banner564

2022 yılı ve turizm ekonomisi ve siyaseten beklentilerimiz

İsmet Esenyel - yorum

2022 yılı ve turizm ekonomisi ve siyaseten beklentilerimiz
banner598

  Koskoca bir yılı geride bıraktık. Acısı ve tatlısı ile baş döndüren bir yıl oldu. 2021 genellikle Kıbrıs Türk halkına iyi gelmedi.
Ekonomik olarak ezilen bir halk çaresizce devlet babadan beklenti içerisine girdi.
Devlet baba da anadan yardım isteyince işte her şey başka bahara kaldı.
Yıllardır Kıbrıs Türkü’nün her atacağı adımda siyasi, ekonomik, askeri, toplumu ilgilendiren her konuda koşulsuz yanında olan Ana Türkiye, evladına bu kez kendi ekonomik zorluklarından dolayı istediği gibi yardım edemedi.
 
Kıbrıs Türkü ikiye bölündü

Kıbrıs Türk halkı yıllardır yakalayamadığı siyasi istikrarı ve sürdürülebilir bir yapıyı, devlet sistemini oturtamadı.
Annan Planının kabul edilmesinde büyük önem arz eden Türkiye siyasi tercihi, Kıbrıs Türkü üzerinde etkili olmuş, "Çift kesimli, çift bölgeli siyasi eşitliğe dayanan Federasyon Tezi, yerini bugünlerde eşit, bağımsız iki ayrı devlet tezine"  bıraktı.
Türkiye'de hakim olan görüş, Crans Montana'da masayı terk eden Rum ve Yunan ikilisinin Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletleri de yanına alarak bu süreçte "Topu taca atan ve bu süreç içerisinde de tıpkı Annan Planına "Evet" diyen Türk tarafının cezalandırılması ve bunun tüm dünya tarafından Rumlara büyük kazanımlar yarattığı olgusu" oldu.
Rum tanıdıklar ile yaptığım görüşmelerde "Biz her şeyi Crans Montana'da kabul ettik, günümüzün şartlarında modası geçmiş Garantiler konusunun kalkması gerektiğini, Avrupa Birliği’nin garanti bir şemsiye olması gerekliliği" üzerine tezlerini genişlettiklerini gördüm.
Aslında sembolik bir asker sayısı ve toprak tacizini kabul eden Anavatan Türkiye, yine Rumların bu uzlaşmaz tutumu karşısında artık yeni bir yol haritası izleneceğini Crans Montana'da biten görüşmelerin hemen sonrasında ilan etmişti. "Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak…"
Yıllardır adada çift bölgeli, iki kesimli siyasi eşitliğe dayanan Federasyon tezinden vazgeçilerek, bugün Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ı iktidar, yani başkan yapan tez etrafında ülkenin az da olsa çoğunluğu onu devletin tepesine oturttu.

Şimdiki durum kimin işine gelir?

 Mevcut defacto'nun devamı kesinlikle Kıbrıs Türkü’nün işine gelmez.
Öncelikle artık Rum kesiminin uzlaşmaz tutumunu ve bunun Kıbrıs Türk ekonomik ve siyasi yaşantısı üzerindeki olumlu tavır AB, BM yetkilileri tarafından terk edilmeye başlandı ve öyle devam ediyor. Yirmi yılda bir yere varılmadı ama artık derdini anlatan, haklılığına inanılan Kıbrıs Türkü’ne sempatik bakılan bir tavır ve siyasi duruş vardı. Hatta bu haklılık Guterres belgelerinde de açıkça ifade ediliyordu.
Şimdiki siyasi iktidar sözüm ona Milliyetçilik ve koşulsuz ekonomik iş bilmezlikleri ile hem Türkiye'mize yanlış mesaj veriyorlar, hem de Kıbrıs Türkü’nün aslında geleceği ile oynuyorlar.
Ucuz milliyetçilik siyasetinin artık işlemediği, ekonomik ve siyasi anlamda kendini güvende hissetmeyen Kıbrıs Türkü’nün gittikçe adadan yok olduğunu birileri tarafından TC Cumhurbaşkanlığına  ve Siyasi erkine anlatması lazım.

46 yıllık siyasetin çöküşü

Sağ cenah işin kolay yolunu buldu. Bu gözlemlerim yakinen Müsteşar olduğum dönemlerde yaşandı.
Türkiye'nin Kıbrıs Türkü’nün her koşulda canının koruyucusu olduğunu bildikleri için, "Vatan, Millet, toprak" diye diye hem Türkiye'mizin hassas sinir uçları ile oynadılar hem de bugünkü ekonomik çöküntünün baş mimarı oldular.
Vatan, millet, toprak her Kıbrıs Türkü’nün kutsallarıdır.
Bunları siyasi malzeme yapıp, Türkiye’yi Ekonomik işbirliği protokolleri çerçevesinde hiçbir ciddi iş yapmayarak aldatan tutum Kıbrıs Türkü’nü uçuruma sürükledi.
Yıllardır para, finans gönderen Türkiye, son yıllarda kendi zorluklarından dolayı muslukları biraz kızınca Kuzey Kıbrıs battı. Evet battı, aksini iddia edebilir misiniz?
Eğer ki 2022 bütçesini  (Döviz bu derece yükselmeden) yüzde otuz beş açık ile meclisten geçirirseniz işte bu duvara toslayan siyasi düşüncenin eseridir...  Yine zora girilecek TC'den yardım istenecek ve bu gemi böyle yüzecek. Olmuyor, artık olmayarak da ayıp oluyor. Yönetemiyorsunuz, beceremediğiniz her oluşum da bize ters tepiyor .Yine istikrarsızlık ve hade seçim.

Kuzey Kıbrıs Devleti ekonomik çıkmaz ile boğuşuyor

Kuzey Kıbrıs dış ticaret açığının en büyük sektörel çaresi olan Eğitim ve Turizm sektörleri bu kadar çok iş bilmeyen, acemi bürokratlar ve siyasiler ile ayakta durmaya çalışıyor. Mevcut günlük pandemi Omicron varyantı Kuzey'de altı yüz, Güney’de altı bin rakamları birkaç gün sonra daha tehlikeli bir boyuta ulaşacak. Devlet olarak her zaman yaptığınız gibi plansız, öngörüsüz, programsız, anlık alacağınız kararlar ile tüm halkımızı ateşe atacak hamleleri atacaksınız.
Hele ki yeni olacak  23 Ocak seçimleri, Kıbrıs Türk halkının geleceğine dair umut vermez ise (Aritmetiğin çok değişeceğini sanmıyorum) o zaman da Kıbrıs Türkü daha da fazla dünyadan uzaklaşacak, ekonomik anlamda dibe vuracak, kısaca hiçbir şey değişmeyecek.
Bugünlerde sayısı 600 civarında olan Güney'de çalışmak için başvuran Kıbrıslı Türk sayısı şüphesiz iki bin, üç bin hatta dört binlere çıkacak ve işte o gün resmen "Gemi karaya oturacak…"

Turizm vizyon ve tecrübe işidir

Turizm öyle ucuz siyaset yapılacak bir bakanlik değildir . Pandemi koşulları devam etse bile siz bunun arkasına sığınarak topu taca atamazsınız.  Yine bir yol haritası ihtiyacı var öyle görünüyor . O yüzden sizlere 2022 yılını daha az hasar ile atlatmak için bazı öngörülerde bulunmak istiyorum
1- TC turizm sektöründe çok ciddi adımlar atarak en büyük pazar olan TC Kültür ve Turizm Bakanlığı ile müşterek "Kuzey Kıbrıs yılı" ilan edilmeli. Bu vesileyle büyük TC operatörleri ETS, Jolly,  Touristica, Apex vs. şimdiden uygun fiyata Kuzey Kıbrıs pazarlamalı.
2 - Türkiye'nin on büyük ilinde hemen Kuzey Kıbrıs Tanıtım Günleri programlanmalı.
3 - İvedilikle Turizm Tanıtma ve Pazarlama ajansı (Turizm Örgütü) kurulmalı. Bu ajansın 5 yıl değişmeden Turizm stratejisi, planlaması, bölgesel turizm kalkınma hamleleri oluşturulmalı.
4- Yabancı Operatörlere  Çift aşı ve uçuştan 72 saat önce PCR koşulu hiç değiştirmeyecek garantisi ile operatörlere Kuzey Kıbrıs pazarlamasına olanak ve güvencesi verilmeli.
5- Mevcut  geçmişten gelen Teşvik alacakları bir tarihe yayılarak batmanın eşiğine getirilen operatörler ile anlaşılarak "yeni pazarlar (destinasyonlar) ve kara kapı teşvikleri tekrardan hayata geçirilmeli…”
6- Turizm sektöründe yaşanması muhtemel istihdam açığı düşünülerek (en az 12 bin kişi ) Üniversitelerin turizm otelcilik ve gastronomi bölümleri ile anlaşarak en azından sektörde Nisan - Eylül döneminde istihdam edilmeleri sağlanmalı.
7 - Bekleyen acil yasalar (Turizm sektöründe Şans Oyunları Yasası) ivedilikle Meclise gönderilmeli ve Güneyde açılacak olan yeni gazinolu tesislerin yaratacağı rekabetin önüne geçilerek, Eğlence ve Şans oyunları sektörünün önünü açmalı.
8- Bafra yatırım alanlarının ve tahsis edilen arazilerin ivedilikle yatırıma dönüştürülmesi için yatırımcılar ile ortak hareket edilmelidir.
Maraş için de Acil Turizm Maraş komitesi kurulmalıdır.
9- Ercan'da Kuzey Kıbrıs Turizm sektörünün elini güçlendirmek için THY’ye daha fazla olanak ve imkanları seferber ederek en azından İngiltere, Almanya ve Türkiye'ye Ankara, İstanbul, İzmir veya Antalya'ya shuttle, tarifesiz, Ercan’da konuşlanacak beş uçağın bulunmasının ivedilikle hayat bulması gerekmektedir
10- Tüm alt ve üstyapı (elektrik, su, liman altyapıları, karayolları vs.) iyileştirilmesi ve potansiyel turistlerin daha ışıl ışıl, turistik kültürel ve tarihi mekanların ışıklandırılmış ve temizlenerek, çevreci bir anlayış ile  yönetilmesinin sağlanması gerekmektedir .
On maddede artık 2022 sonuna kadar yeter, bunları yapın, 2023’te on tane daha yazarız hiç merak etmeyin.
Hepinize sağlıkla, huzurla, mutlulukla geçireceğiniz güzel bir yıl diliyorum…
Turizm Hayattır.

YORUM EKLE
YORUMLAR
Desmond pimagha Fopa
Desmond pimagha Fopa - 3 yıl Önce

From my point of view, the author has expert knowledge on the Tourism sector in both the Greek and Turkish side of Cyprus and forecasts future outcomes and measures which should be taken seriously by stakeholders In the Tourism sector for 2022. Furthermore, some factors should be taken into immediate action such as points 1,2, 3, and 4 which will increase the brand image of tourism in Turkish Cyprus.

SIRADAKİ HABER

banner608

banner473