İngiliz Yüksek Komiseri Stephen Lillie, “5’li görüşme Rum tarafının Kıbrıs Türk tarafını siyasi eşitliğe bağlılığını ikna edecek şekilde yeniden teyit etmesi için birinci sınıf fırsat” ifadelerini kullandı.
İngiliz Yüksek Komiseri Stephen Lillie, “siyasi eşitliğin Kıbrıs sorununun çözümü için çok önemli ana nokta olduğuna” işaret ederek “gayrı resmî konferans Kıbrıs Rum tarafının, Kıbrıs Türk tarafını ikna edecek şekilde siyasi eşitliğe bağlılığını yeniden teyit etmesi için birinci sınıf bir fırsattır” dedi.
Politis Lillie ile yaptığı söyleşiyi “İngiliz Üslerinin İnkişafına Engel… Binlerce Kıbrıslı Rum Mal Sahibi Hiçbir Şey Yapamaz… İngilizler Kıbrıs Sorunundaki Siyasi Gelişmeler Nedeniyle de, Çevreyle ilgili Endişelerini Bahane Ederek Anlaşmanın Uygulanmasını Geciktirmek İçin Çeşitli Engeller Çıkarıyor… Türkiye İki Devlet Çözümünde Israr Eder Veya İşgal Bölgelerini İlhak Ederse Kıbrıs Cumhuriyeti Tarafından İngiliz Üsleri Konusu Gündeme Getirilebilir” başlık ve spotlarıyla manşete çekti.

Siyasi eşitlik çözüm için çok önemli ana unsurdur
Lillie “siyasi eşitlik Kıbrıs sorununun çözümü için ana unsurdur ve çok önemidir” vurgusu ile şunları söyledi: “BM Güvenlik Konseyi kararlarında (716/1991) çözümün bileşeni olarak yer alır.  Doğru ya da yanlış, yargılamıyorum, bu noktayla ilgili algıda taraflar arasında fark var. Her hal ve karda gerek Sayın Tatar’dan gerek Ankara’dan gelen mesaj Kıbrıs Rum tarafının siyasi eşitliği kabul edeceğine bağlılığına halen ikna olmadığıdır. Bundan dolayı,  olguların ilerlemesi için en önemli ve belirleyici adımlardan biri –ki bunun 5+1 gayrı resmî görüşme çerçevesinde yapılabileceğini düşünüyorum- Kıbrıs Rum tarafının, halen ikna olmayan Türk tarafını ikna edecek şekilde siyasi eşitliğe bağlılığını yeniden teyit etmesidir.”

A planında anlaşılamazsa B planı
BM’nin ve Güvenlik Konseyi daimi üyesi olan İngiltere’nin gelecekte çözüm şekli konusunda başka seçeneği B planı olarak kabul etmesinin mümkün olup olmadığı sorulduğunda Lillie “bakın, iki taraf A planında (iki bölgeli iki toplumlu federasyon) anlaşmadıklarına karar verirse gelecek aşamada alternatif bir çözümün tamamen göz ardı edilmesi mümkün değildir” dedi. Henüz böyle bir noktaya gelinmediği görüşünü de ortaya koyarak her iki tarafın da şu anda mevcut çerçeve üzerine odaklanması gerektiğini, bütün olanaklar tüketilene kadar herhangi başka bir çözüm şeklinden söz edilemeyeceğini söyledi.

Garantiler…
Lillie’ye “İngiltere geçmişte, iki taraf arasında bugüne kadar bildiğimiz şekliyle garantilerin kaldırılmayacağı şekilde bir anlaşma bulunursa, destekleyeceğini açıklamıştı. Garantiler konusunda hale aynı teze mi sahip?” sorusu yöneltildi.  Garanti Antlaşmaları meselesine yaklaşım genel hatlarıyla öyledir. İki toplum Antlaşmayla ilgili farklı bir şey yapmakta anlaşırsa, destekleyeceğiz” diyen Lillie şunları söyledi: “Tabii, Sayın Tatar garantilerin kalması konusunda çok güçlü ve istikrarlı bir tez ifade etti, bu nedenle, görüldüğü kadarıyla, bu konuda iki tarafın tezleri arasında artık devasa bir uçurum var. Görüşülmesi gereken konulardan biri olduğu açıktır, bu nedenle sürekli olarak müzakere masasına dönülmesinin çok önemli olduğunu söylüyoruz.”

Müzakere istemeyenler Kıbrıs sorunundaki vizyonunu da söylese iyi olur
Rum tarafında, bu dönemde gayrı resmî görüşmeye ve hatta müzakerelerin son aşamasına gidilmemesi gerektiği çünkü bir dizi sebepten dolayı şartların uygun olmadığı sesleri yükselmekte olduğu hatırlatılarak tutuma cevabının ne olduğu sorulan Lillie, bu tutum sahiplerinin korku ve hassasiyetlerini anladığını ancak onların da şu sorunun cevabını vermesi gerektiğini söyledi.

Doğu Akdeniz’in jeostratejik görüntüsünün parçasıyız
Lillie Fransa, ABD, Rusya, AB ve NATO’nun Doğu Akdeniz vizyonları bulunduğu ve bölgede varlık gösterdikleri hatırlatılarak bugün İngiltere’nin bölgedeki rolünün ve hedeflerinin ne olduğu sorusuna şu cevabı verdi:
“Doğu Akdeniz bölgesi jeostratejik olarak çok önemli bir bölge ve bu jeostratejik bölgede varlık göstermek bizim için önemli. Keza Kıbrıs’ta İngiliz üslerimiz var, bu jeostratejik görüntünün parçasıyız. Bölgedeki bütün ülkelerle diplomatik yoldan iyi ilişkilerimiz olsun istiyoruz. Bu hedefimizi de bu diplomasi aracılığıyla başarmak istiyoruz.”

Kıbrıs sorunu çözülürse…
Türkiye’nin Yunanistan, Güney Kıbrıs, Suriye Irak, Libya ve kısa süre önce de Dağlık Karabağ’daki faaliyetleri hatırlatılarak “sizce Türkiye’nin, bu hareketleri ile başarmak istediği nedir? Sorusu üzerine Lillie “bölgeye dair stratejik vizyonunun ne olduğunu Türkiye’ye sormanız gerek” dedi.