyasanın korunması olduğunu vurguladığı bildirildi.
Mağusa Limanı’ndan KKTC’ye gelen çileklerin iç piyasaya dağıtımına izin verilmediği, Limanda bekleyen çilek yüklü geminin, işlemlerinin ardından ilgili tüccarın belirlediği yerde iç piyasadaki eksiklik netleşene kadar bekletileceği kaydedildi.
Öncelik yerli ürün
Diyalog’a konuşan Tarım Dairesi Müsteşarı Emirali Deveci, öngörülen açık çerçevesinde ithal için harekete geçtiklerini, öncesinde bir alternatif oluşturmak için ithale izin verdiklerini ancak iç piyasaya dağıtımı için yerli üreticinin çıkartacağı miktarı kendilerine bildirmelerini beklediklerini kaydetti.
Deveci, “Bir hafta içerisinde askere 35 ton çilek vermemiz gerekiyor. Bizim üreticilerin elinde 20 ton çilek olduğu bilgisini aldık. 15 tonluk bir açığımız çıkacak gibi görünüyor. 13 ton civarında ithal çilek limana geldi. Önce iç piyasadaki çileği dağıtacağız daha sonra kalan açık kısmı da bu gelen ithal çilek ile kapatacağız” dedi.
Solyalı: Bakanlık müdahale etti
Kırsal Kalkınma Kadın Kooperatifi (4K KOOP) Başkanı ve Ziraat Mühendisi Deniz Solyalı ise çilekte ithalin zaman zaman verildiğini, buradaki sorunun üreticilerle istişare edilmeden, bakanlıktan görüş alınmadan bir tüccarın ithale kalkışması olduğunu kaydetti.
Solyalı şunları ifade etti:
“Bakanlık yetkilileri ile görüştük. Üreticiler, tüccarlar ve bakanlık yetkilileri ile toplantı yaptık. Bakanlık da önceliğin yerli üretici ve iç piyasa ürünlerinde olduğunu söyledi. Normalde açık varsa ve ithal gerekiyorsa, üretici ile istişare yapılır, Biz stoklarımıza bakarız, talebin ne olduğuna bakarız ve aradaki açığı belirleriz söyleriz. O açık da ithalat yolu ile karşılanır. Pazartesine kadar bir fizibilite çalışması yapacağız. 7 ton çileği pazartesi teslim edebileceğimizi söyledik. Bu yıl 2,5 milyon ton çilek fidesi ekildi. Bin 300 ton hasat yapmayı bekliyoruz. Şu anda tek bir bahçemizde 2 ton çilek dalında bekliyor. KKTC’de üretilenlerin tamamı ülke içerisinde tüketilir.”
Henüz fiyatlar belli değil
Solyalı, bir diğer sorunun da arz-talep noktasında henüz daha fiyat belirleyecek olan komitenin toplanamaması olduğuna dikkati çekti. Solyalı, “Komite hala toplanmadı, fiyatı belirlemedi, üretici önünü göremiyor. Girdi maliyetleri sürekli yükseliyor, belirlenen fiyatın üreticiyi de korur nitelikte olması gerekiyor. Bugün tarla fiyatı ile market fiyatı arasında uçurum var. Kilosu 34 TL’ye tarladan çıkışı olan çilek marketlerde 50-60-70 hatta 78 TL’ye kadar çıkabiliyor” diye konuştu.
Mağusa Limanı’nda bekletilen çilek yüklü TIR’ın izinlendirme çalışmalarının yapıldığını da söyleyen Solyalı, çileklerin işlemlerin ardından ilgili tüccarın deposuna alınacağını, gerekli iç piyasa ve üreticilerden yapılan araştırmalar sonucunda da bir açık ortaya çıkarsa, ihale usulü ile iç piyasaya dağıtımına izin verileceğini de kaydetti.
