KKTC’de sanırım en fazla kadük olan yasanın adıdır, “Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasası.” TC-KKTC 2013-2015 “Sürdürülebilir Ekonomiye Geçiş Programı” çerçevesinde imzalanan protokolün ekinde yer alan matrisin amaç 2 “Mali Disiplinin Sürdürülmesi” başlığı altında yer alan “Tüm kamuyu kapsayan, mali disipline hizmet eden, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerini sağlayan, uluslararası standartlara uygun, Kamu Mali Yönetimi Yasası çıkarılacaktır.” Maddesi Mart 2014’ten beri hayat bulmayı beklemektedir. Bu yasanın yasallaşmasındaki sorumluluk Maliye Bakanlığına ait idi. (http://www.kei.gov.tr/media/1132/2013-2015program.pdf). Geçen yıllar boyunca Maliye Bakanlığının yönetiminde bulunanlar bu yasanın KKTC Meclisinden geçirilmesini bir türlü başaramamıştır. Yeni kurulan UBP-HP koalisyon hükümet programında yerini alan söz konusu yasa, yasalaşacağını görmek beni son derece memnun etmiştir (https://habergunes.com/ubp-hp-hukumet-programi/19767/). Söz konusu yasanın yasalaşacağından son derece eminim. Çünkü Maliye kökenli olan Sayın Başbakan Ersin Tarar ve yine Maliye Kökenli olan Sayın Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu bu yasanın KKTC Kamu Maliyesinin çehresini değiştireceğini ve ihtiyaç olduğunu çok iyi bildiklerini biliyorum. Peki, nedir bu Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasası? Özeti bu;
Hükümet Programları ve Orta Vadeli Mali Planda yer alan politika ve hedefler doğrultusunda sürdürülebilir makro ekonomik ve mali istikrarın sağlanmasını, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını, hesap verebilirliğini ve mali saydamlığı sağlamak üzere, kamu mali yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçelerinin hazırlanmasını, uygulanmasını, tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını bu yasa ile hayat bulacaktır.
Halen ülkemizde genel Bütçeyi oluşturan kurumların yanı sıra, bunlara bağlı döner sermayeler ve fonları ile yerel yönetim ve sosyal güvenlik kurumu bütçeleri ile yasalarla kurulan kamu tüzel kişiliğine haiz idarelerin bütçeleri olmak üzere değişik bütçe türleri bulunmaktadır. Bunlardan sadece genel ve bir kısım katma bütçeler, Cumhuriyet Meclisi tarafından kabul edilerek yasalarla yürürlüğe konulmakta, diğer bütçeler ise Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe girmektedir. Ayrıca anılan bütçelerin uygulama usul ve esasları da önemli farklılıklar arz etmektedir. Plan ve Programlar ile bütçeler arasında sıkı bir bağ kurulamaması, bazı mali işlemlerin yer almaması, bütçe uygulamalarının mali yılla sınırlı olması ve çok yıllı bütçeleme sisteminin olmaması, sistemin başlıca eksiklikleri olarak ön plana çıkmaktadır. Mevcut bütçe sınıflandırılması ve muhasebe sistemi, kamu gelir ve giderleri konusunda, hem mali yönetime hem de kamuoyuna istenilen bilgilerin ayrıntılı olarak sunulmasına teknik olarak imkân vermemektedir.
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol yasası ile mevcut sistem değiştirilerek daha etkin olması, Hükümet Programında da yer aldığı üzere uluslararası standartlara ve Avrupa Birliği normlarına uygun bir Kamu Mali Yönetim ve Kontrol sisteminin oluşturulması sağlanacaktır. Diğer taraftan söz konusu yasa ile bütçe kapsamının genişletilmesi suretiyle bütçe hakkının en iyi şekilde kullanılması, bütçe hazırlama ve uygulama sürecinde etkinliğin artırılması, mali yönetimde şeffaflığın sağlanması, sağlıklı bir hesap verme mekanizması ile harcama sürecinde yetki-sorumluluk dengesinin yeniden kurulması, etkin bir iç kontrol sisteminin oluşturulması hedeflenmektedir.
DEVAMI YARIN
