Kanser Haftası dolayısıyla düzenlenen etkinlik ve basın toplantılarında, ülkenin kanayan yaralarından birisi olan hastalıkla ilgili mücadelede yaşanılan eksiklikler gözler önüne serildi. Uzmanlar tarafından dün yapılan açıklamalarda, kanser illeti ile etkin mücadele için gerekli istatistiki bilgilerin olmadığı, ülkenin acı gerçeği olarak gözler önüne serildi.
Sağlık Bakanı Filiz Besim, çağın ciddi hastalığı olan kanseri önlemenin mümkün olduğunu kaydederek, “Kanserlerin 3’te 1’i önlenebilirdir” dedi.
Filiz Besim, “2012’de ülke genelinde 640, 2013’te bin 33, 2014’te bin 100 yeni kanser vakası saptandı. 2015-2016 yıllarında bu sayının binin çok üzerinde olacağını tahmin ediyoruz” dedi.
“Kanser hastalığıyla mücadele bizim önceliklerimiz arasında olmalı” şeklinde konuşan Besim, kanserlerin 3’te birinin önlenebilir olduğunu vurguladı.
Tıp-İş Başkanı Ahmet Varış da yaptığı açıklamada, ülkede kanser sıklığının giderek arttığını, kanser görülme sıklığının, dünyanın gelişmiş ülkelerinde, gelişmemiş ülkelere göre daha fazla olmasına rağmen, ölüm oranlarının tedavi olanakları nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde daha fazla olduğunu ifade etti.
Varış, ülkede net kanser istatistikleri bulunmadığını, oysa istatistiki bilgilerin kanser politikası belirleyebilmek için gereken en önemli verilerden biri olduğunu ifade etti.
Besim: 2014’te kanser vakası bin 100…
Sağlık Bakanı Filiz Besim, 1-7 Nisan Kanser Haftası nedeniyle bakanlıkta basın toplantısı düzenledi.
Tütünün ve obezitenin önlenebilir kanser türlerine neden olan etkenlerin başında geldiğini vurgulayan Besim, kişileri sağlıklı yaşam konusunda uyardı. Besim, Sağlık Bakanlığı’nın öncelikli hedefleri arasında “Koruyucu Sağlık Birimi” kurmak olduğunu da dile getirdi. Basın toplantısında kanserle ilgili bölümlerde çalışan uzmanlar da hazır bulundu. Tek tek söz alan uzmanlar istatistiki verileri de paylaştı.
Besim, 2012 verilerine göre, kanserin kalp hastalıklarından sonra ülkede ikinci sırada gelen ölüm nedeni olduğu, bu yılda gerçekleşen ölümlerin yüzde 14.9’ünü kanserin, yüzde 24’ ünü kalp hastalıklarının oluşturduğunu aktardı.
Filiz Besim, “2012’de ülke genelinde 640, 2013’te bin 33, 2014’te bin 100 yeni kanser vakası saptandı. 2015-2016 yıllarında bu sayının binin çok üzerinde olacağını tahmin ediyoruz” dedi.
“Kanser hastalığıyla mücadele bizim önceliklerimiz arasında olmalı” şeklinde konuşan Besim, kanserlerin 3’te birinin önlenebilir olduğunu vurguladı.
Tütünle ve obezite ile ilişki olan kanserlerin büyük oranda önlenebileceğini belirten Besim, tütünün kanserlerin yüzde 19’unu oluşturduğunu kaydederek, “Kanserlerin 5’te biri tütün ürünleriyle ilişkilidir. Eğer biz ciddi bir tütünle mücadele programı başlatırsak, ki başlattık, kanserlerin neredeyse 5’te birini önleyebiliriz” dedi.
Sağlık Bakanı Filiz Besim’in dün düzenlediği basın toplantısında, kendi alanlarıyla ilgili açıklamalarda bulunan kanser uzmanları; hasta sayıları, tarama, kanser kayıt sistemi gibi birçok konu üzerinde konuştu.
Erken tanı için başvuru az…
Uzmanlar, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi bünyesindeki Erken Tanı Merkezi’ne kanser taraması için yeterli başvurunun olmadığına dikkat çekti.
Buna göre, geçtiğimiz yıl nüfusa oranla, kolon kanseri için 11 bin kişinin taranması gerekirken, merkeze başvuran ve tarama yaptıran kişi sayısı 2 bin 103’te kaldı. 15 bin, meme kanseri taramasında hedeflenen sayıydı ama tarama yapan bin 521 kişi oldu. Rahim ağzı kanseri için 25 bin kişinin taranması hedeflendi ama merkeze sadece 530 kişi başvurdu.
Uzmanların dikkat çektiği bir diğer nokta ise, kanserle ilgili bilgilerin tek merkezde toplanması ve kanser bildiriminin yasayla zorunlu hale getirilmesi.
Gürkut: İlk 3 ayda 4 bin 305 muayene
Sağlık Bakanı Besim’den sonra basın toplantısında ilk sözü Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Onkoloji Merkezi Sorumlu Hekimi Dr. Özlem Gürkut aldı.
Gürkut, 2016’da açılan Onkoloji Merkezi’nin eksikliklerinin giderilmesinin hızla sürdüğünü, kadronun güçlendiğini söyleyerek, Sağlık Bakanlığı’nın eksik olan Pet Tomografi cihazının alımı için işlemleri başlattığını kaydetti.
Özlem Gürkut, erişkin tıbbı onkoloji polikliniğinin 2017 verilerini de paylaşarak, geçtiğimiz yıl 14 bin 474 muayene yapıldığını, 4 bin 919 kemoterapi verildiğini belirtti.
Bin 201 hastaya yatış yapıldığını, Onkoloji Merkezi’nde 413 yeni vaka dosyası açıldığını kaydeden Gürkut, “Bu görülen yeni hasta sayısı değildir. Bu dosyaların içinde kanserin belki de üçüncü yılında bize başvuran hastalar da var” dedi.
Bu yılın ilk üç ayında bin 525, Şubat ayında bin 267, Mart ayında bin 513 olmak üzere toplam 4 bin 305 muayene yapıldığını ifade eden Gürkut, tıbbı onkolojinin polikliniğinde toplamda 4 bin 858 hasta dosyası oluştuğunu kaydetti.
Gürkut, “Bu yılın ilk üç ayının verileri, geçen yıla göre biraz daha fazla hasta muayene edeceğimiz yönünde ama kanserin ülkemizdeki görülme sıklığı Kuzey Avrupa ülkelerinden çok daha fazla değil. Panik yaratmaya gerek yok” dedi.
Kadınlarda en sık meme kanseri görülüyor
Figen İnce, 2012 verilerine göre kanser türleri, kadın ve erkeklere oran ve yaş konusunda açıklamalarda bunlundu. İnce, KKTC’de ilk 10’a giren kanser türlerini “Meme, Prostat, Kolorektal, Tiroid, Akciğer, Mesane, Lenfoma, Lösemi, Gırtlak ve Mide” diye sıraladı.
Türlerin kadın ve erkeklere oranla dağılımı hakkında da bilgi veren İnce, erkeklerde en sık “kolorektal”, kadınlarda en sık “meme” kanseri görüldüğünü söyledi. İnce, kadınlarda kanserde ikinci sırayı “tiroid”in, erkeklerde ise “prostat”ın aldığını belirtti. Kanserlerin yaş gruplarına göre dağılımı konusunda da açıklama yapan İnce, dünyada olduğu gibi KKTC’de de 40-45 yaş sonrasında kanser görülme sıklığının hızla yükseldiğini belirtti.
“Güney ve Yunanistan’la benziyoruz”
KKTC’deki kanser görülme sıklığının Güney Kıbrıs’la ve Yunanistan’la benzerlik gösterdiğini belirten İnce, “Kanser patlamış falan değil. Bunu kanseri önemsizleştirmek veya sıradanlaştırmak için söylemiyorum. Nerede olduğumuzu bilmek önemli…” şeklinde konuştu.
Figen, kanser konusunda palyatif bakım ve rehabilitasyon konusunda da adım atılması gerektiğini söyleyerek, hastaların yaşam kalitesinin artırılması gerektiğini belirtti.
Karakış, taramalarla ilgili bilgi verdi
Erken Tanı Merkezi Hemşiresi Fethiye Karakış ise taramalar hakkında veriler paylaşarak, rahim ağzı, meme, kolon olmak üzere 3 alanda kanser taraması yaptıklarını belirtti.
Tıp-İş: Seferberlik ilan edilmeli
Kıbrıs Türk Hekimler Sendikası (Tıp-İş), kanserle mücadelede obezite ve sigaraya karşı mücadelede birleşmek ve ülke genelinde seferberlik ilan etmek gerektiğini vurguladı.
Tıp-İş Başkanı Ahmet Varış, ülkede kanser sıklığının giderek arttığını, kanser görülme sıklığının, dünyanın gelişmiş ülkelerinde, gelişmemiş ülkelere göre daha fazla olmasına rağmen, ölüm oranlarının tedavi olanakları nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde daha fazla olduğunu ifade etti.
Varış, ülkede net kanser istatistikleri bulunmadığını, oysa istatistiki bilgilerin kanser politikası belirleyebilmek için gereken en önemli verilerden biri olduğunu ifade etti.
“Beş yılda sevke 75 milyon TL”
Kanser hastalarının tedavilerinde kullanılan kemoterapi ilaçlarının temininde sıkıntılar yaşanmakta olduğunu belirten Varış, “Son beş yılda sağlıkla ilgili sevklere ödenen toplam miktar 75milyon TL’dir. Bunun büyük kısmı onkolojik hastalar için ödenmiştir. Radyoterapi için ödenen parayla 6 tane radyoterapi cihazı alınabilirdi. Uzun uğraşlar sonunda bu cihaz kamu hastanesine kazandırıldı. PET tetkiki için ödenen paralarla bu cihaz kamuya satın alınabilir ve sevk giderlerinde ciddi bir azalma sağlanabilir” ifadelerini kullandı.
