Birleşmiş Milletler’in (BM) Kıbrıs sorununda beşli konferans, gayriresmî prosedür, müzakereler ve ayrı referandumlar öngören 5 aşamalı bir yol haritası bulunduğu bildirildi. Rum basını, Lute’un bu kez liderlerden taahhüt isteyeceği haber verildi.
Fileleftheros, güvenilir kaynaklarına dayanarak BM Genel Sekreteri’nin geçici Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un yeni tur temaslar için Ada’ya 9-10 Ocak’ta geleceğini yazdı.
Ankara’da yaptığı temasların ardından Genel Sekreter’e, gayrı resmî beşli konferansın yapılabileceği bilgisini veren Lute’un müdahil taraflara “bu sefer gelişmelerin kritik olduğunu dikkate alarak hareket etmeleri gerektiği mesajını gönderdiği iddia edildi. Haberde şunlar keydedildi:
Lute ile ilgili şu ifadelere yer verildi:
“Lute beşli konferanstan sonra özlü müzakerelere götürecek gayrı resmî bir hazırlık prosedürü olması gerektiğini değerlendiriyor. Sonuncusu, yani müzakerelerin başlaması yeni bir şeydir çünkü şu ana kadarki yaklaşım, görüşmelerin büyük ölçüde gayrı resmî konferansta olmasa bile yeni bir resmî konferansta tamamlanması şeklindeydi.”
Gazeteye göre BM’nin mantığı, ana ilkeleri “kilitlemek” için stratejik bir anlaşma başarılması, boşlukların da müzakereler ile doldurulması ve ayrı referandumlara götürülmesidir. BM’nin bu beş aşamalı yol haritasının, gayrı resmi olsa da, beş aşamanın da birkaç ay içerisinde tamamlanmasını gerektiren bir takvimi var görünüyor.
Haftalık Simerini, Lute’un Ocak ayında Ada’ya “iki taraftan, prosedür ve Kıbrıs sorununda bundan sonra atılacak adımlara dair taahhüt almak hedefiyle geleceğini, bu taahhüdün beşli konferansla ilgili bir ortak belge, bir ortak beyan veya açıklama şeklinde olabileceğini yazdı.
Ankara-Atina ilişkisi
Politis gazetesi de, Berlin ve Paris’in Avrupa düzeyinde Rum ve Yunan hükümetlerine çok net bir görüntü verdiğine dikkat çekerek şunları aktardı:
“Türk-Yunan meselesinde, Ankara ve Atina arasındaki doğrudan istişare, Avrupa arabuluculuğundan çok daha önemlidir. Dolayısıyla Türkiye’ye yaptırımlar meselesi bu istikamette işlemeyecek.
Kıbrıs sorununda Kıbrıs Rum tarafına verilen sinyal de nettir: Kıbrıs sorununun çözümü konusunda muteber değilsiniz ancak size iki devlet baskısı yapmamız söz konusu değildir, ikinci bir devletin (Kıbrıs Türk devleti) de AB’ye üyelik arayışında olmasını istemiyoruz. Dolayısıyla gerek Türk-Yunan (deniz bölgeleri ve Doğu Akdeniz’de enerji rekabeti büyük resmiyle bağlantılı) meseleleri gerek Kıbrıs sorunu, ilk kez 2021’de ve bundan sonra meşgul olacağımız ayrı konular olarak kaydediliyor. Daha önce Kıbrıs sorunu ile Türk-Yunan meselesinin paket haline getirilmesini istemesine rağmen bu iki konuyu ayırmayı başaran Türkiye, müzakerecilik açısından bu düzeyde de bizden bir adım önde bulunuyor.”
Guterres’e mektup
Alihtia gazetesi ise, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in, Lute’un Ada’ya gelişinin hemen öncesinde yeni güven yaratıcı önlemlerle (GYÖ) ilgili inisiyatif aldığını ve bu çerçevede BM Genel Sekreteri’ne mektup göndereceği bildirdi.
“Güvenilir kaynaklara” dayandırılan habere göre Anastasiadis, Guterres’e mektubunda gayriresmî beşli konferans için hazır olduğunu bildirecek ve “bazı çıkmazları kıracak ve daha iyi bir ortam yaratacak güven yaratıcı önlemler önerecek.”
