Ömer KADİROĞLU
Pandemi sürecinde iş yapamaz duruma gelen sektörlerden biri de kuru temizleme şirketleri. Diyalog’un görüşlerine başvurduğu işletmeciler, elde olanın tüketildiğini ve artık kira bedelini dahi ödeyemez duruma geldiklerini belirterek, ekonominin canlanması için ivedi önlemler alınması gerektiğini belirtti.
Hükümet kurma çalışmalarının gecikmesinden yakınan işletmeciler, tüm siyasilere çağrıda bulunarak “kendinizi değil, ülkenin içinde bulunduğu durumu ve açlığa sürüklenen insanları düşünün” dedi. İşlerin yarı yarıya azaldığını belirten kuru temizlemeciler, bu gidişle kapanmaya gideceklerini kaydetti.
İşletmeciler Diyalog’un “2020 yılında başlayan ve hala devam eden Pandemi süreci sizleri iş ve gelir açısından nasıl etkiledi? Bu süreçte neler yaşadınız?, Yıllık gelir kaybınız nedir?, Bundan sonrası için düşünceleriniz nelerdir?, Oluşacak hükümetten ve siyasilerden beklentiniz nelerdir?” sorularına şu yanıtları verdi;
Önder Pozan (Keros Kuru Temizleme)
“Pandemi sürecinde herkes gibi bizler de olumsuz etkilendik. Bizim işlerimiz insanların çalıştığı dönemde yürür. İnsanlar çalışmazsa giyinmez, giyinmezse kirlenmez. Kuru temizleme şu anki şartlarda insanlar finansal açıdan etkilendiği için zor bir süreçten geçiyoruz. İşimiz hemen hemen yok gibi ancak dükkânımızı açık tutmaya mecburuz ve Allah ne verdiyse kazanmaya çalışıyoruz. Tabi şu an gelirler, giderleri karşılamıyor. Pandemi sürecinde elimizde biriktirdiğimiz tün birikimi harcadık. Şu anda akmazsa damlar bir gelirimiz var şu an ve karın tokluğuna ve işimizi döndürmeyi çalışıyoruz. Bundan sonra da ne olacağımızı bilemiyoruz. Şu an cepten yemiyoruz ancak artık cebe de koyamıyoruz.”
Kaybımız yüzde 80
“Pandemi sürecinde yaşadığımız kısıtlamalar ve kapalılık süreçleri nedeniyle işlerimiz ciddi anlamda etkilendi ve büyük kayıplar yaşadık. Yıllık gelir kaybımız yüzde 80 civarındadır.
Bu süreç böyle devam ederse herkes gibi bizler de açık kalmaya devam edecek miyiz yoksa kapatacak mıyız durumunu düşüneceğiz. Sektörler doğru düzgün çalışmadığı için haliyle etkileniyoruz. İnsanlar haftada bir kuru temizlemeye bir pantolon veriyorsaydı şu an ayda bir pantolon veriyor.”
İcraat bekliyoruz
“Kurulacak hükümetten ve siyasilerden partizanlığı ve kendilerini düşünmeyi bir kenara bırakmalarını ve halkı ve ülkeyi düşünerek hareket etmelerini beklemekteyiz. O koltuğa oturacak olanlardan beklentimiz iş yapmak için uğraşmalarıdır. Pek umudum yok ama temennim insanlara faydalı olacak işler yapmalarıdır. Yapmayacaklarsa da evlerinde kalsınlar.”
İsmail Vergili (Son Ütücü Kuru Temizleme)
“Pandemi süreci bizleri de tüm sektörler gibi etkiledi. Bizim müşterilerimiz öğrencilerdir. Öğrencilerin olmaması ve iş yerlerinin kapalı olması kuru temizleme sektörü için ekstra bir iş kaybına neden oldu. Ciddi sıkıntılar ve büyük kayıplar yaşadık. Bu süreçte yapmamız gereken ödemeleri devlet kanadını erteleyip kira, elektrik ve su giderlerimizi yani elzem olanları ödedik. Elde avuçta olanı tükettik ve krediler kullandık. Şu an hala pandemi devam ediyor ve bizler de esnaf olarak olumsuz durumları yaşamaya devam ediyoruz.”
Kayıplarımız katlandı
“Pandemi sürecinde doğru düzgün çalışamadık. Kapalılık süreçleri ve kısıtlamalı süreçler geçirdik. Pandemi hala devam ediyor ve bunun olumsuzluklarını hissetmeye devam ediyoruz. Bu süreçte yüzde 50-60 civarında bir kaybımız oldu. Bir önceki yıldan yüzde 50-60 kaybettik ancak bunun yanında yatırım yapamadığımız için işimizi geliştiremedik ve kayıplarımız katlanarak devam ediyor.”
Mücadele etmeye devam edeceğiz. Tabi bu mücadeleyi verirken eğer devlet de bizim yanımızda olursa esnafa ve halka kolaylıklar sağlarsa daha kolay düze çıkabileceğimizi düşünüyorum.”
Hükümet yaraları sarmalı
“Yeni hükümetten yaşanan bu ekonomik sıkıntıların aşılması için çalışacak, önlemler alacak ve ekonomiyi kalkındıracak çalışmalar yapmalarını bekliyoruz. Seçimden seçime değil her zaman halkın ve esnafın yanında olmalarını istiyoruz. Biz kimseden hibe beklemiyoruz ancak krediler ve yatırımlarla ilgili kolaylaştırmalar istiyoruz. Daha önce esnaf kredileri yapmışlardı ve bu kredilerin tabana daha iyi yayılarak şartları kolaylaştırmalarını istiyoruz ki bizler de işlerimizi geliştirebilelim.”
Edip Kabaali (Atlantik Kuru Temizleme)
“ Pandeminin başlaması ile birlikte kapalılık süreçleri geçirdik. Çok zor durumlarda kaldık ve ardından tekrardan açıldık. Tam işlerimizi yoluna koyacakken ikinci bir kapanma ile karşılaştık ve ciddi anlamda iş ve gelir kayıpları yaşadık. İnsanlar alım gücünü kaybettiği için şimdilerde hiçbir şey eskisi gibi değildir. 2 yıllık süreçte devlet bizlere sadece 4 bin TL bir destekte bulundu ancak ev kira, dükkân kira, elektrik, yatırımlar ve çocukların ihtiyaçları derken giderler çok daha fazlaydı. Şükür ki sağlığımız yerinde ve şu an iş olmasa da işletmelerimizin başındayız ve yaşadığımız zararları toparlamaya çalışıyoruz.”
İşler azaldı
“Pandemi ile birlikte çok ciddi bir iş ve gelir kaybı yaşadık. Daha önce yaptığımız işin dörtte birini bile yapamıyoruz. Kullandığımız malzeme iki yılda dörde katlandı. Kullandığımız ilacı 10 bin TL’ye alıyorduk şu an 20-25 bin TL civarında oldu. Yüzde 80 civarında işlerimizde düşüş oldu.
Daha çok çalışacağız
“İşlerimizin bundan sonraki süreçte daha iyi olabilmesi için daha fazla çalışacağız. Düzeleceği ile ilgili inancım var ancak sabırlı davranmalıyız. İşlerimizin tekrar düzelebilmesi için uzun bir süreye ihtiyacımız var. Yaklaşık iki yıl sonra işlerimizi ancak toparlayabileceğiz gibi görünüyor.”
Esnafın yanında olmalı
“Oluşacak hükümetten beklentimiz ülke ve ülke insanına iyi olacak, ekonomiyi canlandıracak, insanlar ve ülke için çalışacak kişiler olmalarını, en önemlisi de halkın ve esnafın yanında olmalarını istiyoruz.”
Kemal Simavi (Kemal Sedat Simavi Kuru Temizleme)
“Pandemi sürecinin başlaması ile birlikte işlerimiz çok düştü. Sanırım artık sonuna geldik. Vergimi ödeyip ödeyemeyeceğimi bilemiyorum. Tüm malzemelerimiz yurt dışından geliyor ve her aldığımızda yüksek fiyattan alıyoruz. Pandeminin yanında bir de dövizdeki artış işlerimizi olumsuz yönde etkiledi. Piyasa çok kötü durumda ve artık teslim olduk.”
Gelirler giderleri karşılamıyor
“Pandemi sürecinde çok büyük gelir kayıpları yaşadık. İşlerimiz her geçen gün düşmeye devam ediyor. Normalde dükkan benim olmasa ve kira ödemiş olsaydım çoktan kapatmak zorunda kalacaktım. Gelirler giderleri karşılamıyor.”
Sorunları çözmeli
“Yeni kurulacak hükümetten çok beklentilerimiz vardır. İktidara gelen herkes ülkede yaşanan sorunları biliyor. Ben dükkânımı kapatmaya karar verdim ancak yine de siyasilerden ve oluşacak hükümetten beklentimiz ülkede yaşanan sıkıntıları çözmeleri ve esnafa destek olmalarıdır.”
