Yeni Adli Yılın başlaması dolayısıyla düzenlenen törende konuşan Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik; cinsel tecavüz, ırza geçme, çocuğun cinsel istismarı, 16 yaşından küçük çocuğa taciz gibi suçlarda ciddi artışların olduğuna dikkat çekti. Şefik “2020’de bu sayı 38, 2021’de 36 iken 2022’de 63 oldu” dedi.
Ülkede hukuk, ceza, idari dava sayısının artmasındaki en büyük büyük nedenin yaygın hale gelen kural tanımamazlık olduğunu söyleyen Başkan Şefik; 1 Eylül 2023 tarihi itibarıyla poliste 21 bin 436 hukuk mazbatası, 15 bin 587 ceza mazbatasının beklediğine dikkat çekti.
En büyük sorunlardan biri personel eksikliği
Yargıda en büyük sorunlardan birinin personel eksikliği olduğunu belirten Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Kamu Görevlileri Yasası’nın ehil eller tarafından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini, kamuya alınacak kişilerle ilgili prosedürde bir değişiklik yapılması ve kişilerin girdikleri dairede belirli bir süre devam etmesinin sağlanması gerektiğini ifade etti.
Yeterli yargıç yok
Ceza davalarında artış, hukuk davalarında düşüş olduğu görünse de mahkeme huzurunda mevcut dava saylarıyla başa çıkacak yeterli yargıç bulunmadığına dikkat çeken Narin Ferdi Şefik, yargıçların yapabileceklerinden fazla dosya sayısıyla ezildiklerini vurguladı.
Bu konuda alınan önlemlere de değinen Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, 2020 yılında Referandum ile yargının önünün açılması ve halka hizmetin arttırılması düşüncesiyle Yüksek Mahkeme’nin yargıç sayısını 8’den 16 çıkarmak istediğini, ancak bunun halk tarafından kabul edilmediğini anımsattı.
İcrada da sorun var
Şefik, 1 Eylül 2023’e kadar neticelenen 3 bin 106 icranın 73’nün kısmen, 177’sinin tamamen, 421’nin de tamamen ödendiğini, dosyalanan icralarda yüzde 21.6’sının hükümlü borçları tahsilat getirdiğini gösterdiğini söyledi.
Poliste ise, 1 Eylül 2023 tarihinde 21 bin 436 hukuk mazbatası, 15 bin 587 ceza mazbatası beklediğine dikkat çeken Narin Ferdi Şefik, KKTC’deki sitemin mazbata tahsilini geciktirmeye ve bu konuda adaletsizliklerin olmasına yönelik çalıştığını kaydetti.
Polis Genel Müdürlüğü’nün görevinin aleyhine mazbata çıkan kişiyi sadece cezaevine götürmek olduğunu, para tahsilatı yapmak olmadığını ifade eden Şefik, para tahsilatının cezaevinde yapılması gerektiğini, ancak sistemin bu şekilde çalışmadığını kaydetti.
Gerekli denetim yok
Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, ülkede en büyük sorunun kural tanımama olduğuna vurgu yaparak, bunun kişilerin trafikte araba kullanma, gelişi güzel park etme alışkanlıklarından yola çöp atma, inşaat molozlarını ortada bırakma ve çevre kirletmekten görülebildiğini söyledi.
Bunlar için gerekli denetim olmadığı gibi kuralsız davranan kişilerin tespiti konusunda da zafiyet yaşandığına işaret eden Şefik, caydırıcı müeyyide uygulanamadığını söyledi.
Kişilerin kendilerini kuralların üzerinde gördüğünü ifade eden Şefik, kural tanımamanın sadece kişilerde değil idari mekanizmalarda da ciddi bir sorun olduğunu vurgulayarak, örnekler verdi.
Ülkede hukuk, ceza, idari davaların sayısının azalmamasındaki en büyük nedenin yaygın hale gelen kural tanımamazlık dolduğuna dikkat çeken Şefik, bir ülkede kurallara yasalara uyulması gerektiğinin küçük yaştan öğretilmesi gerektiğini kaydetti.
Suçlarda patlama oldu
Şefik, tedbirsiz ve dikkatsiz fiil neticesinde ölüme sebep olma suçundan 2020 yılında 15, 2021’de 20, 2022’de 33 dava olduğuna işaret ederek, ağır ceza davalarının çeşitlerine bakıldığı zaman ise cinsel tecavüz, ırza geçme, çocuğun cinsel istismarı, 16 yaşından küçük çocuğa taciz gibi suçlarda da ciddi artış gözlemlendiğine dikkat çekti.
Şefik, 2020 yılında bu sayının 38, 2021’de 36, 2022’de ise 63 olduğuna vurgu yaparak, sahtekarlık suçlarının, resmi evrak sahteleme, sahte kimlik düzenleme, başkanının kimliğine bürünme, sahte çek düzenleme, sahtekarlıkla mal, para temini gibi suçlarla ilgili 2020’de 55, 2021’de 69, 2022 ise 113 dava olduğunu kaydetti.
Değişen nüfus yapısı etkiledi
Belirgin artış gösteren suçlarla ilgili tedbirlerin sadece kişilerin yargılanmasıyla alınamayacağına işaret eden Şefik, değişen nüfus yapısının bu tür suçların artmasındaki katkısının büyük olduğunu kaydetti.
Giriş- çıkışlar kontrol altına alınmalı
Ülkeye giriş çıkışların kontrol altına alınması, öğrenci adı altında ülkeye araştırılmadan girmesi veya girdikten sonra ne tür faaliyetlerde bulunduğunun takip edilmemesinin doğru olmadığına işaret eden Şefik, bu konuda acil tedbir alınması gerektiğini vurguladı.