Yeni yıl ve Anayasa darbesi

Yeni yıla girdik. Güzel bir şeyler yazmak isterdim. Ancak, “Perşembenin gelişi Çarşambadan bellidir” atasözündeki gibi yeni yılda olumsuz koşullarla karşı karşıya kalacağımız açıktır. Bir kere Yeni Yıla elektriğe, 1 Ocak 2024’ten geçerli olmak üzere yüzde 6,78 zamla gireceğimiz açıklandı. Yalnız bu ekonomik zorluk mu? Yeni yıla, ekonomik krizi derinleştiren nedenlerin başta gelen sebeplerinden biri olan, demokratik hukuk devleti değerlerini alt üst eden bir kararla girdik.
Çünkü hükümet, Anayasanın açık kurallarını, çıkarttığı Yasa Gücündeki Kararname (YGK) ile açıkça çiğnedi. Yani Yıla bu Anayasa darbesi ile girdik. Çünkü kamu ve özel sektörde çalışanların yüzde 37 olan vergi oranlarını, YGK ile yüzde 40’a çıkarttı. Bu Anayasanın, Vergi Ödevi başlıklı 75. Maddesinin 2. Fıkrasına aykırıdır. Anayasanın söz konusu amir hükmü şudur. “ Vergi, resim ve harçlar ve benzeri mali yükümlülükler yasa ile konulur”. Ayrıca Anayasanın YGK düzenlemesini öngören 112. Maddesinin, 4. Fıkrasındaki, “ Bu maddede öngörülen yasa gücündeki kararnameler ile yeni mali yükümlülükler getirilemez, kişisel ve siyasal hak ve özgürlükler kısıtlanamaz” düzenlemeye de aykırıdır.
Yeni yıla, yalnız ekonomik ağır zamlarla ve döviz kurlarında meydana gelen yukarı doğru giden ciddi yükselişlerle girmedik. Ayni zamanda, Anayasal Hukuk Düzeninin pervasızca çiğnemesi hoyratlığı ile girdik. Okuyucunun bilgisini tazelemek gerekir. Kamu ve Özel Sektör çalışanlarının vergi oranı 2006 yılına kadar yüzde 45 idi. 2006 yılında yapılan yasa değişikliği ile bu oran önce yüzde 40’a ve 2017 yılında yapılan yeni yasal değişiklikle bu oran, yüzde 37’ ye düşürüldü. Bu düzenlemelerle çalışanların net gelirleri arttı. Ayrıca bu düzenleme, özel sektörde çalışan insanların esas maaşları üzerinden sosyal güvenlik fonlarına da yatırım yapmalarına teşvik oldu.
Şimdi çalışanların, bu zor yaşam koşullarında alacakları HP ödeneği ve Asgari Ücret artışı ile zaten enflasyon nedeni ile kısa sürede eriyecek olan gelirleri, bu artacak, vergi yükü ile net maaşlarındaki azalma daha da eriyecek. Enflasyon ortamında alım gücünü daha da azaltacak bu düzenleme, özellikle özel sektör çalışanlarının, sosyal güvenlik fonlarına gerçek gelirleri üzerinden yatırım yapma olayı daha da darbelenecek. Temelinde bu, YGK Despotluğuna
Ne isterse olsun, yalnız ekonomik nedenler karşı çıkmamak gerekir. Aynı zamanda bu, demokratik Anayasal hukuk düzeninin yok edilmesi niyetine karşı tavırla da bütünleşmelidir. Çünkü toplumsal sözleşme olan Anayasanın yok sayılması ile halk iradesinin yansıması olan Meclis’in de daha da etkisiz hale dönmesini getirir. Bu ise despotizme yol döşer. Yani 2024 yılı, “ Perşembenin gelişi Çarşambadan bellidir”, atasözündeki gibi ekonomik ve demokratik hukuk devleti değerlerine yönelik olarak ciddi zorluklarla şekillenecek. Ne isterse olsun, 2024’te rahmetli Çetin Altan’ın sözünü hatırlamak gerekir. “Enseyi karartmayın.”