Bu yazıyı bilgisayarım tamire gidince kullanmaya başladığım eski bilgisayarımın hafızasında buldum. Editörüm beş yıl kadar önce başka bir yerde çıktığı için kullanmamamı istedi, ama bir kelimesi bile bana ait olmayan bu Afrika atasözlerini o kadar seviyorum ki onu dinlemedim.
***
Eğer nereye gideceğini bilmiyorsan herhangi bir yol, seni oraya götürür.
Uganda
Ne acele etmek ölüme mânidir ne de yavaş olmak yaşamaya.
İgbo
İnsanı öldüren çalışma değil, endişedir.
Muhtelif
Barışla çözülmeyen sorun, savaşla çözülmez.
Somali
Aslan kendi öyküsünü anlatacak birini buluncaya dek, en iyi av hikâyeleri avcılarınınki olacak.
Muhtelif
Hiddet ve delilik kardeştir.
Muhtelif
Çocuklarımıza iki şeyi miras bırakmak isteriz: Birincisi kökleri, ikincisi kanatlarıdır.
Sudan
Kuşlar cevapları olduğu için değil, şarkıları olduğu için öterler.
Muhtelif
Yatakların kraliçesi topraktır.
Namibya
Pire aslanın rahatını, aslanın pirenin rahatını bozduğundan fazla bozar.
Kenya
Dağ ol veya bir dağa yaslan.
Somali
Kaybolmak, yolu öğrenmek demektir.
Muhtelif
Laf dinlemeyen kulaklar, kesilen kafayla beraber mezara gider.
Muhtelif
Yumuşak bir sesle konuş, kalın bir sopa taşı, uzağa gidersin.
Batı Afrika
Bir aslanın komuta ettiği koyun sürüsü, bir koyunun komuta ettiği aslan sürüsünü alt eder.
Gana
Barış pahalıdır ama masrafa değer.
Kenya
Savaşın gözleri yoktur.
Swahili
Kardeşler birbirlerini servetleri eşit olduğu zaman severler.
İgbo
Yakın bir dost, yakın bir düşman olabilir.
Muhtelif
Para kazan ama paranın seni kazanmasına izin verme.
Tanzanya
Para kılıçtan keskindir.
Ashanti
Yoksulluk köleliktir.
Somali
Zenginler devamlı şikâyet eder.
Zulu
Esasında köpekler kemiği ete tercih etmez. Konu onlara kimsenin et vermemesidir.
Akan
Başarısızlık imkânsızmış gibi davran.
Ashanti
Leoparın derisi güzeldir, kalbi değil.
Baluba
Yol kenarına bağ ekenle güzel bir kadınla evlenenin sorunu aynıdır. Etiyopya
Kişilik varsa çirkinlik güzellik olur, yoksa güzellik çirkinlik olur. Nijerya
Bir şey güzel olabilir ama mükemmel, asla.
Mısır
Güzelliğini kaç kişinin sana baktığı ile ölçme, kaç kişinin sana gülümsediğiyle ölç.
Muhtelif
Aşık olmak, âşık kalmaktan çok daha kolaydır.
Muhtelif
Kralı sevmek fena değildir, ama kralın seni sevmesi daha iyidir.
Wolof
Sevdiği kızla evlenen adam mutludur, ama evlendiği kızı seven kadar değil.
Muhtelif
Koşmak ille de varmak değildir.
Swahili
Bir keklik yeri eşeliyorsa başka bir keklik için değildir.
Xhosa
Eğer tabağınızda sinek arıyorsanız toksunuz.
Güney Afrika
Keçi, nerede kan varsa orada bol bol et vardır, der.
Nijerya
Kaplan, kaplanlığını ilan etmek zorunda
değildir.
Gana
Ölüm korkunçsa kabahat ölümde değil sendedir.
Nijerya
Bilmemek kötüdür, bilmeyi istememek kötüden beterdir.
Nijerya
Eğer fareler kediye gülüyorsa yakınlarda bir delik vardır.
Nijerya
Bilgeler akılsızlar tekrarlasın diye değil, öğrensin diye atasözü icat eder.
Muhtelif
Yazının tekrar yayınlanması çok iyi olmuş. Benim en çok beğendiğim söz: "Bir aslanın komuta ettiği koyun sürüsü, bir koyunun komuta ettiği aslan sürüsünü alt eder". Bu sözü yaşadığınız ülke veya çalıştığınız şirket bağlamında düşününce ne kadar doğru olduğunu anlıyorsunuz.
Evet bu ata sozlerinden cok dersler cikarilabilir. Bunlari bir kitap haline getirmek lazim.