Züleyha KARAMAN

   Ercan Havaalanı’nı uluslararası ihale yoluyla 25 yıllığına kiralayan Taş Yapı Terminal (T&T) Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı, yeni pist ve yeni terminal binası yapmak için bir yıldan beri hükümetin kararını beklediklerini ifade ederek “Havalanının problemi yok, para problemi de yok. Sadece araziyi teslim alma problemimiz var. Paramız hazır, projemiz hazır. Yer gösterislin” dedi.

   Ercan Havaalanı ihalesine giriş sürecini ve gelinen aşamayı Diyalog’a anlatan Emrullah Turanlı, bu konuda yatırım fikrinin, yaklaşık 2.5 yıl önce KKTC’yi ziyareti sırasında aklına geldiğini belirtek, o ziyarette havaalanında uzunca bir süre pasport kuyruğunda beklediğini, bir arkadaşını arayarak, “Biz buraya turist olarak geldik, esir gelmedik ki, bu ne rezillik, kapıda bekliyoruz, para harcamaya geldik. Şu havaalanı özelleşin, bu ihaleye girerim” dediğini aktırken “Nerden nereye” ifadesini kullandı.

“İlk 10 sene para kazanmıyor”

   Aradan geçen zamanda, Ercan Havaalanı’yla ilgil uluslararası ihaleye çıkıldığını ve bunu öğrendiklerinde ihalenin bitimine 10 gün kaldığını, ancak şartların kendilerine uymadığını anlatan Turanlı, “havaalanı yapmış olma” şartının kendilerine uymadığını, havaalanı yapan bir arkadaşları ile anlaşarak ihaleye girdiklerini kaydetti.

   Emrullah Turanlı, “önceleri bu ihalenin pahalıya çıktığını düşünüyordum. Sonradan arkadaşlar güzel çalışma yaptılar ve bu hoşuma gitti. Gelecekte yüzde 7 ile 10 arası yolcu artışı sağlanırsa bir problem yok. O zaman 8-10 yıl sonra kara geçiyor. Toplamı 25 sene. İlk 10 sene kazanmıyor ama 10 seneden sonra kazanmaya başlıyor. Bir baktık ki kara geçiyor, mesela bu sene yüzde 5.5 yolcu artışı var. Senede 7-7.5 olsa bir problem yok” dedi.

Haksızlığa isyan ediyorum

   Ercan için ödenen 100 milyon Euro için bankalardan “karlı bir iş olmadığı” gerekçesiyle kredi alamadıklarını, bu nedenle Türkiye’deki bazı gayrimenkullerini daha düşük değere satarak  parayı ödediklerini ifade eden Turanlı, şunları kaydetti:

   “Benim para ödemem önemli değil ama  bize yapılan haksızlığa isyan ediyorum. Ödemezsen ‘Taş Yapı ödeyemiyor’ diyorlar,  ödesen, ‘geri zekalı niye ödedin’ diyorlar, insanın nevri dönüyor. Biz borcumuzu ödemek zorundayız, burası bir devlet, 2-3 ay önce ödemişiz, olabilir. Devir işlemleri geçen yıl Mart ayına kadar sürdü, bize ‘Haziran ayına kadar pisti ve havaalanını yapabileceğiniz yeri teslim edeceğiz’ dediler. Ama maalesef o 6 ay bugüne kadar uzadı. Hala, yeni terminal binası ve yeni pisti yapacağımız yeri teslim alamadık. Fakat baktık ki; burasının Kıbrıslıya yakışan tarzda bakımı yapılmamış, düzgün değil. Biz burayı böyle 3-4 yıl bekletemezdik. Bize yakışmazdı. Bizim, bu havaalanını yenileyeceğiz, geliştireceğiz, düzelteceğiz diye hiç bir tahhüdümüz yok, ihalenin de şartı değil. Biz yeni havaalanını yapamaya mecburuz. Ama burayı daha insani bir hale getirmek gerekiyor. Buranın, bu halka hizmet edecek, düzgün, ahlaka uygun, insani şartlara uygun olması gerekiyor. Havaalanı demek KKTC’nin yüzü demek, evi demek, evinin kapısı demek. Burasının tertemiz, pırıl pırıl olması lazım, eksiğimizi yapmamız lazım, burası bir ülkenin itibarı. Buraya el attık, pırıl pırıl bir hale getirdik. Hizmeti, temizliği ve V.I.P’yi hiç bir beklentimiz olmadan düzelttik. Şimdi ne istyoruz; bizi bir yıldır geç bıraktınız, paramız bankada boş duruyor yazık. Yılda yüzde 7.5 faiz veriyoruz, para bankada faizsiz duruyor. 2013-2014 bütçesi bankada kullanamıyoruz, başka işe yatırsak, yarın burada ‘buyurun alın’ deseler parasız kalacağız. Yeni pist ve yeni terminal yapımı için nereyi istiyorlarsa orayı versinler, yeterki bize yer göstersinler, bize teslim yapsınlar ki biz işimizi yapalım. Başbakan ile de Bayındırlık ve Ulaştıma Bakanı ile de göüştüm. Hergün malzemeye zam geliyor.Yazık, günah. Sonra ben bunu tazmin etmeye kalkacağım, bu kez ayıp olacak.”

50 milyon Euro boşta yatıyor

Teslim edilecek yer üzerinde başka yapılar olduğu için, yer tesliminin geciktiğini belirten Emrullah Turanlı, “Bize teslim edilecek alanlar üzerinde işgaller var, buraların temzilenip bize teslim edilmesi lazım, bu kadar basit” dedi.

Yer gösterilmemesi nedeniyle mağdur olduklarını, 50 milyon Euro’nun “boşta yattığını” ve yılda 4 milyon Euro zarar ettiklerini kaydeden Turanlı, bu parayı KKTC makamlarından  tazmin etmek istemediğini kaydetti.

Taksiciyi yerinden oyanatamdık

Havaalanı için 100 milyon Euro ödediğini ve toplamda 300 milyon Euro yatırım yapacağını, ancak taksiciye alanda yer değiştirtemediklerini, durumu ilgili bakana ilettiklerinde, “Halkımızı üzmek istemiyoruz” dediğini aktaran Turanlı, şöyle konuştu:

“Halkını üzmek istemiyorsun ama hazine tazminat ödemek zorunda kalabilir. Yarın mahkum olacaksınız, siz bana yer teslim etmiyorsunuz, bana teslim etmediğiniz her metrekare için tazminat ödeyeceksiniz ve bu para milletin cebinden çıkacak. Ahmedin-Mehmet’in gönlünü kırmamak için uğraşırken, halkın cebinden para alıp bana tazminat olarak ödeyeceksin, bunu bakana da söyledim, ‘bizi mahkemeye verme’ dedi. Kimi vereceğim, başka kime gidebilirim, hukuka gideceğim. Başka ne yapabilirim ki”

Yatırımcıyım, palavracı değilim

Ercan’ı almaktan pişman olmadığını, keyifli bir iş yaptığını, insanların yüzünün gülmesi ile daha mutlu olduğunu dile getiren Turanlı, “Buranın zararını yıllık bonus sayarım, ama burası zarar etmeyecek, bundan eminim, birkaç yıl zarar olabilir. Her yapılan işten hemen para kazanmıyoruz, 5-10 sene sonra kazanıyoruz, ben yatırımcıyım, palavracı değilim. Boş laf etmem. Biz bu işten güzel para kazanacağız. Buraya gelen turist sayısı 10 yıl içinde 5 kat artacak. 100 milyon Euro ödedik, 4 yıl sonra da yılda minimum 15 milyon Euro ödemeye başlayacağız. 25 yılda devlete 400 milyon Euro daha fearbet para ödeyeceğiz” dedi.

Emrullah Turanlı, devlete ödenen 100 milyon Euro’nun dışında Ercan Havaalanı’nın iyileştirilmesi için 17 milyon dolar da harcama yaptıklarını anlatarak, Ercan’ı, yeni teminal binası yapılana kadar daha iyi bir yapıya getirdiklerini kaydetti. 

Bürokrasi ve siyasi işadamına zulüm yapmasın

Ercan’a gelecek yolcu sayının 5 kat artmasının sadece kendisi ile ilgili olmadığını belirten Turanlı, “Bu hepimizle ilgili, siz bu işe destek verirseniz, işadamının önündeki engeller kalkarsa, bürokrasi ve siyasi işadamına zulüm yapmazsa, buradaki yatırımlar artarsa, imtiyaz kalkarsa bu iş olur” ifadesini kullandı.

Havaalanının kendisinin değil, Kıbrıs Türkünün malı, kendisinin kiracı olduğunu vurgulayan Turanlı, KKTC’de yatırımcının önündeki bürokratik engellere değinerek, “Burayı aldığımız günden beri bana zulmediyorlar. En basit bir iş olan tuvaletlerin giderinin açılması için 12 ayda, yürüyen merdiven takmak için ise 7 ayda izin alabildik. Bu düşünce ve bu bürokratik kafayla bu ülke kalkınmaz” dedi.

İmtiyazlar kalkmalı

KKTC’de her alanda yatırım yapmayı düşündüğünü, dünyada ve Türkiye’de tanıdığı tüm işadamlarını da, KKTC’de turizm, enerji, liman ve tarım alanlarına yatırım yapmaya davet edeceğini söyleyen Turanlı, “Bu ülke ne kadar çok kalkınırsa, refah, huzur o kadar artacak, bende o kadar çok para kazanacağım. Çünkü ne kadar çok insan Kıbrıs’a gelirse her gelen bana para verecek, bundan güzel iş olabilir mi” dedi.

KKTC’de imtiyaz sıkıntısı olduğunu ve bunun ortadan kalkması gerektiğini belirten 

Turanlı, “İmtiyaz sıkıntısı ortadan kalkarsa, kişlere özel tahsisler ortadan kalkarsa, tahsis edilen araziler ihaleye çıkarsa, bu ülke kalkınır, o zaman milli gelir 4-5 misli artar. Ercan Havaalanı gibi ihale olmalı ‘verdim’ olmaz. Uluslararası ihale olmalı, alışkanlık bu olmalı” ifadelerini kullandı.

Turanlı, Ercan Havaalanı’a, geleceği planlayarak yüksek  teklif verdiklerini, ülkeye gelen turist sayısının artacağını söyledi.

Ercan ihalesinin çok şeffaf yapıldığını ve belkide “ülke kaderini değitirecek bir ihale olduğunu” kaydeden Turanlı, Kıbrıs Türk halkının cebine en yüksek paranın gireceği şeffaf bir ihale yapıldığını, 25 yılda 600 milyon Euro’nun üzerinde paranın devletin kasasına gireceğini söyledi. Turanlı, imtiyazların halka açık olmadığını, halkın bunu reddetmesi gerektiğini, ancak Ercan ihalesinin şeffaf ve halka açık olduğunu ifade etti.

Sokaklarında ferrari olan...

“Ercan tamamlandığında, nasıl bir havaalanı olacak sorusuna” karşlık Turanlı, şunları söyledi:

“Ercan tamamlandığında, Kıbrıs Türk halkının hak ettiği, uluslararası arenada olan havaalanları gibi, yılda 7-8 milyon yolcunun gidip geldiği, insani ölçülerde 150 bin metrake terminal binaları olan ve iki pistli bir hava alanı olacak, büyük gövdeli uçaklar inecek. Burası hak ettiği değeri kazancak. Siyasi değer siyasilerin işi, ekonomik değeri kazanması için bizim konsersiyumumuz burası için bir şanstır.  Bütün yatırımcılar şeffaf bir şekilde, dil, din, ırk ayrımı gözetmeden davet edilmeli, bu ülkeye yatırım yapılması lazım. Bu ülke, sokalarında ferrari, denizlerinde yatları, havaalanında uçakları, helikopterleri olan, halkı cıvıl cıvıl her tarafı  parfüm kokan insanlar olması lazım. Burası bunu hak ediyor. Bu coğrafya, bu toprak parsaçı çok kıymetli. Bunun değerini bilenlere oy verin. Ülkeyi özelleştirme kalkındırır, imtiyaz kalkındırır mı. İmtiyaz demek, padişahın istediğini istediğine vermesi demek. ” 

Turanlı, ayrıca, devletin havvalanındaki freshoplardan yüzde 25 vergi aldığını, dünyanın hiç bir yerinde böyle vergi olmadığını, bunu mahkemeye taşıyacaklarını da açıkladı.

  17 Aralık operasonuna tepkili 

Türkiye’de 17 Aralık 2013’de yolsuzluk ve rüşvet oprasyonu kapsamında ifadesine başvurulmasıyla ilgili olarak,  “Hiçbir şey ortada yokken bu zalimlerin, zulmetmek için, insanları karalamak için, bir işadamını 15 tane polis ile alıp nezarete atma hakları yoktur” diyen Emrullah Turanlı, tepkisini şöyle dile getird:

“İşadamının hayatı her zaman kontrol altındadır, bu normaldir. İşadamını savcı da, polis de takip eder,  hakim de bunun kararını verir, basın da takip eder. Bundan hiç birmizin gocunmaması lazım, bu gayet normaldir. Buraya kadar olan kısmına hiçbir şey demiyorum. Ama suçu kesinleşmemiş, isnat edilmeye çalışılan suç oluşmamış, delilleri yok, hiçbir şey ortada yokken bu zalimlerin, zulmetmek için, insanları karalamak için, bir işadamını 15 tane polis ile alıp nezarete atma hakları yoktur. Hiçbir hukuk devletinde böyle bir rezillik yoktur. Bana söylenen şeylerin tamamı asılsız, hiç  akla hayala gelmeyecek üç tane cümle; şu arsanda ruhsat almaya çalışıyorsun, o arsana ruhsat almaya çalışıyorsun, bir de  ‘Ahmet’le niye konuştun’. Üç tane basit soru. Bunun için insanı alıp da bu şekilde yapamazsınız. İnsan suçlu olsa dahi bu şekilde alamazsınız. Bunlar hukukun üstünlüğü olmayan ülkelerde geçerlidir. Maalesef Türkiye’de hukuk hala üstün değildir.”