Türkiye- AB zirvesi Bulgaristan'ın Varna kentinde dün akşam yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, AB Konseyi Başkanı Tusk, AB Komisyonu Başkanı Juncker ve Bulgaristan Başbakanı Borisov ile çalışma yemeğinde bir araya geldi. Görüşme sonrası ortak açıklama yapıldı. Açıklamalarda Türkiye'de devam eden OHAL, Kıbrıs konusu, Suriyeli mülteciler, Akdeniz'de doğalgaz ve petrol konusu, Türkiye’nin AB üyeliği ve birçok konu gündeme geldi.
Türk tarafı, Akdeniz'de Kıbrıslı Rumların tek taraflı olarak attıkları petrol ve doğalgaz arama adımlarının kabul edilmez olduğu mesajı verirken, AB liderleri ise, Rumların Kıbrıs'ta petrol arama hakkının kısıtlanmaması gerektiğine vurgu yaptı. Zirve sonrası gerçekleştirilen toplantıda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye bölgede kilit aktördür. AB Kıbrıs konusunda adil bir tutum takınmadığı sürece anlaşmamız mümkün değildir.” dedi. AB'ye tarihi çağrıda da bulunan Erdoğan, "AB ile ilişkilerde zorlu bir dönemi geride bırakmayı umuyoruz. Gelin, güçlü, müreffeh ve istikrar abidesi Avrupa'yı hep birlikte inşa edelim.” ifadesini kullandı.
Övgüyle bahsedildi
Sadece AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, “Türkiye ile üyelik müzakerelerinin garantörü benim” dedi. Ancak Juncker'in de “Türkiye'nin üyeliğinin” değil, sadece “üyelik sürecinin devamının” garantörü olduğunu söylemesi dikkat çekti. Türk tarafı, zirve toplantısı sırasında Afrin'e düzenlenen Zeytin Dalı Operasyonu ve Suriyeli mülteciler konusunda Türkiye'nin yaptıklarını sunumlarla anlattı. AB liderleri, Türkiye'nin mülteciler konusunda yaptıkları ve daha önce AB ile yapılan mülteci anlaşmasına bağlılığından övgüyle bahsetti.
Türklere vize serbestisi ve terörle mücadele yasası
AB, Türk vatandaşlarına vize serbestisi konusunu, Türk yasalarındaki terörle mücadele hükümlerinin Avrupa standartlarına getirilmesine bağlamıştı. Bu konuda AB liderlerinin verdiği mesaj değişmedi. Juncker, Türkiye'nin terörle mücadelesini anladıklarını ve buna destek verdiklerini vurgularken, terörle mücadele hükümlerinin ise “uluslararası hukuk standartlarına taşınması gerektiğini” açıkça söyledi.
Olağanüstü hal anlaşmazlığı
Zirve toplantısında 15 Temmuz sonrasında ilan edilen OHAL de gündeme geldi. Avrupalı Liderler OHAL'in kaldırılması gerektiğini belirtirken, Erdoğan OHAL'in ancak tehdit kalkıp, terörle mücadele bittiğinde kalkacağını söyledi. Ancak Juncker basın toplantısında “Türkiye'de kurumlar yeteri kadar istikrarlı” diyerek, OHAL'e gerek olmadığını diplomatik bir dille tekrarladı.
Tutuklu gazeteciler
Zirve toplantısında Türkiye'de ifade özgürlüğü konusu da gündeme geldi. Avrupa tarafı tutuklu gazeteciler konusunu gündeme getirdi. Ancak bu konuda da her iki taraf da, tutumlarını aynen korudu.
Erdoğan: Destek bekliyoruz
Türkiye-AB zirvesinin ardından basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinde zorlu bir dönemi geride bırakmış olmayı umuyoruz. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi çalışmalarına başlanması konusundaki beklentimizi de dile getirdik. Bu tür teknik konuları siyasetin meselesi haline getirmemeliyiz." dedi.
Türkiye'nin, birçok terör örgütünün hedefinde yer aldığına işaret eden Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Teröre karşı operasyonlarımız, sadece kendimizin ve Suriyelilerin güvenliğine değil, Avrupa'nın da güvenliğine katkı sağlamaktır. Biz, artık terörle mücadele gibi hassas konularda afaki ve haksız eleştiriler değil, güçlü destek bekliyoruz."
Vize serbestisi
Vize serbestisini değerlendiren Erdoğan, "Bununla ilgili çalışma kâğıdımız şubat ayı başında AB Komisyonu'na sunulmuştu. AB tarafına çalışmalarının bir an önce tamamlanması gerektiğini de söyledik. AB, bu noktada adımını bir an önce atarsa o da bizi rahatlatacaktır. Bu siyasi bir mesele haline getirilmemeli, vatandaşlarımızın AB'ye olan güvenini sarsacak bir hal almamalıdır." kaydetti. Erdoğan, küresel bir güç olma iddiasındaki Avrupa'nın, Türkiye'yi genişleme politikalarının dışına itmesinin vahim bir hata olacağını söyledi.
AB ile Türkiye arasındaki güvenin yeniden tesisi için atılan bugünkü zirvenin önemine değinen Erdoğan, "Ancak, bu adımı attık demek yeterli değil, somut olarak atmak gerekiyor." dedi.
Kıbrıs meselesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kıbrıs meselesinin seyrinden bağımsız olarak, adanın etrafındaki doğal kaynaklara dair karar alma mekanizmalarına Kıbrıslı Türklerin eşit olarak dâhil edilmesi uluslararası hukukun gereğidir. Türkiye bölgede kilit aktördür. AB Kıbrıs konusunda adil bir tutum takınmadığı sürece anlaşmamız mümkün değildir.” dedi.
Erdoğan’dan AB ülkelerine tarihi çağrı
AB ülkelerine seslenen Erdoğan, "Gelin, ortak coğrafyamız olan Balkanlar'da istikrar ve refahın sağlanması yönünde birlikte çalışalım. Gelin, Suriye, Irak, Filistin, Kudüs, Yemen, Rohingya, Afrika gibi uluslararası konularda işbirliğimizi derinleştirelim. Gelin, güçlü, müreffeh ve istikrar abidesi Avrupa'yı hep birlikte inşa edelim." dedi.
Tusk: Türkiye’nin çabalarını takdir ediyoruz
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk ise “Türkiye'nin göçmenler konusundaki çabalarını takdir ediyoruz. Kıbrıs kendi kaynaklarını araştırma hakkına sahiptir. Türkiye'ye Afrin harekâtıyla ilgili çekincelerimizi ilettik.” dedi. Türkiye'nin darbe girişimi sırasındaki olaylardan büyük zarar gördüğünü biliyoruz.
Juncker: Müzakerelerin devam edeceğinin garantörüyüm
AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker de , “Göçmenlere yaptıkları için Türkiye'ye teşekkür ederiz. Bizi birleştiren hususlara değinmeliyiz. Aslında ortak çıkarlara ve ortak zorluklara sahibiz ve bunlara birlikte cevap bulmalıyız. Güvenlik konularıyla ilgili olarak jeostratejik çıkarlara sahibiz. Müzakerelerin devam edeceğinin garantörüyüm. 15 Temmuz darbe girişimi kabul edilemezdir. Türkiye, Kıbrıs ve Yunanistan'la ilişkilerini düzeltmeli. Göçmenlere yaptıkları için Türkiye'ye teşekkür ederiz.” ifadelerini kullandı.