Kuzey Kıbrıs’ın sadece iç borçlarının 8 milyar 100 milyona ulaştığı, bunun ‘Gayrı Safi Milli Hasıla’nın en fazla yüzde 60’ı olmalı fakat bizde Yüzde 124’ü anlamına geldiğini ve AB kriterlerine aykırı olduğu belirtildi.
Meclis’teki bütçe tartışmaları sırasında ürkütücü rakamları ortaya koyan Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Genel Başkanı Erhan Arıklı, 22 milyar 300 milyon lira olan dış borçların da eklenmesi durumunda toplam miktarın 30 milyar 400 milyona ulaştığını kaydetti.
“AB kriterlerine göre bir ülkenin borç miktarının Gayrı Safi Milli Hasıla’nın en fazla yüzde 60’ı olmalı fakat bizde Yüzde 124’e ulaştı” diyen Arıklı, iç borçların ağırlıklı olarak Kooperatif Merkez Bankası ile İhtiyat Sandığı’na olduğunu söyledi.
KKTC’nin 2020 bütçesinde Sağlık ve Ulaştırma Bakanlığı bütçelerindeki azalmaya dikkat çeken Arıklı şöyle dedi:
Adil bir vergi sistemi kurulabilir
Erhan Arıklı, maliye politikalarında devletin ciddi ve adil bir vergi sistemi kurabileceğini söyledi.
Bütçede verimlilik, etkililik, gereklilik gibi kriterlere uyup uymadığının görülmesi gerektiğini dile getiren Arıklı, orta vadeli programların hazırlanması ve 5 yılık kalkınma programlar yapmak yerine Türkiye Cumhuriyeti ile protokoller imzalandığını kaydetti.
Bazı bütçeler neden kısıtlandı?
Cumhuriyet Meclisi’nde yaptığı konuşmada, bazı bakanlık bütçelerinin ciddi şekilde kısıtlandığını söyleyen Arıklı, Sağlık Bakanlığı’nın bütçesinin 51 milyon TL azaltılmasını eleştirdi.
Arıklı, bütçenin en dramatik bütçesinin Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı bütçesi olduğuna işaret ederek, bütçesi 79 milyon TL azaltılan bakanlığın adeta cezalandırıldığını dile getirildi.
Sanayi Dairesi’nin bütçesinin de azaltıldığını dile getiren Arıklı, bütçedeki açığın realite mi yoksa bütçe açığını fazla gösterip, onu kapatarak prim toplama politikası olup olmadığını sordu.
Tatar’a geçen yılı hatırlattı
Başbakan Ersin Tatar’ın geçen yıl bütçe görüşmelerinde Türkiye ile imzalanan ekonomik protokol hakkında yaptığı konuşmalardan da alıntılar yapan Arıklı, bu yıl Türkiye ile ara protokol imzalandıktan sonra protokolün şu anda ne aşamaya geldiğini öğrenmek istediklerini ve problemin ne olduğunu öğrenmek istediklerini söyledi.
Türkiye ile imzalanacak protokolün çok önemli olduğunu fakat bunun halen imzalanmadığını söyleyen Arıklı, hükümetin performansının çok düşük olduğunu ve Türkiye’nin icraat yapan kişiler istediğini söyledi.
İkamet Tüzüğü sorunlar yumağı
İçişleri Bakanının yaptığı “ikametgah tüzüğünde” birçok sorun olduğunu kaydeden Arıklı, bunun çok ciddi sıkıntılara yol açtığını ve Türkiye’den para gelmeyeceğinin herkes tarafından bilindiğini belirtti.
13. maaşların daha önce değil de 23 Aralık’ta ödenecek olmasında teknik olarak sorun olup olmadığını soran Arıklı, geçen yıl haksız yere dörtlü koalisyon hükümetini sıkıştıranların şu an özür dilemelerini beklediğini kaydetti.
Su ve elektrik konularında adım atılmasının talep edildiğini fakat bu iki konuda adım atılmamasından dolayı da Türkiye’den gelecek para akışı konusunda ciddi sıkıntı olduğunu savunan Arıklı, Türkiye’den beklenen paranın da bu performansla gelmeyeceğini söyledi.
Türkiye’den gelen kaynağın nerelere gittiğini çözemediğini ve maliyenin gelir gider tablosunun çok karmaşık olduğunu kaydeden Arıklı, Türkiye’den gelen 600 milyon TL’nin nereye gittiğini göremediğini kaydetti.
Savunma giderlerinin yüzde 38’lik bir artışa ulaşması konusunda bir açıklama olması gerektiğini fakat bu artış miktarının ciddi olduğunu söyleyen Arıklı, bütçe içerisinde kriz yönetimine dair bir kalem görmediğini belirtti.
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı enflasyon rakamını da eleştiren Arıklı, enflasyon değerlendirmesinin de doğru düzgün ele alınarak, komediye sebep olunmaması gerektiğini söyledi.
Hükümet bütçeyi ciddiye almıyor
Öte yandan YDP Genel Başkanı Erhan Arıklı da, ikinci kez kürsüye çıkarak sabah açılışta yaşanan olaylara işaret etti ve hükümetin bütçeyi ciddiye almadığını iddia etti.
Başbakan Tatar’ın ara protokolden sonra bir basın toplantısıyla, “750 milyonluk bir kaynak gelecek üstelik bu reform destekleme kaleminden olmayacak, dolayısıyla performansa bağlı değil” dediğini dile getiren Arıklı, öte yandan bunun performansa bağlı olduğunun ortaya çıktığını söyledi.
Ek mesai rakamlarının katlanarak arttığını söyleyen Arıklı, akademisyen Okan Veli Şafaklı’nın “ek mesaiye ayrılan parayla 4 bin 779 gence iş sağlanabileceğini ortaya koyduğunu” savundu.
Arıklı, halkın sonraki ayın maaşlarını peşin peşin harcar duruma geldiğini ifade etti.
Bakanlıklarda iç denetimin doğru düzgün yapılmadığın dile getiren Arıklı, denetleme mekanizmalarının önemine işaret etti.
