Çiğdem AYDIN

   Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, suyun akması sonrasında aynı yöntemle elektriğin de Türkiye’den geleceğini açıklamasının ardından, görüşlerine başvurduğumuz CTP Genel Sekreteri Kutlay Erk, elektrik enerjisi üretimini, iletimini ve dağıtımını devletin sürdüreceğini söyledi.    

   “CTP’nin kesin tezi budur” diyen Erk, bu sözleri ile KIB-TEK’in özelleştirilmesine destek vermediğini vurgulamış oldu.

   Kıb-Tek Yönetimi ve El-Sen’in, Türkiye’den elektrik getirilmesi düşüncesine karşı çıkmasının ardından Diyalog’a konuşan Kutlay Erk, gerçekçi değerlendirme yapıldığında, mevcut yapıda rekabet edilebilir maliyetli üretim yapmanın mümkün olmadığını belirtmekle birlikte, elektriğin stratejik olduğunu, dolasyısı ile kamu tarafından üretilip, dağıtılması gerektiğini söyledi.

   Erk şöyle dedi:

   “Kuzey Kıbrıs küçük bir coğrafyaya ve dolayısıyla küçük bir pazar ölçeğine sahiptir; bunun genel ekonomiye olumsuz etkileri bilinmektedir. Küçük ölçekli ekonomilerde bazı mal ve hizmet üretimleri ekonomik olmayabilir. Özel yatırımcılar kendi girişimlerini bu ölçeğe göre düşünür ve gerçekleştirir veya gerçekleştirmez. Kamu kesimi ise, üreteceği mal ve hizmet stratejik bir ürün ise, yatırımın ekonomik olmayabileceğine rağmen o startejik mal ve hizmetin üretilmesini gerçekleştirir.”

Enterkonnekte Sistem önerdi

   “Elektrik konusunda böyle bir durumla karşı karşıyayız” diyen Erk,görüşlerini şöyle sürdürdü:         

   “Elektrik stratejiktir, kamu; elektrik enerjisi üretimini, iletimini ve dağıtımını sürdürecektir. CTP'nin kesin tezi budur dedi. Ödevimiz, bu üretimi en düşük maaliyette, arz güvenirliği ve çeşitliliği ile ve çevreye de saygılı olarak sunmaktır diyen Erk, bu bağlamda ve gerçekci baktığımızda yurttaşın ve ekonomik aktörler için en uygun ve rekabet edebilir maliyetli üretim yapmak pek olası görünmüyor.

   Değişik ada ülkelerinde ve adalarda, en yakın ve daha büyük bir kara ülkesi ile bağlantıya girilmektedir. Kuzey Kıbrıs için böyle bir proje Türkiye ile olabilir. Ancak konuşulması gereken Türkiyer'den kablo ile elektrik getirmek değil, Türkiye’nin de dahil olduğu bölgesel elektrik enerjisi ağına, enterkonnekte sisteme dahil olmaktıdr. Yani bu enterkonnekte sistemden, Türkiye üzerinden elektrik enerjisi almak ve yerel olarak ürettiğimizi de bu sisteme vermek.Bunu yapacak olan da Kıb-Tek olmalıdır. 

   Ödeşmede de aldığımız ve verdiğimizin farkının dünya enerji piyasasındaki fiyatlar bazında hesaplaşarak olacaktır. Bu durumda Kıb-Tek'in kurulu kapasitesinin tamamı üretimde olabilecektir. Ve hatta Kıb-Tek'in kurulu kapasitesinin daha ekonomik olması için tüketim ihtiyacının fazlasını üretecek yatırım da yapılabilir, çünkü tüm üretim enterkonnekte üzerinde çok ülkeli tüketim ağına verilebilecektir. Bunu proje olarak konuşmak, teknolojik gelişmenin yaratacağı ekonomik üretim modellerini değerlendirmek ve gerçek ve tüzel tüm tüketicilere en düşük maliyetlerde elektrik enerjisi sunmak hedefini korumak gerek.”

Hemen olmaz

  Soru: Türkiye'den elektrik gelirse bunun fiyatlara yansıması olur mu bir fiyat farkı olur? 

    “Ön değerlendirmelere göre, çok ülkeli elektrik enerjisi tüketim sistemine enterkonnekte olmak, dünya enerji borsası fiyatlarından enerji tüketmek daha düşük maliyet anlamına gelmektedir. İlk yatırım maliyetleri yüksek olabilir, konu sürdürülebilirliğin olması halindeki uzun vadeli çalıştırma maliyetinin ne olacağıdır. Bunun da rekabetci fiyatlar düzeyinde olacağına inanılmaktadır.Tüm bunlar hemen yarın gerçekleşebilecek projeler değildir, ilgili taraflarla konuşularak, teknik ve ekonomik yanlarını bilimsel olarak inceleyerek ve geleceği de okuyarak yapmalıyız.”