Yeterli ve dengeli beslenmenin bir sporcunun başarısını garanti etmediği, ancak yetersiz ve dengesiz beslenmenin bazı sağlık problemlerine ve performans düşüklüklerine neden olduğu kabul edilmektedir. İyi beslenen bir sporcunun, kötü beslenen bir sporcuyla kıyaslandığında bazı avantajlara sahip olduğu bilinmektedir. Sporcu beslenmesi ile ilgili Beslenme ve Diyetetik uzmanı Melis Erozan Çağdaşer ile konuştuk. Çağdaşer bizlere sporcuların ölü sezonda beslenmeleri ile ilgili bilgiler aktardı.
Kas dokusu korunmaya alınmalı
Beslenme ve Diyetetik uzmanı Melis Erozan Çağdaşer, sporcuların ölü sezonda spor yapmayı bıraktıkları anda kas dokularında gerileme başlayabileceğini ve bu gerilemeyi durdurma adına önlemler alınması gerektiğinin altını çizdi. Burada ana hedefin düzgün beslenme yapıp ve protein takviyesi almak olduğunu belirten Çağdaşer, bununla beraber yüksek seviyede olmasa bile sporuna devam etmesi gerektiğini söyledi.
Rutin beslenme yapısı devam etmeli
Sporcunun spor yaptığı dönemdeki rutin beslenmesini devam ettirmesinin öneminden bahseden Melis Erzozan Çağdaşer, burada sporcunun yağlı ve kızartma türü beslenmeden uzak durması gerektiğini, fast food ve kapalı ambalaj türü yiyecekleri kesinlikle tüketmemesi gerektiğinin öneminden bahsetti. Burada en doğru olanının sporcunun elinden geldiğince doğal beslenme prensibinden asla uzak durmaması gerektiğini, özellikle yumurta, süt ve protein ürünlerini sürekli tüketmesi gerektiğini, bir miktarda karbonhidrat alması gerektiğini vurguladı.
Dört yapraklı yonca modeli uygulanmalı
Çağdaşer doğru beslenmenin en önemli modellerinden olan dört yapraklı yonca modelini uygulamanın öneminden bahsederek sözlerine şöyle devam etti:
“Yeterli ve dengeli beslenme için günlük beslenmenize 4 yapraklı yonca modeli uygulayın. 4 yapraklı yoncanızı 4 ana besin grubundan oluşturun. Her yaprak 1 besin grubunu oluşturmaktadır. Bu gruplar; süt ve ürünleri grubu (süt, yoğurt, ayran, cacık), et-kuru baklagiller-yumurta-peynir, ekmek-tahıl grubu(ekmek, makarna, pilav, çorba…), meyve-sebze grubudur.” dedi.
Beslenme sporcu performansı için çok önemli bir noktadır
Beslenme ve Diyetetik uzmanı Melis Erozan Çağdaşer, beslenmenin sporcu performansı için çok önemli bir nokta olduğunu ve bu beslenmenin doğru yapılmadığı takdirde bunun sonuçlarının iyi olmayacağını belirtti. Sporun bir performans aktivitesi olduğu için kişinin doğru beslenmesinin bu noktada öneminin daha da ortaya çıktığının altını çizen Çağdaşer, sporcunun burada çok doğru hareket etmesi gerektiğini belirtti.
Su tüketimi çok önemli
Çağdaşer özellikle yaz aylarında su tüketiminin öneminden bahsederek sporcularda bunun daha da önem arz ettiğini belirtti. Melis Erozan Çağdaşer su tüketimi ile ilgili şunları söyledi:
“En önemli konu su tüketimidir. Yıllardır insanlara standart günlük su ihtiyacını 2-2,5 litre olarak söyledik Ancak yaz aylarında terlemeyi de göz önünde bulundurduğumuzda 3-3,5 litre civarında sıvı tüketmemiz gerekir. Bununla beraber asitli içeceklerden kesinlikle uzak durulmalı ve özellikle performans anında mineral grubu yüksek sporcu içecekleri kullanılmalıdır. Ayrıca asitli içecekler yerine; süt, ayran (özellikle de fesleğenli ve acı pul biberli ), bitki ve meyve çayları tercih edin.” dedi.
Alkol en büyük yasak olmalıdır
Ülkemizde özellikle yaz aylarında serinlemek için gidilen deniz etkinliklerinde sporcuların başta bira olmak üzere birçok alkol ürünleri tükettiklerini belirten Melis Erozan Çağdaşer, bunun özellikle sporcu üzerinde performansa negatif etki edecek sonuçlar doğurabileceğini, bundan dolayı da alkolün sporcunun en büyük yasak olması gerektiğinin altını çizdi.
Sporcu doğal yiyecekleri tercih etmelidir
Melis Erozan Çağdaşer sporcunun beslenme açısından doğal yiyecekleri tercih etmesi gerektiğini, doğal olmayan sentetik ve dünya sağlık örgütü tarafından onaylanmayan protein tozlarından kesinlikle uzak durması gerektiğini belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Posalı besinlerin tüketimini artırın. Yeterli posa tüketimi bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı, kansere karşı koruyucu, acıkmayı geciktirmesi gibi olumlu etkiler sağlar. Dolayısıyla öğünlerinizde mutlaka sebze yemeği ve salata, gün içerisinde 4-5 porsiyon meyve tüketmeye çalışarak yaz aylarında vücut direncini artırmaya ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamış olursunuz. Kan şekerini hızla yükselten ve hızlı düşüren besinlerin tercih edilmemesi, basit karbonhidrat olan saf şeker ve şekerli besinler yerine; tahıllı ekmek, bulgur gibi lifli besinlerin tüketilmesine özen gösterin. Haftada mutlaka 1-2 kez kuru baklagil yemekleri tüketmeye çalışın.” dedi.
Sporcunun doğru rehberleri olmalı
Beslenme ve Diyetetik uzmanı Melis Erozan Çağdaşer, sporcunun doğru performans ve doğru beslenme adına uzmanlardan yardım ve rehberlik alması gerektiğini belirtti. Çağdaşer sporcunun performans sergileyeceği spordan önce vücut analizi yaptırarak yağ, kas ve su dokusunu bilerek, kendi yaşına kendi cinsiyeti, kendi fiziksel özelliklerine ve yapacağı performans sporuna göre bir beslenme çizelgesi alarak kendine bir yol haritası çizmesi gerektiğini söyledi.