Çiğdem AYDIN
Anamur’dan su taşıyan boruların kopması nedeniyle Geçitköy barajındaki suyun giderek azaldığı yönündeki endişeler üzerine Diyalog’a önemli açıklamalarda bulunan Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, Eylül ayına kadar herhangi bir sıkıntının yaşanmayacağını söyledi. Barajda 9 milyon metre küp su bulunduğunu belirten Oğuz, bunun 3 aylık sürede yeterli olacağını ifade etti.
Denizde meydana gelen arızanın giderilmesi için 500 metre uzunluğunda 10 adet boru üretileceğini belirten Oğuz, montajıyla birlikte 510 milyon liralık bir harcama yapılacağını söyledi. Oğuz “Tüm masrafları karşılayacak olan Anavatan Türkiye’ye teşekkür ederiz” dedi.
Bakan Oğuz, Diyalog’un sorularını şöyle yanıtladı;
Soru: Türkiye’den su akışı Ocak’ta durdu. Aylar geçti, şimdiye kadar bu sorun neden çözülemedi?
Oğuz: Coronavirüs nedeniyle işler durdu. Ülkede tersine göç yaşandı; binlerce insan gitti. Pandemi sürecinde de su kullanımı arttı. Bu nedenle yerel kaynaklarımızı ve su rezervini kontrollü kullandık. Geçen yılın Hazirana ayında 2,9 milyon, Temmuz’da 2,9 milyon, Ağustos’ta 3 milyon metreküp su tükettik. Planlamaları da tüketime göre yapıyoruz.
Teknik şartname ve boru ihalesi bitti. İhaleyi alan firma 10 boru için 34 milyon 850 bin TL harcadı. Yer teslimi Taşucu’nda yapıldı, fabrika kurulumuna başlandı.500 metre boyunda borular üretilecek. Montaj ihalesi ise 28 Mayıs’ta bitirildi ve bedeli 485 milyon TL. Bu tutar da sadece montaj bedeli. Arızanın giderilmesi için toplam 510 milyon TL para harcanacak.
Soru: Asrın Projesi hayata geçirilirken ‘sabotaja karşı’ önlemlerin alındığı iddia edilmişti. Peki nasıl oldu da borular koptu? Bunun garantisi yok muydu?
Oğuz: Yangınla ilgili tüm tedbirlerinizi alırsınız ama aniden bir yıldırım düşer ve yangın çıkar. Bu da böyle bir şey… Sabotaj da dahil bütün tedbirler alındı ve Geçitköy Barajına su geldi. Bu proje yapılırken, bir arızaya karşın tedbir amaçlı Alaköprü ve Geçitköy barajları oluşturuldu.
Teknik raporlar hazırlanıyor, deniz altındaki aşırı dalgalanmalar ve teknik bir takım sıkıntılar oldu. İlgili firmanın protokolünde 15 yıllık yapı garantisi vardır. Orada oluşan o arızanın aynısı KKTC tarafında olabilir mi? diye burası da kontrol edildi. Burada herhangi bir sıkıntıya rastlanmadı. Yüz yılın projesinde sabotaj gibi bir olasılığın düşünülmediğini kimse söyleyemez. 7 milyar civarında bir proje hesapsız kitapsız yapılmaz. Bir arıza için bile yarım milyar TL harcanıyor, bu rakamlar ciddi rakamlardır.
Soru: Su akışı ne zaman başlayacak?
Oğuz: Temmuz sonu Ağustos başı arıza giderilmiş olacak. Kısacası Ağustos ayı başlarında diyebiliriz. Şu anda da Eylül ayına kadar yetecek suyumuz yerel kaynaklardan vardır.
Soru: Geçitköy Barajında şu an itibarıyla ne kadar su var? Bu su KKTC geneli için ne kadar süreyle yeterli?
Oğuz: Geçitköy Barajında şu anda 9,3 milyon metre küp su rezervi bulunuyor. Geçitköy Barajı huni şeklinde olduğu için su çekildikçe derinliğine kayıyor ve bunu gören vatandaş da barajda su kalmadı sanıyor.
Soru: Susuzluğa karşı ne tür önlemler alındı?
Oğuz: Eğer bir sorun olursa kendi rezervlerimizi kullanacağız ama olmayacak. Bunlar çok ciddi yatırımlardır. Bozuldu, kırıldı, koptu diye atıl durumda bırakılmaz. Mağusa belediyesi denizden su arıtıyor ama sorun giderilince o tesis de kapatılacak. Bafra tarafında bir arıtma vardı o da şu anda devre dışı. Bizim ülkeye su vermek için devletin denizden su arıtma gibi bir projemiz yok. İhalelerin bittiği bir ortamda olumsuz düşünmenin bir anlamı da yoktur. Bu su hiç olmasaydı eskiden olduğu gibi tuzlu su içerdik ama çok şükür Asrın Projesi ile o defter kapandı.
