Suna ERDEN
Kıbrıs adasının kuzeyinde bir yatak odalı apartman dairesi 50 ile 60 bin Sterline, güneyde ise 175 bin Euro civarında satılıyor. İki yatak odalı dairelerin fiyatları ise kuzeyde 60 bin Sterlin’den, güneyde 200 bin Euro’dan başlıyor. Buna karşın KKTC vatandaşları 2 yatak odalı bir daire almakta zorlanıyor.
Dövizde meydana gelen artışlar yüzünden, Sterlin borçlanarak konut almanın imkansız hale geldiğini belirten vatandaşlar, Türk Lirası borçlanılması halinde faizlerin yüksek olmasından yakınıyor “aldığımız maaşla kredi taksitlerini ödeyemeyiz” diyor ve mortgage sisteminin KKTC’de yürürlüğe girmesi gerektiğini belirtiyor.
Sungur: Devlet imkan yaratmalı
Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur, devletin herkesin ev sahibi olabilmesine olanak sağlaması gerektiğini söyledi.
Diyalog’a konuşan Sungur, dünyanın birçok yerine uygulanan mortgage (düşük faizli, uzun vadeli konut kredisi) sisteminin KKTC’de de hayat geçirilmesi için bir çalışma hazırladıklarını söyledi. Sungur, yaptıkları çalışmayı sunmak için yeni hükümetin kurulmasını beklediklerini açıkladı.
Lüks daireler daha pahalı
Elde edilen bilgilere göre; Lefkoşa’da en ucuz ev 35 bin sterlin civarında olurken, 1 artı 1 daire şeklinde olan bu apartman daireleri çocuklu ailelere hitap etmiyor.
Bu nedenle genellikle 2+1 veya 3+1 şeklinde olan daireler talep ediliyor. Minimum 2 artı 1 dairelerin fiyatı 40-45 bin, 3 artı 1 dairelerin fiyatı ise ortalama 50-55 bin sterlin arasında oluyor. Ancak lüks ve yeni yapılan apartman dairelerinin fiyatı 55 bin sterlini aşıyor.
Müstakil evler ise apartman dairelerinden daha fazla fiyata satılıyor. Lefkoşa’da müstakil evlerin fiyatı metre karesine ve içerisinde bulunduğu arsanın genişliğine göre değişirken, minimum 60 bin sterline alınabiliyor.
‘Süper Lüks Rezidans Daireler’ olarak adlandırılan 2 yatak odalı penthouselerin fiyatı 75 bin, 3 yatak odalı olanların ise 80 bin sterlin civarında oluyor.
Lefkoşa’ya bağlı köylerde ise eski evlerin fiyatı 35-40 bin sterline kadar düşüyor. Köylerdeki yeni apartman dairelerinin fiyatı ise 40-45 sterlin arasında oluyor.
Lefkoşa’da villa fiyatlarında bakıldığında en ucuzu 125 bin civarında olurken, fiyatı 400 bin sterlini aşan villalar da bulunuyor.
Girne’de fiyatlar uçuyor
Girne bölgesinde de ev fiyatları dudak uçuklatıyor. Girne merkezde 3+1 yeni apartman dairesinin fiyatı 78 bin sterline çıkıyor. Girne’de minimum 2 artı 1 yeni bir apartman dairesi 55 bin sterlin civarında olurken, konumuna ve merkeze olan yakınlığına göre fiyat 75 bin sterline çıkabiliyor. Ancak eski olan 2 artı 1 veya 3 artı 1 dairelerin fiyatı ise 45 bin sterline kadar düşüyor.
Girne’nin turistlik yerlerinde evlerin fiyatı daha da artıyor. Alsancak bölgesinde denize yakın 3 artı 1 yeni bir apartman dairesinin fiyatı 99 bin sterline kadar çıkıyor. Bellapais bölgesi başta olmak üzere genellikle yabancı uyruklu kişilerin yaşamayı seçtiği bölgelerde apartman dairesi fiyatları 69 sterlinden başlarken, villaların yanına dahi yaklaşılamıyor. 4 artı 1 villaların fiyatı 640 bin sterline kadar çıkarken, Rezidans olarak adlandırılan 3 artı 1 lüks dairelerin fiyatı ise 300 bin sterlin civarında oluyor.
Gazimağusa bölgesinde ise merkeze yakın yerlerde minimum 1 artı 1 dairler 35-40 bin, 2 artı 1 daireler 40-45 bin, 3 artı 1 daireler ise 45-50 civarında satılıyor.
Ev almak hayal oldu
Sterlin kurunda son zamanlarda yaşanan artış orta gelirli bir kişinin ev almasını imkânsız hale getirirken, dar gelirli kişiler için ise hayal oldu. Kıbrıs Türk Emlakçılar Birliği Başkanı Hasan Sungur, ülkeye herkesin ev almasını sağlayacak bir sistem getirilmesi gerektiğini söyledi. Sungur, bu nedenle dünyanın birçok ülkesinde uygulanan mortgage sisteminin KKTC’de de hayata geçirilmesi için çalışma yaptıklarını açıkladı.
Sungur, mortgage sistemini KKTC’de şartlara uyarlayarak, bir çalışma hazırladıklarını ifade ederek, yeni hükümet kurulur kurulmaz çalışmayı Başbakana sunacaklarını dile getirdi.
Birlik Başkanı Sungur, şunları söyledi:
“Devlet, kendi vatandaşı için çok ciddi bir projeler yapmalıdır. İnsanların ihtiyat sandığında para birikiyor. O parayı emekli olunca toplu alıyor. Bunun yerine insanların birikimini kullanabileceği bir sistem oluşturulmalıdır. O zaman herkes ev alabilecek bir duruma gelebilir.”
Birçok kişi mağdur olur
Sungur, ayrıca emlak vergilerine yapılması öngörülen zamla ilgili de konuştu. Sungur, kırsal kesim arazilerine yüzde 60’ı aşan bir zam öngörüldüğünü belirtti. Sungur, şunları ifade etti:
“Vatandaş icar yaparak, buğday ekerek para kazanıyor. Eğer kırsal kesim arazilerine yüzde 60’ı aşan vergi yükü getirilirse birçok kişi mağdur olur. Böyle bir zamanda; ekonominin kötüleştiği, insanların geliriniz azaldığı bir dönemde yapılacak vergi artırımı zarara neden olur. Yetkililer vergiyi artırmak yerine hayatı ucuzlatmalıdır. Mesele marketler denetlenmiyor. Herkes kafasına göre zam yapıyor. Hayat giderek pahalılaşıyor.”
Birlik Başkanı Sungur, devletin aldığı vergilerle ülkeye yatırım yapmadığını, sadece memur maaşlarına harcadığını savundu. Sungur, “Vergiyi artıracaklar. Sanki devlet aldığı parayla yatırım yapıyor. Vergiler kamu çalışanlarının maaşlarına harcanıyor” şeklinde sözlerini noktaladı.
