Aytuğ TÜRKKAN

Güneydeki “Kıbrıs Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler dersleri veren Dr. İsmail Kemal, Diyalog Tv’de yayınlanan Detay programında olası bir çözümde Kıbrıs’ın Kuzeyi’nde yaşanması muhtemel gelişmeleri anlattı. 

Olası çözümde Kıbrıs’ın Kuzeyi’nde zor günlerin yaşanacağını anlatan Kemal, ekonomik anlamda ciddi sıkıntıların Kıbrıslı Türkleri beklediğini belirtti. 

Kemal ayrıca çözümle birlikte Avrupa Birliği (AB) yasa ve normlarının geleceğini ifade ederek, “çözümle cennete değil, reel dünyaya girilecek” dedi. 

Kemal, mevcut siyasi sistemin noktalanacağına dikkat çekerek, “Kıbrıslı Türkler hazır mı bilmiyorum, AB yasaları olacak… Mesela emeklilik yaşı kadınlarda 63, erkeklerde 65 olacak” diyerek örnekler verdi. 

İsmail Kemal, “Geçiş döneminde Kıbrıslı Rumların ekonomileri çok fazla etkilenmeyecektir. Ancak Kıbrıslı Türklerin ekonomisi nasıl etkilenecek konusu hiç konuşulup tartışılmıyor. Çözümün uzun zamanda nasıl kazanımlar sağlayacağı ayrı bir konu ama burada da çok büyük abartmalar var. Sorun çözülünce ekonomi uçacak sonucu nasıl çıkarılıyor gerçekten anlamıyorum” dedi.

 “Mülkiyette 3 yıllık geçiş…”

Mülkiyet rejiminin oturması, toprak değişimi gibi konuların zaman süreci içerisinde belirsizlikler yaratacağına dikkat çeken İsmail Kemal, bunun ekonomiye olumsuz yansıyacağını kaydetti. 

İsmail Kemal konuşmasının devamında şunları söyledi, “Geçiş döneminde mülkiyet konusu soru işaretli olarak kalacak. Komisyona başvuracak insanlar, 3 yıllık bir geçiş öngörülüyor. 3 yıl boyunca Kıbrıs Türk yönetimindeki bölgelerde mülkiyet belirsizliği olacak, ta ki sonuçlar alınsın. Buna bir de anlaşma AB Birincil Hukuku olmayacaksa Rumların AİHM’e gitmesini düşünürseniz bir yıl da ona ekleyin 4 yıla uzuyor süreç. Bu belirsizlik demektir, ekonomi de belirsizliği kaldırmaz. Kıbrıs Türk mallarının ipotek konuları veya borçlar gibi konular var. Bunlar tartışılıp konuşuldu mu? Bunları düşünüp konuşmakta yarar var. Bunları düşünmek çözüm istenmediği anlamına gelmez. Bunlar yarın yaşanacaksa o zaman çözüm süreci önün de tıkaç oluşturur. Mümkün olan en sorunsuz geçiş nasıl yaşanabilir diye düşünülüp gerekli önlemleri almak önemlidir. Tabi para nereden gelecek bu da önemli bir soru. Tazminat meselesi bağlamında kaynak neresi olacak, su nereden akacak. Bu da konuşulmuyor ve büyük bir sorun.” 

“Yeni federal devletin borçlanması gerekecek”

Dr. İsmail Kemal’e göre doğalgazdan gelecek olası paraların çözümün maliyetine etkisi de muallak bir konu. “Doğalgaz deniyor, bu da ayrı bir konu. Kıbrıslı Rumlar doğalgaz gelirini tazminat parasına aktarmayı istemiyorlar, bunu söylüyorlar. Kıbrıslı Rumların kendi borçları var, doğalgazdan bunu ödemeyi düşünüyorlar. Bir de tazminat ödenecekse o gelir zaten bitmiş olur. Sonuçta kurulacak olan yeni federal devletin borç alması gerekecek. Bu da birkaç kuşağın borçlu doğması demektir. Yani Avrupa ya da Amerika bize “para verecek” diye bir şey yok. Ne olur, bir miktar verilebilir, Türkiye de verebilir ama bu sorunları çözecek oranda olmayacak. Bu giderleri karşılamak için kredi almak şart olacak” diyen İsmail Kemal, “Kıbrıslı Türklerin AB yasalarına kendilerini uydurmaları gerekecek” dedi.

“Tüm yasalar AB’ye uyumlu olacak…”

Kıbrıslı Türklerin yıllardır kapalı yaşadığını anlatan Dr. Kemal, çözümle birlikte Avrupa Birliği yasaları ve normlarının uygulanması gerekeceğine vurgu yaptı, Kıbrıslı Türkler için bu sürecin zorluklarına değinen Kemal şunları aktardı, “Kıbrıslı Türkler bir sera içerisinde yaşadı maalesef. O seranın üstü açılacak, yağmur yağacak ıslanacak, rüzgarı hissedecek. Buna adapte olma zorunluluğu doğacak. Keşke bu geçen yıllar içerisinde bunlar yapılsaydı. Daha dirençli, dünya gerçekleriyle uyum içerisinde olan bir yapı oluşturulsaydı. Kıbrıs Türklerin kendilerini AB yasa ve normlarına uydurmaları gerekecek. Bunun pazarlığı olmayacak. Tüm yasaların AB’ye uyumlu olması gerekecek. Bu nasıl bir değişimi getirecek insanlar düşündü mü bilmiyorum. Mesela herkesin vergisini ödemesi gerekecek bunlar düşünülmeli. “Bineyim uçağa gideyim Ankara’ya da bana para versin” şeklindeki düzen bitecek. Ama maalesef politikacılar üzerlerine düşeni yapmadılar. Bunlara hazır mı Kıbrıslı Türkler, bence büyük olasılıkla hazır değiller.”

“Cennete gireceğiz beklentisi var ama…”

Dr. İsmail Kemal, Kıbrıslı Türklerin kendilerini gerçek dünyaya hazırlaması gerektiğine vurgu yaptı. Dr. Kemal, “Çözüm olacak ve “cennete gireceğiz” beklentisi var ama “reel dünya”ya girilecek. Bu dünyada birçok görevi olacak herkesin. Bunu görevleri yapmadığımız sürece tökezleyeceğiz, el açmak zorunda kalacağız. Kendi kendini yönetmek için iyi bir sisteme sahip olunması gerekir. Yani hem “erken emekli olayım, hem Avrupalı olayım” olmaz. Avrupalılar hangi koşullarda yaşıyorsa o koşullarda yaşanacak. Yani her şey hoşumuza gitmeyecek. Her şey bizim çabamıza bağlı olacak” dedi

“Gel sana arsacık vereyim da bana oy ver politikası bitecek” 

Mevcut siyasi yaklaşımın çözümle birlikte son bulacağına dikkat çeken Dr. Kemal şöyle konuştu:  “Siyasal sistemin tamamen elden geçirip yenilenmesi gerekecek. Yeni, genç, bilgili politikacılar gelecek. Bizim şimdiye kadar sürdürdüğümüz cinsten politikayı sürdürmek imkan dahilinde olmayacaktır. “Gel sana arsacık vereyim da bana oy ver” dönemi sona erecek. Halkın belirli şeyleri üstlenmesi gerekecek. AB normları neyse onlara uymamız gerekecek. Şimdiki gibi değil, Avrupa’daki gibi kadınlar için 63, erkekler için 65 yaş emeklilik. Bunlar olacak, hazırlıklı olalım.”