Remzi SAMAR

   Diyalog Gazetesi’nin, KTHY’den sonra Cyprus Airways şirketinin de kapanması nedeniyle ortaya attığı ‘ortak havayolu’ önerisinde, Kuzey Kıbrıs’taki ekonomik örgütlerden güçlü bir destek geldi.

   Kıbrıs Türk iş dünyası, böylesi bir projenin ‘Güven Yaratıcı Önlemler’ çerçevesinde hayata geçirilmesinin son derece faydalı olacağını belirterek “biz hazırız”dedi.

Toros: Açılım paketi içerisinde ele alınabilir

   Konu ile ilgili olarak Diyalog Gazetesi’ne açıklama yapan Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkanı Fikri Toros, bu yönde bir bütünlük sağlanması durumunda bu projenin sağlıklı olabileceğini söyledi.

   Mevcut iklimin ‘ ortaklığa dayalı bir havayolu projesini’ zorlaştırdığını belirten Toros, buna karşın ‘Güven Yaratıcı Önlemler’ çerçevesinde konunun ele alınabileceğini söyledi.

    Toros, şöyle dedi:

    “Mevcut siyasi iklimden Kıbrıs Cumhuriyeti’nin adanın kuzeyinin ayrı bir ülke tanımadığı mevcut siyasi iklimden bahsediyorum. Ercan Havaalanı’nın Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından gayri yasal bir havaalanı olarak deklare edildiği bir siyasi ortamdan bahsediyorum. Öyle bir ortamda tek bir havayolu şirketi kurulması mümkün değildir. Fakat güven yaratıcı önlemler denilen bir düşünce var. Ve biliyorsunuz ben 7 ay önce müzakere masasında ele aldım fakat çok kısa bir sürede üzerinde bir anlaşmaya varılamayarak gündemden düşürülen bir açılımlar paketi vardı. Tabii ki bu açılımlar paketi içerisinde ele alınabilir.” 

   Siyasi bir yakınlaşma sonucunda söz konusu durumun netlik kazanabileceğini ifade eden Toros şöyle dedi: 

   “Eğer bu güven yaratıcı önlemler ismi altındaki açılımlar yeniden gündeme gelirse fakat müzakerelerin askıda olduğu bir zamanda bunun da gündeme gelmesini bekleyemeyiz. Dolayısıyla tek seçenek mevcut siyasi düzeyde bir anlaşma yapmak olur. Onun da mümkün olmadığını belirtiyorum. Ama keşke böyle bir bütünlük sağlanabilse… Akıl ve mantık olarak gayet doğru bir yaklaşım olurdu.” 

Züğürt: Başarılı olur

   Kıbrıs Türk İşadamları Konseyi (KTİAK) Başkanı İlker Züğürt ise yaptığı açıklamada, bu yönde bir projenin başarılı olacağı inancında olduklarını söyledi. 

   Kıbrıslı İşadamları olarak bu yönde bir projeyi sonuna kadar destekleyebileceklerini vurgulayan Züğürt “Bizler Kıbrıslı Türkler olarak da elimizden gelen her türlü çabayı ve desteği göstermeye hazırız. İşadamları olarak tüm üyelerimizle de bunu destekleyen adımlar atabiliriz” dedi.

   Züğürt şunları kaydetti:

   “Böyle bir projenin iki ülke arasındaki ticarete ve ekonomiye yapacağı katkı son derece faydalı olur. Ancak şu aşamada Rumların bu desteği vereceği inancında değilim. Rumlar; Kıbrıslı Türklerle aynı bakış açısı taşımıyor. Biraz daha ılımlı olabilirlerse bu konuda önemli adımlar atılabilir.”

Tolun: Önemli bir adım olur

   Kıbrıs Türk Turizm ve Seyahat Acenteleri Birliği (KITSAB) Başkanı Orhan Tolun da yaptığı açıklamada, ortak bir projede birleşmenin faydalı olacağını dile getirdi.

    “Birlikte neden bu yönde bir proje üretilmesin” diyen Tolun, şöyle dedi:

   “Kıbrıs Türk Havayolları battı Rum havayolları da battı. Hadi biz daha önce beceremiyorduk beceriksizdik. Batırdık. Şimdi Rumlar da beceriksiz onlar da mı tembel… Demek ki dünya koşulları ekonomik krizler dünyayı etkilemektedir. Bu sadece bizde değil Rum tarafında da olabileceğini gösterdi. Bu durumda bizim iki toplum olarak aklıselim davranıp ortak projeler üretip birlikte çalışmamızda bir fayda vardır.” 

   Bu konunun ambargolardan farklı şekilde ele alınması gerektiğinin altını çizen Tolun şöyle devam etti: 

   “Ambargo vardır. Güven yaratıcı önlemler kapsamında, ekonomik işbirliği diyelim ortak projeler anlamında diyelim. Neden birlikte olmasın. Şimdi su geliyor. Bu suyun ortak kullanılmasında ne zarar olacak.  Biz Kıbrıs Rum Havayolları’nın ortak kullanıma girmesi ve bizimde ona hissedar olmamızda ne sakınca vardır. Bu gibi konularda biz, ekonomik konular olsun Güven Arttırıcı Önlemler anlamında olsun, iki toplumun birbirine güveni açısından sıcak bakıyoruz. Çok mantıklı bir düşünce diye tanımlayabilirim. Keşke bu yönde bir çalışma hayata geçirilebilse…”

Metin Şadi: Keşke başarılsa

   İşadamları Derneği Başkanı (İŞAD) Metin Şadi de Diyalog Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, böylesi bir projenin hayata geçirilmesi halinde, siyasi çözümün daha kolay olabileceğini söyledi. Şadi “keşke bunu başarabilsek”dedi.

   Şadi, şöyle dedi:

    “Böyle bir şeyin olması şu aşamada zor gibi gözüküyor ama tartışılması bile iyidir.  Böyle bir girişimin olması çok büyük bir arzumdur ama böyle bir inisiyatifin oluşması için Rum kesimindeki işadamlarının en az bizler kadar serbestçe düşünebilecek durumda olmaları gerekiyor. Benim bu konuda biraz tereddütlerim var. Böyle bir düşünce ortaya konursa Kıbrıs Türk İşadamları bu kararın arkasında olur, her türlü desteğin sağlanması için öncü ayak olur.” 

   “Keşke böyle bir proje oluşabilse…” diyen Şadi, şunları kaydetti: 

   “Böyle ortak bir projede sermaye sorununun olabileceğini düşünmüyorum. Güney Kıbrıs’ta belki sermaye sorunu yaşanabilir ama dış ülkelerde yaşayan Kıbrıs Rum sermayesi eğer böyle bir projeye onay çıkarsa kendi hükümetlerinden ve ülke çevrelerinden sermaye bulmakta sorun yaşayacağını düşünüyorum. Buradaki sorun sermaye değil, sorun bu yönde bir vizyona sahip olup olamamdır. 

   Ortak aklın emrettiği bence ortak bir havayolu şirketi oluşturabilmektir. Hem Güney Kıbrıs hem de Kuzey Kıbrıs için çok güzel bir proje olabilir. Ancak güney Kıbrıs’ın böyle bir vizyona sahip olduğunu göremiyorum. Özellikle kilisenin böyle bir projeye izin verme ihtimali yok. Ama dış ülkelerde yaşayan Kıbrıslı Rumlar dünya vizyonuna sahip, dünya ölçülerini benimsemiş Kıbrıslı Rum olmanın yanı sıra dünya vatandaşı olmuş sermaye grupları vardır. Buradan başlamak değil de yurtdışındaki Rumlar öncülüğünde ortak bir proje oluşumuna evet demek zorunda bırakılabilirler diye bir ihtimal de söz konusu olabilir.”