Özlem Kaya YALGIN
Dünyayla birlikte KKTC’de de son ayların ana gündem maddesi olan ve yaşamın her alanında değişimler, yeni koşullar yaratan Coronavirüs salgını, yargıyı, mahkemelerin işleyişini de etkiledi.
Coronavirüs salgını nedeniyle her yerin kapanması ve kamuda da idari izin uygulamasıyla duran davalar, bu iki aylık sürede sürekli ertelenirken, durdurma olanağı olmayan ceza konularında nöbetçi yargıçlar devreye girdi. Önce Lefkoşa ardından İskele’de de mahkemeye nöbetçi ceza yargıcı konuldu.
Gelinen aşamada, kamunun da normal çalışma şeklinde dönmesiyle, ertelenen davalara gün verilmesi yoluna gidildi. Mahkemeler randevulu sistemle çalışmaya başladığından yargıçlar her gün için o güne tayinli davalara bakıp görüşülmesi gerekenler için avukatlara veya ilgili kişilere randevu veriyor. Randevusu olmadığı takdirde kimse mahkemeye giremiyor, duruşmalar sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uygun olarak yapılıyor.
Adli tatil de bu yıl kısaltıldı. 1-31 Temmuz olarak kararlaştırılan tatil, sonrasında gelen bayram tatiliyle 3 Ağustos’a kadar sürecek, 4 Ağustos’ta mahkemeler açılacak ve o günün şartlarına göre, davaların görüşülmesine devam edilecek.
Şefik, süreci değerlendirdi
Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, pandeminin yargıya etkileri, mahkemelerin günün koşullarına göre şekillenen yeni işleyiş şeklini Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) anlattı. Yüksek Seçim Kurulu Başkanı görevi de bulunan Şefik, 26 Nisan’da yapılması kararlaştırılan ancak pandemi nedeniyle 11 Ekim’e ertelenen Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili süreci de değerlendirdi.
Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik, pandemi nedeniyle kamuda idari izin verilmesiyle davaların da durduğunu, bunun üzerine Kaza ve Yüksek Mahkeme için davaların sürekli ertelendiğini ancak ceza konularını durdurma olanağı olmadığından nöbetçi yargıçların devreye girdiğini anlattı.
Uzun dönem sadece Lefkoşa’da, sonra çok yoğun olduğu gözlemlenince, tutukluların uzak yerlerden gelmesinin polisleri de risk altına koyduğu gerekçesiyle İskele Kaza Mahkemesi’ne de nöbetçi ceza yargıcı görevlendirildiğini belirten Şefik, bu sürede, polisin savcılıkla, savcının mahkemeyle koordine içinde çalıştığını kaydetti.
“Toplu erteleme oldu, davalar birikti”
Narin F. Şefik, idari izinler bittikten sonra yoğunluk yaşandığını, toplu erteleme olduğu için davaların biriktiğini, öte yandan zaman aşımına uğrayıp vatandaşların mağdur olmaması için bu sürede e-posta üzerinden dava başvurusu yapılmasına da olanak tanındığı ve bu yolla da birçok dava dosyalandığını kaydetti.
Kısalan adli tatil sadece temmuz ayında…
Şefik, adli tatilin bu yıl 1 ayla sınırlandırıldığını, normalde 1 Temmuz-16 Eylül olan adli tatilin bu yılki koşullar nedeniyle 1 Temmuz- 31 Temmuz olarak kararlaştırıldığını, sonrasında da bayram olduğunu, dolayısıyla 4 Ağustos’ta mahkemelerde davaların görüşülmesine devam edileceğini kaydetti.
Şefik, koronavirüsün seyrine bağlı olarak, şu andaki şartları değiştirme gereği duymadıkları takdirde, çalışmaların uygulanan sistemde devam edeceğini de ekledi.
Seçim sürecinde sıkıntı yok
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı görevi de bulunan Narin Ferdi Şefik, koronavirüs salgını nedeniyle 6 ay ertelenen ve 11 Ekim’de yapılacağı duyurulan Cumhurbaşkanlığı seçim süreciyle ilgili soruları da yanıtladı.
Şefik, sürecin nasıl etkileneceği yönündeki bir soruya karşılık, seçim programlarında ilçe seçim kurulları ve Yüksek Seçim Kurullarının çalıştığını, onların da bu koruma kurallarına uyarak kendi bünyelerinde çalışacağını belirterek, “orada bir sorunla karşılaşacağımızı tahmin etmiyorum” dedi.
YDP’nin Davası 11 Haziran’da
İkinci bir dalga olması durumunda seçimin yeniden ertelenmesinin mümkün olup olamayacağı yönündeki bir soru üzerine ise Şefik, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ertelenmesinin KKTC’de bir ilk olduğunu, daha önce böyle bir şey yaşanmadığını, Anayasa’da Cumhurbaşkanlığı seçiminin ertelenmesi konusunda herhangi bir kural da bulunmadığına işaret etti.
Şefik, Anayasa mahkemesinin önünde, seçimin ertelenmesi değil ama ertelenmesinin getirdiği durumla ilgili bir dava da bulunduğunu ifade etti.
Yeniden Doğuş Partisi’nin (YDP) açtığı davanın ne aşamada olduğu sorusuna karşılık Şefik, 11 Haziran için gün verildiğini açıkladı.
Bugün ilgili tarafların avukatlarının mahkemeye geldiğini ve davanın görüşülmesi için bu tarihin verildiğini söyledi.
YDP’nin, seçimin ertelenmesi değil, Cumhurbaşkanının bu süreçte görevde kalmasının yanlış olduğu, Anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla dava açtığını belirten Şefik, süreçle ilgili sorular üzerine, bu aşamada yorum yapmayacağını, konunun erken görüşülüp sonuçlandırılacağını, davanın sonucunu beklemek gerektiğini söyledi; “Karardan sonra konuşuruz” dedi.
