Hüseyin ÇİÇEK-Ömer KADİROĞLU

   Hükümet kamu maaşlarını 300 milyon lira borçlanmak suretiyle öderken, aylardan beri iş yapamayan ve para kazanamayan özel sektör çalışanları, turizmin ve sınır kapılarının bir an önce açılmasını istiyor. Diyalog muhabirine konuşan dükkan işletmecileri “dayanacak gücümüz kalmadı” diyerek, hükümete bir an önce karar alma çağrısında bulundu.
   Özellikle kara sınır kapılarına yakın yerlerde dükkan işletenler, pandemi sürecinde karşılıklı geçişlerin durmasıyla işlerin durma noktasına geldiğini söyledi. “Hükümet sadece kamu çalışanlarını değil, özelde çalışanları da düşünmelidir” diyen dükkan işletmecileri, eve ekmek götürememekten yakındı.

Ne dediler…?
Jale Altaş 
“Gazimağusa’nın Suriçi bölgesinde 1970 yılında esnaflığa başladım. Pandemi öncesi işlerimiz çok iyiydi; kalabalık vardı, dükkanı açmaya geldiğimde kapının önünde müşteriler beklerdi. Pandemi dönemi kapandık, açılım olduktan sonra hiç iş yapmadık. Siftahsız dükkan kapatıyoruz. Turist olmazsa çarşı iş yapamaz çünkü yerli halk buraya gelmiyor, bizi ayakta tutan turistti. Kazancımız olmayınca mecburen giyim kuşamdan, dışarı çıkıp gezmekten kıstık. Yeme içme dışında bir harcama yapamıyoruz. Bir an önce kapılar açılsın.”
Tahsin Akburak
“Suriçi çarşısının durumu perişan… Turist olduğu dönemde işlerimiz iyiydi, kazancımız güzeldi. Sınır kapıları kapandıktan sonra kazancımız sıfırlandı. Hiç böyle bir duruma düşmemiştik, iş yapmadan dükkan kapatıyoruz. Emekli maaşımız olmasa ekmek almaya paramız olmayacak. Temel ihtiyaçlar dışındaki tüm harcamalarımızı kısmak zorunda kaldık. Kapılar bir an önce açılsın yoksa tüm çarşı batacak.” 
Caner Ağdaç
“Suriçi çarşısının en eski esnaflarındanım, 40 yılı aşkın süredir burada dükkan işletiyorum. Hiç bu kadar kötü bir dönem görmedim. 2001 yılındaki devalüasyonda bile bu kadar kötü olmamıştık. Kapılar açıkken, turist geldiği zaman işlerimiz gayet iyi gidiyordu, kazancımız güzeldi. Ancak şimdi siftahsız dükkan kapatıyoruz… Lüks harcamaları kısmadık tamamen durdurduk, temel ihtiyaçlar dışında masraf yapma lüksümüz hiç ama hiç yok. Durumumuz çok perişan, artık kapıları açın, turist gelsin, biraz olsun iş yapalım.”
Salih Doktoroğlu
“Lefkoşa’nın tarihi çarşısı Arasta’da 56 yıldır esnaflık yapıyorum. Lokmacı Kara Sınır Kapısı’nın açılması için girişimler yaptık ve sonuç olarak kapı açıldı. Kapılar açıldıktan sonra çok güzel işler yapıyorduk. Güneyden gelen turistler çarşıya katkı yapıyordu. Pandemi ile birlikte kapılar kapandı ve işlerimiz dibe vurdu. 100 liralık iş yapan şimdi 20 liralık iş yapıyor. İşler yüzde 90 düştü ve çok zor günler geçiriyoruz. Çocuklarımız veya torunlarımız bizlerden bir şey istediği zaman alamadığımız için kötü hissediyoruz. Tüm ümidimiz Lokmacı’nın en erken zamanda açılmasıdır. Bu kapalılık süreci devam ederse Arasta esnafı bitecektir. Pandemiden sonra Arasta’da 8 dükkân kapandı ve böyle devam ederse kapanan dükkân sayısı çok daha fazla artacaktır. Bir an önce bu kapının açılması gerekiyor.”
Mustafa Yüksekbaş
“Arasta’da 40 yılı aşkın bir süredir esnafım. Lokmacı kapısının açılması bu bölgeye büyük bir katkı ve heyecan katmıştı. Herkes evine ekmeğini götürüyor kimse kimsenin eline bakmıyordu. Hatta kapıların açılması sonrasında boş olan tüm dükkânlara yoğun bir talep olmuştu. Pandemi ile birlikte kapıların kapanması esnafı ciddi bir sıkıntıya soktu. Resmen psikolojimiz bozuldu. Devlet kendine düşen görevi gücü olmadığı için yapamadı. Ödememiz gereken borçlarımızı ödeyemedik ve ötelemelerle ileriye atıyoruz. Hasta olduğumuz zaman devlet hastanesinde randevu alamıyoruz. Ekonomik sıkıntı nedeniyle özel hastaneye de gidemiyoruz. Kendi kendimizin doktoru oluyoruz ya da hasta olmamak için çırpınıyoruz. Bu sınır kapısının açılımı için çalışma yaparak hızlandırmak gerekiyor. Yetkililerden beklentimiz kapıların bir an önce açılmasıdır.”
Hüseyin Kurt
“Lokmacı kapısının açılması ile burada büyük bir hareketlilik olmuştu. Özellikle 4 yıl öncesine kadar dükkanlara ciddi talepler vardı. Kapılar kapandıktan sonra yüzümüzü yerli halka çevirdik. Ancak yerli halkın gelmediğini gördük. Pandemi sürecinde sıkıntıya giren esnaf bir de yapılmayan denetimler nedeniyle artan fiyatlar karşısında çok zor duruma düştü. Vatandaş da esnaf da özellikle sınır kapıları yakınlarında bulunan esnaf büyük bir sıkıntıya girdi.  Bu süreçte özellikle turiste yönelik satış yapan esnafa destek olunmalıdır. Giderlerimi ödeyemiyorum ve yüzde 90 bir kaybım vardır. Çocuğum bir şey istediğinde elektrik, su, kira gibi ödemelere öncelik vermek zorunda olduğum için mahcup oluyorum. Personelime ilk zamanlarda ödenekli izin verdim ancak elimde olan tüm birikimi harcayınca işten durdurma yoluna gittim. Kapıların bir an önce nefes alabilmemiz için açılmasını istiyorum.”