KKTC Merkez Bankası, 247 sayılı ve 24.10.2022 tarihli Resmi gazetede yayınlanan Yönetim Kurulu kararıyla bankaların hali hazırda 20 milyon TL olan asgari sermaye gereksinimini 80 milyon TL'ye yükseltti. TL'nin erimesi sebep asgari sermaye artışı sonuç oldu. Keza 62/2017 Sayılı bankacılık yasasında belirlenen asgari sermayenin üzerinden 5 yıl geçti. 5 yıllık zaman süresinde Türk Lirası rezerv para birimi olan Amerikan Doları karşısında 2017 yılsonunda 3,7692 iken 24.10.2022 tarihi itibariyle 3,92 kat (% 392) artarak 18,5611’e tekabül etti. Dolayısıyla Merkez Bankası bankların yürüteceği faaliyetler kapsamında üstleneceği risklere karşın başlangıç olarak istediği sermayeyi de dolara endeksli şekilde 4 kat artırdı. Keza Bankacılık yasasında asgari sermaye miktarını 4 katına kadar ihtiyaca uygun olarak artırma yetkisi vardır. Türk lirası değer kaybı ve döviz krizi bankaların suçu olmamasına rağmen bankaların da bu krizde sermayelerini dövize kıyasla yükseltmeleri murat edilmektedir.
6 Bankamızın sermayesi yeni asgari sermaye miktarının altında kaldı
KKTC Bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 21 bankanın 2021 yılsonu verileri tahtında 6’sının yeni asgari yasal sermaye şartını taşımadığı ve özkaynaklarının 80 Milyon TL’nin altında kaldığı gözlemlenmiştir. 2022 yılı on aylık zaman zarfında yapılan karlar bu rakamları kuşkusuz daha fazla artırmıştır ancak yeni asgari yasal sermaye miktarı 80 Milyon TL’ye çıkılması mali açıdan zor görünmektedir. KKTC Merkez Bankası asgari sermaye miktarının altında kalan bankalara eksik miktarın yarısını tamamlamaları için 2023, geri kalanının tamamını tamamlamaları için ise 2024 sonuna kadar süre vermiş ve zaman tanımıştır. Sonuç olarak bankacılık faaliyetlerini sürdürmek için aşağıdaki tabloda yer alan kırmızı çizginin altında kalan 6 bankanın 20 ile 50 milyon TL bandında sermaye artırımlarına ihtiyaç duyulacaktır.
2024’e kadar yapılacak 3 eylem seçeneği var!
1.Sermaye Artırımı ve Karlılık Stratejisi:
Bankacılık faaliyetlerine devam etmek arzusunda olan sermayedarlar sermayelerini 80 milyona çıkarmak için 2023 sonuna kadar eksilen sermaye miktarlarının yarısını ve 2024 sonuna kadar da kalan yarısını tamamlayacaklar. 2 sene boyunca yapılacak karlılıklar da haliyle sermayeye eklenmektedir. Zira 2 sene boyunca aktif büyüklük yerine karlılığı artırma stratejisi uygulamaları önem arz etmektedir. Bunu üzerine ise muhtemelen nakdi sermaye artırımı yapmaları da 6 bankanın birçoğu için gerekecektir.
2.Bankaların birleşmesi ve stratejik ortaklık
Yaklaşık olarak 2 yıl için yapılacak mali eylem planları ve fizibilite çalışmalarında 80 Milyon TL sermaye gücüne ulaşamayacağını hesaplayan bankalar için 2 bankanın birleşerek daha büyük bir sermayesi olan bankaya dönüşmesi için stratejik ortaklık kurulabilir. Böylelikle hem bilgi hem de sermaye gücünün birleşmesi rekabet avantajı yüksek bir banka ortaya çıkarabilir.
3.Bankayı devretmek
Karlılığı artırsa dahi 2 yıl içerisinde 80 Milyon TL’ye ulaşmak için nakdi sermaye koyamayan bankaların sermayedarlarının tek çıkış yolu ise bankayı mali gücü daha yüksek sermayedarlara devretmek durumu söz konusu olabilir.
Sermaye artırımı ve karlılık onaranın uzun vade (2 yıl) aktarım sonrası istenilen miktara ulaşılması güç
Haklısınız. Bazı bankaların o miktara ulaşması zor olacak. Dolayısıyla bu durumda olan bankalar için 2. seçenek olan birleşme ve ortaklığı değerlendirmede fayda olduğu kanaatindeyim.