Özgül Gürkut MUTLUYAKALI  (TAK): 

Organ nakliyle ilgili yasal düzenlemenin ardından yapılan ameliyatlarla bir hasta babasının, bir hasta eşinin, bir hasta da arkadaşının verdiği böbrekle hayata yeniden tutunmanın mutluluğunu yaşıyor.

Cumhuriyet Meclisi’nin 27 Ekim 2014’teki toplantısında oybirliğiyle kabul edilen “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli ile İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa” uyarınca bugüne dek Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde 3 böbrek nakli ameliyatı yapıldı.

Durumları nakile uygun olan böbrek hastalarından 123’ü, çok eziyetli bir süreç olan hemodiyalizle yaşamak yerine organ nakliyle yaşamlarında yeni bir sayfa açtı. Hastalardan 120’si Türkiye’de veya Güney Kıbrıs’ta geçirdikleri böbrek nakli ameliyatlarının ardından çok daha sağlıklı ve kaliteli yaşayabiliyorlar.

Organ nakli ameliyatlarının KKTC’de de yapılmaya başlamasıyla hastalar artık yurt dışında çare aramak zorunda kalmıyor.

Hastalar için umut kapısı oldu…

Sinsi seyreden ve ilerleyen böbrek hastalıklarıyla mücadelede önemli bir umut kapısı olan organ nakli, KKTC’de ilk kez 28 Temmuz 2015’te yapıldı. 10 yaşından beri böbrek hastası olan Gönyelili 23 yaşındaki Murat Porsnok için babası bir böbreğini bağışladı.

Diyabete bağlı böbrek yetmezliği olan 62 yaşındaki Mustafa Madi’nin imdadına hayat arkadaşı Ayşe Madi yetişmiş. Şimdi ikisinin de yüzü gülüyor.

Ameliyat sonrası halen hastanede tedavisi süren, özel bir şirkette çalışan Serdarlılı 42 yaşındaki Ali Alodalı ise, hayatının bundan sonrasını arkadaşından aldığı böbrekle sürdürecek.

Mustafa Madi: Üzüntüden diyabet oldum

1954’te Yeniboğaziçi’nde doğan ve öğretmen olan babasını görevi nedeniyle yaşamını birçok yerde sürdüren Mustafa Madi’ye böbrek yetmezliği teşhisi 2009’da konulmuş.

PEYAK’ta çalışırken işsiz kaldığı için üzüntüden diyabet olduğunu anlatıyor Madi... Ardından da böbrek yetmezliği başlamış. 32 yıllık eşi, 2 çocuğunun annesi 53 yaşındaki Ayşe Madi’nin uygun bir donör olduğunun saptanması ise aile için dönüm noktası olmuş. 

Detaylı tetkiklerin ardından 11 Ocak’ta böbreğinin birini eşine veren Ayşe Madi, “Hiç ameliyata girer gibi hissetmedim, bir hayat kurtaracaktım, üstelik eşimin hayatını... O nedenle rahattım” diyor. 

Murat Porsnok’a babası hayat verdi

KKTC’de ilk böbrek nakli ameliyatını geçiren hasta ünvanını taşıyan 23 yaşındaki Murat Porsnok, daha ilkokuldayken böbrek sorunu yaşamaya başlamış. 10 yaşında da teşhis konulmuş ve 13 yılın sonunda da babasının verdiği böbrekle hayatında yeni bir sayfa açmış.

28 Temmuz 2015’teki ameliyat öncesinde 11 yıllık ilaç tedavisinin ardından geçen yıl marttan itibaren diyalize giren Porsnok, duygularını şöyle anlattı:

“İlk nakil benim. İnsanlar çekiniyorlardı nasıl olacak diye. Ben hiç çekinmedim, bize nakil olabileceğini söylediklerinde hemen onay verdik. Ben böbrek naklinden çok memnunum. Hiçbir ağrım sızım olmadı. Babam da inşaatta çalışır, bir ay sonra işine devam etti. Organ nakli konusunda herkesi biraz daha cesaretli olmaya çağırıyorum. Vericiye hiçbir sağlık sorunu yaratmıyor.”

Oygar: Hacettepe’den destek aldık…

Aynı zamanda Organ Nakli Koordinasyon Kurulu Genel Sekreterliği görevini de sürdüren Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Hemodiyaliz Servisi Sorumlusu Nefrolog Dr. Düriye Deren Oygar, böbrek nakli ameliyatlarının KKTC’de yapılmasının kendileri için büyük mutluluk olduğunu söyledi. 

Nakil işlemini hem ürolojinin hem de genel cerrahinin yapılabileceğini; Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ndeki böbrek nakli ameliyatlarını ise ürologların yaptığını bildiren Oygar, ameliyatlara katılan Hacettepe Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Fazıl Tuncay Aki ve ekibinin de katkılarıyla bir transplantasyon merkezi haline gelmenin hedeflendiğini söyledi. Oygar, Hacettepe’den eğitimler konusunda da destek aldıklarını bildirdi.

340 hasta var… 

Dr. Deren Oygar, KKTC’de hemodiyaliz hastası sayısının 180 civarında olduğunu; 40 kişinin de periton diyalizi yaptığını belirtti. Hemodiyaliz hastasıyken böbrek nakli ameliyatı geçiren de 120 hasta bulunduğunu kaydeden Oygar, hastaların çoğunun Türkiye’de, bir kısmının da Güney Kıbrıs’ta nakil olduğunu anlattı.

Oygar, toplamda ise 340 böbrek hastası bulunduğunu; bunların 100 kadarının böbrek nakline uygun olduğunu söyledi.

“İdrar testi öneriyoruz”

Oygar, kronik böbrek hastalığının ilerleyici bir hastalık olduğunu, rakamların şu anda toplumda 34 bin kişinin risk altında olduğunu gösterdiğini belirterek, sinsi bir hastalık olan böbrek hastalığının teşhisinde önemli ipuçları veren, basit ve ucuz olan idrar testini önerdiklerini söyledi.

Deren Oygar, diyabet, hipertansiyon hastaları, ailesinde böbrek hastası olanlar, taş düşürenler, sık idrara çıkanların düzenli böbrek testlerini yaptırmalarıyla hastalığın erken evrede saptanıp önlem alınabileceğini anlattı.