Ömer KADİROĞLU

Covid-19 salgınının başlamasından bu yana özellikle ekonomik açıdan çöküntü yaşayan vatandaşların en fazla antidepresan ve tansiyon ilaçlarına yöneldikleri belirtilirken, kalp ilaçlarının kullanımında ciddi artışların olduğu ifade edildi.
Diyalog’un görüşlerine başvurduğu Eczacılar Birliği başkanı Umut Öksüz, Coronavirüs’e karşı vücut direncini artırmak isteyen vatandaşların da vitaminlere ağırlık verdiğini söyledi. Öksüz “Vatandaşlar aldıkları vitaminlerin içeriğine daha fazla bakmaya başladı” dedi.

Umut Öksüz: Toplum sağlığı için çalışmaya devam ediyoruz
“Son dönemlerde ilaçlarla birlikte tıbbi sarf malzemeler de eczanelerde Covid dönemi ile birlikte aranmaya başladı. İlaçların yanında vücut direncini artırıcı gıda takviyelerin aranmasında ciddi bir artış vardır. Toplum bağışıklık sistemini artırmak için ciddi anlamda eczacısının ve doktorunun tavsiyeleri ile D vitamini, çinko, Selenyum, Ester C vitamini, Beta glukan takviyelerine büyük bir talep var. Bu talep hala devam ediyor ancak vatandaş daha fazla sorguluyor, içerik inceliyor ve daha fazla sağlığını önemsediği bir süreç geçiriyor. Gıda takviyeleri nezdinde bilinçli bir tüketici durumuna giriyor. Burada en büyük rolü biz eczacılar oynuyoruz. Türkiye’de bu tür ürünlerin satılması yasaldır ve bu ürünler online alışveriş siteleri ile bizim ülkemize de geliyor. Biz bununla ilgili büyük bir savaş başlattık. Gümrük kapılarına gelen ürünleri kişisel ürün olarak vatandaşlar kolayca alabiliyor. Bu gelen ürünler gıda takviyesidir ve gelen ürünün kullanıcı için uygun olup olmadığı bilinmeden kullanılıyordu. Yapılan baskılar nedeniyle gümrükte denetimler artırılarak bunun önüne geçilmeye çalışılıyor. Gümrük kaçakçılık şube ile ciddi bir iş birliğimiz var ve Covid döneminde gördük ki insan sağlığını riske atacak çok fazla ürünün geliyor. Bu bağlamda toplum sağlığı için çalışmalar yapmaya devam ediyoruz.”

“Yan sanayi çok ürün adaya girmeye başladı”
 “Gıda takviyelerine ciddi bir artışla beraber insanların gelir seviyelerinin düşmesi nedeniyle daha ucuza nasıl yurt dışından getirtirim arayışına giren insanlar alışveriş sitelerinden siparişe yöneldi. Bu nedenle yan sanayi çok ürün adaya girmeye başladı ve bunun önüne geçmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Pandeminin ilk döneminde uçuşların, gemilerin ve kargoların durması nedeniyle ülkeye giren gıda takviyesi çeşidi çok düştü. Bu süreçte ecza depoları fiyatlarına bakmaksızın buldukları gıda takviyelerini getirmeye başladı. Muadillerine göre ücreti yüksek olan ürünler bulundu ve onların satışına başlanmıştı. Şu anda bu durum ortadan kalktı ve 25 liradan tutun da 250 liraya kadar çeşit çeşit gıda takviyeleri vardır. Tüm vatandaşların eczaneden alabilecekleri gıda takviyeleri vardır. Eczacı vatandaşın en yakın sağlık danışanıdır. Pandemi sürecinde çok daha fazla insan eczanelere giderek kullandıkları ilaçlar, almak istedikleri gıda takviyeleri ve diğer tüm sağlık sorunları ile ilgili bizlerden bilgi aldı.”
Pandemi döneminde eczane kapatan tek ülke olarak tarihe geçtik
“Birçok kez sizlerin de aracılığı ile pandemi ile savaşın artık dünyada eczacılar üzerinden yürütüldüğünü söyledik. Bireyler kendilerine en yakın sağlık merkezi olarak eczaneleri görmektedir. Dünyada aşılar, antijen testleri ve hızlı test kitleri artık eczaneler üzerinden yapılmaktadır. Bu tarz hizmetler için hem eski hem de yeni Sağlık Bakanına da ifade ettik ancak bir cevap alamadık. Aksine devlet eli ile pandemi döneminde eczane kapatan tek ülke olarak tarihe geçtik. İlaca ve eczacıya bakış açısının ne olduğunu bu davranışla gördük.”

Devlet ilaç vermekten vazgeçmelidir
“Bir diğer sorun ise kanser… MS ve benzeri rahatsızlıklar yaşayan kişiler ilaçlarını devlet hastanesinde bulmakta sıkıntı yaşıyor ve ezelden beridir biz bu konuda net bir öneri sunduk. Bunun çözümü devletin artık ilaç vermemesi ile çözüleceğini söyledik. Hastalar ilaçlarını eczanelerden alabilmesi için çalışma yapılması ve onkoloji hastası, MS veya ALS gibi hayati sıkıntılar yaşayan hastalar işkence çekmeyecek. Karpaz’da yaşayan 70 yaşındaki hastanın her hafta ilacım geldi mi diye Lefkoşa’ya gelip ilaç eczacılığa gitmesi devlet eli ile vatandaşa çektirilen eziyettir.  Bizim istediğimiz dünyada uygulanan sistemlerin burada da sağlık alanında uygulanmasıdır. Hastaların kendisine en yakın eczaneden devlet kontrolü ile ihtiyacı olan ilacı ücretsiz bir şekilde almasının sağlanması Kanser, MS ve ALS gibi hastalara büyük kolaylık olacaktır. Devlet ilaç vermekten vazgeçerse İlaç eczacılık, eczane ve Sağlık Bakanlığı üçgeninde hem hastalara kolaylık hem de eczanelerin denetlenmesi açısından önemli bir adım olacaktır.”
Sabiha Bulduk: Kalp, tansiyon ve antidepresan ilaçları çok aranıyor
“Son aylarda insanlar en fazla vitaminlere ağırlık verdi. Bunun dışında tansiyon ve kalp ilaçlarının aranmasında bir artış oldu ayrıca antidepresan ilaçların aranmasında da ciddi bir artış yaşanıyor. Corona virüse karşı vücut direncini arttırmak için vitamin takviyeleri talebi pandemi sürecinde her geçen gün artıyor. Özellikle C vitamini, çinko ve kara mürver gibi vitaminlerde artış gördük. Vitamin takviyeleri 40 TL ile 150 TL arası fiyatlarla bulunabilir. Kıbrıs’ta çok karşılaşmadım ancak Türkiye’de çok yaşanan bir durum internet alışveriş sitelerinden vitamin takviyelerinin alınması var. Bu tür ürünlerin internet üzerinden değil de eczanelerden almalarını tavsiye ediyoruz. Corona virüs ile mücadelede direncimizi arttırmak için C-D ve çinko vitaminlerini önerebilirim ayrıca kaçınılmaz üç kural olan maske, mesafe ve hijyen kuralları ile bu süreci kolayca atlatabileceğimizi düşünüyorum.”

Gülistan Arıcı: 10 kişiden 5’i antidepresan soruyor
“Son zamanlarda özellikle pandemi döneminde antidepresan ilaçlarının aranmasında ciddi bir artış olmuştur. Bunun yanında vitamin takviyelerinde bir artış olmuştur. Bu süreçte insanların internetten araştırma yaparak çok fazla vitamin takviyesi kullandıklarını düşünüyorum. Hatta bazen insanların Türkiye’den internet üzerinden sipariş vererek bile vitamin takviyesi kullandıklarını duyuyoruz. Bunların dışında antibiyotiklere de bir yönelme vardır. Doktora gitmekten veya test yapmaktan korkanlar soğuk algınlığı durumlarında hemen kendi tercihleri ile birtakım ilaçlara başvuruyorlar.  Eczaneye gelen insanların 10 kişiden 5’i bu süreci atlatmakta zorlandığını ve ilaç kullanmak istediğini doktora gitmeden gelip ifade eden çok kişi var. Vitaminlere başvuran insan sayısında pandeminin başlarında çok fazla bir artış vardı ancak şimdilerde biraz düşse de pandemi öncesine oranla yine çok sayıda insan bu takviye vitaminlere başvuruyor. Bu noktada hem çok fazla vitamin takviyesi hem de bilinçsiz tüketim yapan insanlar var ve onlara tavsiyem eczacılara danışarak ve kronik rahatsızlığı olanlar da doktora başvurmaları gerekiyor. Bazı ilaçların vitaminlerle etkileşime girerek zararlı olabileceğinden bilinçli tüketin en sağlıklısı olacaktır. Bu süreçte C vitamini, Çinko, Beta glukan ve kara mürver ağırlıklı aranan vitaminlerdir. Aslında reklamların da çok etkisi var. İnsanlar TV’de hangi vitamini görürse ertesi gün gelip onu soruyorlar. 50 TL’den başlayan vitamin takviyeleri içerik ve markasına göre fiyatları artıyor. Her bütçeye uygun vitaminler olsa da bilinçli tüketilmesi gerektiğini ifade etmek istiyorum.”