Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin ‘Cinsel Sömürü ve Taciz’ uzmanı olarak görev yapan, Amerikalı Jane Holl Lute’nin, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda önemli bir görev üstlendiği bildirildi.
Rum basınına göre; yakında adaya gelmesi beklenen Lute’nin, Rum lideri Nikos Anstasiadis ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile görüşerek, Guterres çerçevesinin kabul edildiği konusunda taahhüt isteyecek. Her iki tarafın da bunu teyit etmesi halinde ise Eylül ayında Crans Montana tipi yeni bir müzakere süreci başlayacak.
Alithia gazetesi konuyla ilgili haberi “Yeni ‘Crans-Montana’ İçin Full… Lute Guterres Çerçevesi’nin Bütün Taraflarca Kabul Edildiğini Teyit Eder Etmez, Yol Ardına Kadar Açılır… Anahtar BM Genel Sekreteri’nin Danışmanının Bölgeye Gelmesi… En Muhtemel Senaryo, Yeni Bir Konferansın Eylül’de New York’ta Olması” başlık ve spotlarıyla manşete çekti.
Gazete, Rum Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis’in, Guterres Çerçevesi’nin bütün taraflarca kabul edildiğinin Genel Sekreter’in yeni geçici özel danışmanı tarafından teyit edilmesi halinde Rum yönetiminin Crans-Montana tipi yeni bir prosedüre, başka şart koşmadan derhal başlamaya hazır olduğu mesajını verdiğini yazdı.
Gazeteye göre Hristodulidis bu şekilde Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ilgili açıklamasının ardından Rum tarafının tavır ve pozisyonunu da tamamen ortaya koymuş oldu, “böyle bir durumda, iç yönlerinde açık kalan konularda Kıbrıs’ta (uluslararası konferans öncesinde) müzakere yapılmasının söz konusu olmadığını” da söyledi.
BM’den böyle bir atama yapılmadığına dair resmi açıklamaya rağmen Güney Kıbrıs’ta gerek yetkililer gerekse basında yer alan ifadelerde Jane Holl Lute’ye “Genel Sekreter’in geçici Özel Danışmanı” sıfatıyla yer veriliyor.
Guterres Çerçevesi’ne bütün tarafların olurunun sağlanmasında yükün, “Genel Sekreter’in geçici Özel Danışmanı Lute’ye düştüğünü” yazan gazete, Rum yönetiminin, Cumhurbaşkanı Akıncı’nın olumlu açıklamasının yarattığı zamanlamanın kaçırılmaması için diplomatik çaba harcadığını belirtti.
New York buluşması
Gazete Türkiye’deki 24 Haziran seçimleri nedeniyle Lute’nin misyonunun tamamen hazırlık niteliğinde olacağının anlaşıldığını belirtti ve en muhtemel senaryoda, Kıbrıs sorununda herhangi yeni bir özlü çabanın, BM’nin yıllık Genel Kurul çalışmaları için bütün müdahil taraf liderlerinin New York’ta olacağı eylül ayına tarihlendiğini yazdı.
Haberi iç sayfasında detaylandıran gazeteye göre Hristodulidis dün gerek RİK gerek Alfa radyosuna yaptığı açıklamada, yeni bir konferans konusunda tezlerini Genel Sekreter’e hem yazılı hem sözlü ilettiklerini belirterek “Büyük resmi, Crans-Montana’da kaldığımız yerden yeniden başlama perspektiflerinin nasıl oluşacağını görmemiz lazım” dedi.
Rum tarafının, önce iç yönlerin görüşülmesi gerektiği tezini ise “Bunu, daha önceki güne kadar Türk veya Kıbrıs Türk taraflarından Guterres Çerçevesi’nin kabulü konusunda tutum olmadığı için söyledik. Genel Sekreter’in temsilcisinin gelmesi ve her şeyi açıklığa kavuşturması altın fırsat” diyerek izah etti.
“Biz kabul etmiştik”
Gazete, Rum tarafının Akıncı’yı, çerçeveyi kabul ettiğini pratikte göstermeye, Türkiye’yi de kabul ettiğini ve Kıbrıs’ta federasyon çözümünü desteklediğini net şekilde ortaya koymaya çağırma “agresif” hareketinin, hareket inisiyatifini yeniden ele alma maksadını taşıdığını yazdı, Hristodulidis’in şu sözlerini aktardı:
“Biz pozisyonumuzu daha baştan netleştirdik. Açıkça, Çerçeve’yi kabul ettik. Kabul etmeyen Türkiye’dir. 6-7 Temmuz’daki yemekte çerçeveden kaçan ve sonuca ulaşılmamasına neden olan Türkiye’dir. Bunu istiyoruz. Baştan beri çerçeveyi tek kabul eden biziz. Çerçeveyi kutlayan biziz çünkü müzakerelerin yapıldığı 1976’dan beri ilk kez öze, Güvenlik ve Garantiler başlığına vurgu yapıyor.”
Gazete Hristodulidis’in, Lute’nin tam olarak ne zaman Ada’ya geleceği konusunda ise “Bizdeki bilgi –kesin değil, bilgi- Türkiye’nin, seçimlerden sonra olmasını istediği yolundadır. Biz bu yaklaşıma itiraz ediyoruz” dediğini kaydetti.
