Ömer KADİROĞLU

 Süt Kurumu’na teslim edilen süt bedellerini alamamaktan şikayetçi olan Güzelyurt ve civar köylerdeki hayvan üreticileri, farklı bir eyleme yönelme kararı aldı.
 Diyalog’a konuşan üreticiler, Süt Kurumu’na teslim edilen ürün bedelinin sadece yüzde 35’ini alabildiklerini ve bu durumun kendilerini açlığa sürüklediğini belirterek, kısa sürede önlem alınmasını istedi. Üreticiler “Eğer çözüm bulunmazsa biz de ürünlerimizi Rum tüccarlara satmanın yolunu bulacağız” dedi.

 Ne dediler?..

 Cemal Darbaz 

“5 ayı aşkın bir süredir biz hayvancılar büyük sıkıntılar yaşamaktayız. Gerek girdi maliyetlerinin yükselmesi gerekse süt ile ilgili yaşadığımız sıkıntılar vardır. Tarım Bakanı ve idarecilerin duyarsızlığı nedeniyle çok kötü bir duruma düşürüldük. 5 ay önce pandemi dönemi başladığında biz hayvancılar her türlü özveriyi gösterdik. Sütümüz yüzde 10 borsadan yüzde 25’lere çıkarılmış ayrıca sütümüzden 10 kuruş kesinti yapıldı ve bu kesinti de bizlere geri verilmedi. Son zamanlarda sütümüzün tamamı bize ödenmedi. İlk zamanlar yüzde 80’i ödeniyordu ancak önceki gün yapılan ödemede bizlere yüzde 35 ödeme yapıldı. Böyle bir ödeme şekli nedeniyle çeklerimizi ödeme veya ihtiyacımızı alma konusunda ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Geldiğimiz bu noktada Tarım Bakanı hiçbir çalışma yapmamıştır. Sütte bir kota vardı ancak imalatçıların isteği ile süt kotası kaldırılmış ve serbest bırakılmıştır. Gelinen noktada üreticinin sütü imalatçıya peşkeş çekiliyor. Bizlerin süt parası üzerinden herkes voyvodalık yapmakta ve birilerine rant sağlanıyor. Bugünden sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. Sütümüzü kuruma kaça verdiğimizi dahi bilmiyoruz. Sütümüzü veriyoruz karşılığında ne verirlerse onu alıyoruz. Ülkede üretilen ve kaça verildiği bilinmeyen tek ürün biz hayvancıların sütüdür. İçerisine düşürüldüğümüz durumda hayvancı çok daha fazla dayanamaz. Düştüğümüz durum nedeniyle çek yasağına girmemek ve hayvanlarımızın yemlerini alabilmek için hayvanlarımızı satmaya başladık. Piyasaya rezil olmamak için çaba sarf ediyoruz. Her geçen gün küçülüyoruz. Bölge hayvancılarıyla aldığımız karar çerçevesinde ne Bakanlıktan ne Hayvancılar Birliği’nden hayır gelmeyeceğini düşünerek Bostancı Sınır Kapısından önümüzdeki hafta sütlerimizi Rum tarafına verme kararı aldık…”

Mustafa Darbaz
“Hayvancı artık son noktaya gelmiş durumdadır. Ben bu işi 40 yıldır yapıyorum. Alın terimizle geldiğimiz bugünlerde siyasiler nedeniyle bu işten soğuduk. Bugün biz bir üretim yapıyoruz, ürünümüzü veriyoruz ve karşılığında verdiğimiz ürünün yüzde 35’ini alıyoruz. Biz dışarıya olan çeklerimizi veya hayvanlarımıza alacağımız yemlerin paralarını nasıl ödeyeceğiz? 2 liraya süt alıyorlar ve halka 8 liradan süt satıyorlar. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir uygulama yoktur. Biz sütümüzün nereye gittiğini, kuruma sütü kaçtan verdiğimizi bilmemekle birlikte verdiğimiz sütün de yüzde 35’ini ödeniyoruz. Bu üretim sektörüne sahip çıkılması gerekiyor. Devlet var olmak istiyorsa gecesini gündüzüne katıp üreten insanlara destek olacak bunun başka yolu yoktur. Güneyde sütü 60 cent yani 5,50 TL ediyor biz de 2 TL’den süt verip yüzde 35 ödeniyoruz. Üç tane tüccar siyasileri ele geçirip bizleri her geçen gün daha da batağa itiyorlar. Eğer bu şekilde bir zihniyetle devam edeceklerse o koltuklardan derhal istifa etsinler çünkü yedikleri ekmek onlara bu şekliyle haramdır…”

Mehmet Çetereisi
“Ülkemizde de dünyada olduğu gibi bir pandemi süreci yaşanmaktadır. Pandemi sürecinde hayvancılar çok özverili davrandı. Pandemi sürecinde aktif bir sektör olduğundan dolayı bankalara olan çekler ve diğer borçlar ödenmeye çalışıldı ancak verdiğimiz sütlerin paraları bizlere aksamalı ve eksik olarak ödeniyor. Yapılan yüzde 35’lik ödemelerle hayvancılar çeklerini ve borçlarını ödeyemez duruma geldi. Bu sektörde özellikle dövizdeki artış nedeniyle ham madde ve yemlerin fiyatlarındaki artışla hayvancıya destek değil köstek olunuyor. Hayvancının sütü imalatçıya peşkeş çekiliyor. Biz alacaklarımızı bekliyoruz ancak borcumuz olan kişiler bizi beklemiyor. Toprak Ürünleri Kurumu’nda çeklerim geri döndü günü dolmadan çeklerimi ödedim aldım. Geçtiğimiz gün arpa almaya gittiğimde bana faiz borcum olduğunu ödemesini yapmadan bana yem veremeyeceklerini söylediler. Toprak Ürünleri ve Süt Kurumu Tarım Bakanlığına bağlı ve benim bir kurumdan alacağım varken aynı bakanlığa bağlı başka kurumda ben faiz ödüyorum. Sütümüzün yüzde 25’i borsaya giriyor ve borsa fiyatıyla süt fiyatları aşağıya çekildi. Biz yem fiyatlarını ve ham madde fiyatlarını karşılayamaz duruma düşürüldük. Sıkıntılar çok ve küçük ile orta ölçekli işletmeler bir süre sonra batacak. Hayvanlarımızı kasaplara ağılların demirlerini de hurdacılara satıp borçlarımızı ödeyeceğiz. Süt Kurumu’na sütü kaç TL’den verdiğimizi bilmiyoruz. Sütü veriyoruz karşılığında ne veriyorlarsa onu alıyoruz…”

Fahri Darbaz
“Yıllardır hayvancılıkla uğraşıyorum. Yıllardır yaşadığımız sorunlar kronikleşerek büyümeye devam ediyor. Sütümüze, Süt Kurumu gerçek değer vermiyor. Böyle meşakkatli bir iş yapacaksın, gecen gündüzün, bayramın, tatilin olmayacak üretim yapacaksın ancak paranı alma günü geldiğinde paranın yüzde 35’ini alacaksın. Bu kabul edilir bir durum değildir. Bizim sırtımızdan kazanç sağlayanların derhal oturdukları koltuklardan istifa etmeleri gerekmektedir. Biz üreticilerin nefes alabileceği çalışmalar ve ürettikleri ürünün gerçek değerinin tamamını ödemelerini istiyoruz. Hayvancılar içerisine düşürüldüğü durum ve sıkıntılar nedeniyle daha fazla dayanamaz. Ne olacağımızı bilmiyoruz. Geceleri uyku uyuyamaz olduk. İvedilikle çözüm bulunmasını istiyoruz…”

Taşkın Güneş
“Süt paralarımız doğru düzgün ödenmiyor. Her geçen gün daha da fazla batıyoruz. Çeklerimiz geri döndü ve hiçbir şekilde olumlu durumlarla karşılaşamıyoruz. Birlik Başkanı Mustafa Naimoğluları bizleri arayıp sormuyor ve sıkıntılarla ilgili çözüm çalışması yapmıyor. Çeklerimiz her zaman geri dönüyor. Toprak Ürünleri Kurumu’nda dâhil çeklerimiz geri döndü ve yüklü faizler ödedik. Süt Kurumu’na sütümüzü kaçtan verdiğimizi bilmiyoruz ve bunu birlik başkanı dâhil bilmiyor. Rum tarafında 60 cent ödüyorlar ancak biz burada ne kadara süt verdiğimizi bilmiyoruz. Allah’ın izni ile önümüzdeki hafta sütlerimizi Rum tarafına vereceğiz en azından ne kadar alacağımızı bilelim…”