Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in uluslararası alanda ve Rum iç cephesinde itibarını zedelemeden Kıbrıs müzakerelerine geri dönmek için yol aramakta olduğu bildirildi. 

   Haftalık Kathimerini “Lefkoşa Büyük İkilemde... Türkiye’nin MEB’deki Taleplerini Geri Çekmesiyle Müzakerelere Nasıl Dönecek” başlığıyla manşete çektiği haberinde iki eksende hareket eden Anastasiadis’in bir yandan Türk meydan okumalarına karşı uluslararası alandan mümkün olduğunca çok destek almak –ki Avrupa Konseyi sonuç bildirgesi ile bu hedefin hasıl olduğu savunuluyor- bir yandan da mümkün olduğunca zarar görmeden müzakere masasına dönmek istediğini yazdı.

Anastasiadis’in yabancı muhataplarına, Türkiye Doğu Akdeniz’deki taleplerini açıkça geri çekmezse müzakerelere geri dönemeyeceğini söylediğine dikkat çeken gazete bunun, diplomatik açıdan pervasız karşılandığını çünkü Ankara’nın böyle bir açıklama yapabileceğine pek inanılmadığını vurguladı.

Gazete buradaki tehlikenin, uluslararası toplumun tamamı müzakerelerin yeniden başlamasını isterken Rum tarafının, müzakereleri reddetme durumunda kalması olduğuna işaret etti.

Herkes müzakerelerin acilen başlamasını istiyor

Bu çok yüksek bir hedeftir ve Ankara’nın bunu yerine getirmesi imkansız değilse bile çok zordur. Özellikle de uluslararası toplum, Kıbrıs’ın egemenlik hakkı ihlalini söylemde bırakmış ve bu söyleme fiili önlem veya yaptırımlar eşlik etmiyorken... BM, ABD ve AB’nin Türk sismolojik araştırma gemisi Navtex’le bağladığı denizleri taramaya devam ederken bile müzakerelerin acilen yeniden başlamasını isterken bu olgu Kıbrıs Rum tarafını müzakereleri reddetme stratejisinde hapsediyor. 

Türkiye’den beklentiler

Nikos Anastasiadis ve siyasi liderlik Türk hükümetinin, aleni ve bağlayıcı bir açıklama ile her türlü talebini geri çekmesinde ısrar ediyor. Bu, üst düzey bir yetkilinin açıklamasıyla ve hatta Türk hükümetinin BM’ye göndereceği, Türkiye’nin gerçekten hak sahibi olduğu bölgeleri, Kıbrıs MEB’inin parsellerini kapsamayacak şekilde netleştireceği bir yazılı beyanla yapılabilir. 

Anastasiadis muhataplarına bu şartı yerine getirilmezse gerek şahsı gerek Müzakereci Mavroyannis’in Espen Barth Eide başkanlığındaki BM heyetiyle görüşmelerde Kıbrıs sorununun özünü görüşmeyeceklerini söylüyor. Anastasiadis doğrudan görüşmeler haricinde, Kıbrıslı Türklerle dolaylı müzakereleri de ihtimal dışı tutuyor.

   Başkanlık köşkünün talebinin Türkiye tarafından yerine getirilmesi imkansız değilse bile zordur. Gazetemizin konuştuğu diplomatik kaynaklar böyle bir gelişmeyi neredeyse imkânsız diye niteliyor. Bu olgunun Kıbrıs Rum tarafını hapsederek, şart koştuğu Türk taahhütlerini de almadan masaya geri dönmesi yönündeki ağır baskılara karşı zayıf düşürdüğünü değerlendiriyorlar. 

Anastasiadis ve çalışma arkadaşları ne kadar zor bir durumda bulunduklarını fark etti ancak geri adım atmamakta kararlıdırlar. Böyle bir şeyin itibarlarını ve müzakere güçlerini zedeleyeceği kanaatindedirler.”

Eide girişim yapacak

 

   Espen Bart Eide, durumu yatıştırmak hedefiyle Kasım ayının ilk haftasında Ankara-Atina-Lefkoşa üçgenini gezecek. Genel Sekreter Sözcüsü’nün kullandığı söylem, Eide’nin her iki taraftan ‘karşılıklı taviz’ vermelerini isteyeceği izlenimini doğuruyor. Önümüzdeki günlerde yeniden Lefkoşa’ya yaklaşacak Amerikalılar ve İngilizler tarafından yapılacak ön çalışmayı hesap ederek kartlarını da açmıyor. Türklerin konuyla ilgili tezleri nettir –dahası Eroğlu BM Genel Sekreteri’ne iki mektup gönderdi (biri Eylül 20122de diğeri Eylül 2013’te)- çözümden önce hidrokarbonların kullanılması konusunda anlaşma istiyorlar, uluslararası unsurun tavrı bu kadar net değildir. Örneğin Başkan Anastasiadis görevini devralır devralmaz GYÖ’lerle ilgili öneri geliştirdi, Downer İngilizler aracılığıyla, enerji konusunun da GYÖ paketine konulması konusunda bizim tarafın nabzını yokladı. 

Çalışma grubu yeniden gündeme getirebilir

Navtex ile patlak veren son krizden sonra İngiltere, krizin yatıştırılması çabaları çerçevesinde önerisini yeniden perde önüne çıkarıyor görünüyor. Lefkoşa’nın böyle bir şeyi reddettiği aşikar olduğundan önerinin, Kıbrıs sorununun çözümünü çekici hale getirmek için doğal gazın değerlendirilmesinden iki toplumun elde edeceği menfaatleri araştıracak bir çalışma grubu kurulması şeklinde sunulması muhtemeldir.

Çıkmazlar karşısında strateji yok

Simerini “Çıkmazlar Karşısında Stratejisiz... Doğal Gaz ve Müzakerelerin Yeniden Başlamasına Ön Şartlar” başlıklı manşet haberinde “Ülkemiz siyasi liderliğinin ezelden beridir strateji yokluğu nedeniyle Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs sorununda çıkmazlarla karşı karşıya bulunuyor” vurgusunu yaptı.

Gazete “Mesele Başkan’ın Müzakerelere Nasıl Döneceği... Ülkenin Mukavemet ve Tepki İmkanları Kısıtlı ve Somut” başlığıyla iç sayfasında detaylandırdığı haberinde Türkiye’nin doğal gaz meselesini geri dönüşsüz şekilde ve doğrudan, müzakere masasına dayattığını, bunun daha şimdi anlaşıldığını yazdı.