NATO Liderler Zirvesi, Belçika'nın başkenti Brüksel’de başladı. Zirveye 40 ülkenin devlet başkanları katıldı. NATO Zirvesi'ne katılmak üzere Belçika'nın başkenti Brüksel'de bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Zirve kapsamında liderlerin baş başa görüşmeleri için ayrılan bölümdeki renkli anlar, fotoğraf karelerine yansıdı. Erdoğan, ikili görüşmesini yaptığı odasına geçerken koridorda ABD Başkanı Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile karşılaştı ve bir süre sohbet etti.
Bu sırada Recep Tayyip Erdoğan ve Trump'ın samimi bir şekilde tokalaşması dikkati çekti. Erdoğan, Trump ve Macron ile yaptığı kısa sohbetin ardından Almanya Başbakanı Angela Merkel ile 40 dakika süren bir görüşme gerçekleştirdi. Zirvenin ardından NATO Zirvesi sonuç bildirisi açıklandı. Bildiride, "Türkiye'ye yönelik güney sınırından gelen tehditlere karşı önlemleri artıracağız" denildi.
Stoltenberg: Önemli kararla imza atacağız
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, zirve açılışında yaptığı konuşmada ittifakın zirvesinin "transatlantik bağların gücünün sorgulandığı bir dönemde" düzenlendiğini, ancak müttefiklerin tüm görüş ayrılıklarına rağmen ittifakı güçlendirmek için ortak kararlara imza atabileceğini söyledi. Stoltenberg, "Zirve transatlantik bağların gücünün sorgulandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Tartışmaların, özellikle savunma harcamaları konusunda, çok çetin geçmesi şaşırtıcı olmaz" dedi. Müttefikler arasında görüş ayrılıklarının bulunmasının normal olduğunu ifade eden Stoltenberg, "Görüş ayrılıklarına rağmen önemli konularda anlaşma sağlanacağını düşünüyorum. Kuzey Amerika ve Avrupa yan yana. İttifakımızı güçlendirmek ve vatandaşlarımızı korumak için önemli kararla imza atacağız" diye konuştu.
Külfet paylaşımı önemli gündem maddesi
Stoltenberg, zirvenin ilk gününde savunma harcamaları ve külfet paylaşımını görüşeceklerini belirtti. Tüm NATO müttefiklerinin, 2014'ten bu yana savunma harcamalarında kesintiye son vererek artışa geçtiğine dikkati çeken Stoltenberg, özellikle geçen sene harcamalarda ciddi bir artış olduğunu kaydetti.
Stoltenberg, bu yıl 8 müttefikin savunma harcamalarında yüzde 2 barajına ulaşmasının beklendiğini ifade ederek, bu artış trendinin devam etmesiyle birlikte 2024'e kadar savunma harcamalarında yaklaşık 266 milyar dolar artış olacağını bildirdi.
Stoltenberg, müttefiklerin aynı zamanda yani teçhizat ve operasyonlara da milyar dolarlar harcadığını belirterek, "Tüm müttefiklere belirsizliğin hakim olduğu bir dünyada savunmamazı güçlendirmek için yaptıkları katkılarından dolayı teşekkür ediyorum. Aynı zamanda ABD Başkanı Donald Trump'a da oynadığı öncü rolden ötürü teşekkür ediyorum." açıklamasında bulundu.
Terörle mücadelede NATO daha fazla rol oynayacak
Zirvenin ilk gününde ana gündem maddelerinden birinin de terörle mücadele olacağını aktaran Stoltenberg, "Yarın (Bugün) NATO'nun terörle mücadelede daha fazla rol oynaması yönünde kararlar alacağız." dedi.
Bu bağlamda Irak'ta yeni eğitim misyonunun başlatılacağını anımsatan Stoltenberg, böylelikle DEAŞ ve benzeri terör örgütlerinin tekrar ortaya çıkmasını engellemeye amaçladıklarını söyledi. Stoltenberg, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da bulunan NATO ortaklarına da desteğin artırılacağını bildirdi.
Savunma ve caydırıcılık güçlendirilecek
İttifakın savunma ve caydırıcılık kapasitesinin de artırılacağını kaydeden Stoltenberg, onaylanacak NATO Hazırlık Girişimi sayesinde 30 mekanize taburu, 30 hava muharip filo ve 30 muharip geminin, 30 gün veya daha az sürede göreve hazır olabilecek kapasitede tutulabileceğini bildirdi.
Stoltenberg, yeni bir NATO Komuta Yapısı için de anlaşma sağlanacağını ifade ederek, bu kapsamda Atlantikten sorumlu ABD Norfolk'ta bir komutanlık ve Almanya'nın Ulm kentinde askeri hareketliliğe odaklı bir komutanlık kurulacağını açıkladı.
Hibrit ve siber savunma alanındaki tehditlerin de ele alınacağını kaydeden Stoltenberg, bu çerçevede yeni bir Siber Operasyon Merkezi kuralacağı bilgisini paylaştı.
NATO-AB işbirliği
NATO liderlerinin akşam yemeğinde Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'le bir araya geleceğini aktaran Stoltenberg, bu çerçevede NATO-AB iş birliği, Ortadoğu ve Kuzey Afrika, agresifleşen Rusya ve Kore Yarımadasındaki durumu ele alacaklarını duyurdu.
Zirvenin, Afganistan oturumuyla son bulacağını ifade eden Stoltenberg, oturuma Kararlı Destek Misyonu ortaklarının da katılacağını bildirdi.
Stoltenberg, NATO'nun Afganistan'a yönelik desteğini yakın zamanda 3 bin eğitimci göndererek artırdığını, zirve sonunda da Afgan güçlerine yönelik fonların 2020 sonuna kadar uzatılma kararının alınacağını duyurdu.
Sonuç bildirgesi
Zirvenin ardından NATO Zirvesi sonuç bildirisi açıklandı. Bildiride, "Türkiye'ye yönelik güney sınırından gelen tehditlere karşı önlemleri artıracağız" denildi.
Son dakika haberi! NATO Brüksel Zirvesi'nin ilk gününün ardından yayımlanan sonuç bildirisinde, Suriye'nin önemli bir kısa menzilli füze envanterine sahip olduğu ve bu füzelerin NATO topraklarının ve ortaklarının bir kısmına ulaşabildiği belirtilerek, "Suriye bu füzeleri kendi nüfusuna karşı çokça kullanmıştır. Türkiye'nin, son 4 yılda üç kez Suriye'den fırlatılan füzelerin hedefi olmasından endişe duyuyoruz. Suriye'den kaynaklanan balistik füze tehdidini izlemeye ve değerlendirmeye devam ediyoruz." ifadeleri kullanıldı.
"Güneyden kaynaklanan ve giderek artan güvenlik tehditlerine yanıt vermek için Türkiye'ye uyarlanmış güvence tedbirleri esasen tüm ittifakın güvenliğine katkıda bulunmaktadır ve bu tedbirler bütünüyle uygulanacaktır." değerlendirmesinde bulunulan bildiride, NATO Mukabele Kuvveti'nin gücünün artırıldığı ve Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Müşterek Görev Gücü'nün (VJTF) kısa sürede hazır olacak durumda olduğu aktarıldı.
