Sosyal ve Gelişimsel Psikoloji Doçenti Haris Psaltis, Psaltis, İki bölgeli iki toplumlu federasyon seçeneğinin her iki toplum tarafından da kabul edilebileceğini söyledi. Psaltis, bu seçeneği memnuniyetle veya mecburen kabul eden Kıbrıslı Türklerin oranının 86, Rumların oranının da yü zde 58,2 olduğunu belirtti. 

   Psaltis ayrıca, Kıbrıslı Türklerin yüzde 60,6’sının  iki devlet seçeneğinden memnun olduğunu ancak Rumların yüzde 70,8’inin bu seçeneği kesinlikle reddettiğini, üniter devlet seçeneğinin de Kıbrıslı Rumların yüzde 77,5’ini memnun ederken Kıbrıslı Türklerin 61,8’i tarafından reddedildiğini vurguladı.

   Fileleftheros yukarıdaki sonucun,  Rum tarafında faaliyet gösteren “Kıbrıs Üniversitesi”nin de Sosyal ve Gelişimsel Psikoloji Doçenti Haris Psaltis ile katıldığı “Kıbrıs’ta Yerinden Edilmişler ve Geri Dönüş Niyetleri: Sosyo-Psikolojik, Sosyolojik ve Politik Belirleyiciler” konulu araştırmada ortaya çıktığını bildirdi, Psaltis ile bu araştırma üzerine yaptığı söyleşiyi aktardı.

   Psaltis, araştırmanın  “Kıbrıs Üniversitesi”, Kent Üniversitesi (Neofitos Loizidis), Keele Üniversitesi (Hüseyin Cakal), St. Mary’s Üniversitesi (Djordje Stefanovic) ve Oxford Üniversitesi (Miles Hewstone) tarafından Kasım-Aralık 2017’de 801 Kıbrıslı Türk ve 811 Kıbrıslı Rum ile “evden eve röportaj” şeklinde gerçekleştirildiğini anlattı. 

   Psaltis söyleşi sırasında, Rum eğitim sistemindeki “Unutmuyorum” politikasının, Rum gençlerin büyük bölümünün yeniden birleşmeyi değil bölünmeyi arzu etmesi sonucunu doğurduğu  sonucuna vardığı araştırması da bulunduğunu açıkladı. 

Haris Psaltis, Crans Montana çöküşünün  iki toplumlu ilişkilere önemli darbe vurduğunu, Kıbrıslı Türklerin ve Rumların yüzde 20-25 gibi hatırı sayılır bir oranının bugün artık, Kıbrıs sorununun çözümüne Crans Montana öncesinde olduğu kadar hazır olmadığını ancak Crans Montana sonrasında bile iki toplumun çoğunluğunun iki bölgeli iki toplumlu federasyona bağlı kaldığını anlattı.

   Türkiye’nin hidrokarbonların yönetimine müdahale edeceği endişesinin her iki toplumda da  var olduğunu söyleyen Psaltis “bu nedenle  yeniden müzakere edilmesi halinde, hidrokarbonların çıkarılması planının da bütün müdahiller ile herkesin kazançlı çıkacağı bir yöntemle netleştirilmesi önemlidir” ifadesini kullandı. 

Kıbrıslı Türklerin ve Rumların ortak endişelerini “TC kökenlilerin federal devlet yerine Türkiye’ye bağlılığı, karar alımlarındaki çıkmaz ihtimalleri,  aşırılar tarafından gerilim yaratılması ihtimali ve Rum Ortodoks Kilisesi’nin  federal devlete müdahaleleri” olarak sıralayan Psaltis, iki toplumun ortak ümidinin ekonomik kalkınma aracılığıyla ekonomik refah ihtimali, görüş ayrılığının  insanların işlerini kaybetme ihtimali olması ve memnuniyetin de Kıbrıs hükümranlığının tamamında serbest dolaşım  arzusu olduğunu söyledi.