Ekonomi ve Enerji Bakan Özdil Nami, Türkiye ve KKTC Yatırım ve İş Birliği Konferansı’nda yaptığı konuşmada, KKTC’nin 4 milyar Dolar Gayri Safi Milli Hasıla ile kişi başına gelirinin yaklaşık 14 bin dolar ve ortalama yıllık yüzde 5.4’lik büyümeye sahip olduğunu anlattı.
Ülkenin 1,8 milyar Dolar ithalatının yüzde 60’ını Türkiye’den, yüzde 20’sini Avrupa’dan; 105 milyon Dolar ihracatın ise, yüzde 60’ının Türkiye, yüzde 20’sinin ise İslam ülkelerine yapıldığını açıklayan Bakan Nami, ana ihraç kalemlerinin ise hellim ve narenciye olduğunu ifade etti.
KKTC’nin yüksek katma değer üreten bir ekonomiye geçmesinin şart olduğunu vurgulayan Nami, ancak bu sayede izolasyonlardan kaynaklanan sorunların ve ada ülkesi olmanın verdiği maliyet dezavantajlarının toplam maliyet içindeki payını düşürmenin, rekabetçi ürün ve hizmeti sunmanın mümkün olacağını kaydetti.
Nami, “Biz büyümenin formülünü yüksek katma değerli mal ve hizmet üretimi sağlayacak yatırımları ülkeye çekmek ve bunların arkasında kararlılıkla duran bir devlet politikasını hayata geçirmekte görüyoruz” dedi.
Yatırımcılara sağlanan imkânlar
KKTC'de, yatırımcılara sağlanan bazı imkânlara değinen Nami, bunları ise şöyle sıraladı:
“Mevcut Yatırım ve Teşvik Sistemimize baktığımız zaman; yüzde 100’e varan yatırım indirimleri, gümrük vergisi ve fon muafiyetleri, makine ve teçhizat alımında KDV muafiyetleri, arazi, arsa ve bina temini, inşaat ruhsatı ile ilgili vergi, resim harç gibi muafiyetler, sermaye artırımları ile ilgili pul vergisi indirimi, ipotek işlemleri ile ilgili harç indirimi ve vergi mevzuatı altında uygulanan teşvikler.”
Girne ve Mağusa’da liman projeleri
Nami, Girne ve Mağusa’da yine kamu-özel ortaklığı ile ele almayı düşündükleri liman projeleri bulunduğunu ifade etti.
Bakan Nami, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türkiye ile yürüttüğümüz çalışmalar ile 2019 yılı sonlanmadan, iş insanlarının, iç ve dış ticaretle ilgili işlemlerini dijital ortam aracılığıyla yapabilecekleri altyapıyı tamamlamayı hedefliyoruz.”
Bulut: Herkes çok çalışmalı
Konferansın açılış konuşmasını yapan Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) Başkanı Nilüfer Bulut, ekonomik hayatta kadın erkek eşitliğine dikkati çekerek, bir ülkenin gelişebilmesinin kadın-erkek herkesin çok çalışmasından ve tembelliği reddetmesinden geçeceğini vurguladı.
Konferansın verimli geçeceğine inancını belirten Bulut, KKTC’li yetkililerden Kıbrıs’a yapılacak yatırımlarda kadınlara ayrıcalık tanınmasını talep etti. Bulut, özel sektör ve yatırımlarda kadınların önünün açılmasını umduğunu ve dilediğini belirtti.
Batıbay: Sıkıntılar var
Doğu Akdeniz Politika Derneği Başkanı Daryal Batıbay da, toplantının oturumları hakkında bilgi vererek, KKTC ekonomisinin var olması için TC’nin iş birliği ve desteğine ihtiyacı olduğunu kaydetti.
Yükseköğrenimde öğrenci sayısının 100 bini aşmasına rağmen sorunlar olduğunu ifade eden Batıbay, toplantıların bu konuların ele alınıp, KKTC ekonomisindeki sorunların nasıl aşılabileceğinin somut verilerle ortaya koyulabileceğine inanç belirtti.
