Kolajen, insanların dokularında bulunan, fibroblastlar ve hücreler tarafından oluşturulan bir protein türüdür. Temel görevi bağ dokusunu güçlendirmek ve vücudumuzun bütünlüğünü korumaktır. Cilde esneklik ve sıkılık kazandırmak diğer görevleridir. Yaşlanmayla birlikte artan kolajen kaybı, bacak ve kalçalarda yoğunlaşan selülitlere ve cilt kırışıklıklarına neden olur. Kolajen içerikli besinlerin ve kolajen takviyelerin tüketimi, sigaranın bırakılması ve kolajen içeren nemlendiricilerin kullanımı ile cildin aşırı kolajen kaybetmesi önlenebilir.
Kolajen nedir?
Kolajen, vücudumuzda bol miktarda bulunan bir protein çeşididir. Bu protein lifi, vücudumuzda yer alan tüm proteinin yaklaşık üçte birini oluşturur. Kemik, kas, kıkırdak, deri, tendon, kan damarları ve sindirim sisteminde bulunur. Ölü cilt hücrelerini yenileyerek, cildimizin elastikiyetini arttırır ve gergin kalmasını sağlar. Bağ ve bağ dokularını oluşturan kolajen, koruyucu bir bariyer görevi üstlenerek, cildimizi toksinlerden ve diğer zararlı etkenlerden korur. Temel yapıtaşı, fibroblast olarak isimlendirilen bağ dokusu hücreleridir. Saçlarımızın ve tırnaklarımızın da temel bileşeni olarak, tırnak ve saç sağlığımız üzerinde de doğrudan etkilidir.
Kolajen ne işe yarar?
Vücut bağ dokusunun %80 gibi büyük bir bölümünü oluşturan kolajenin temel görevi, elastinlikle birlikte cilde güç, esneklik ve sağlamlık vererek, cilt yapısını oluşturan bir ağ oluşturmaktır. Bir diğer deyişle vücudumuzda kolajen olmadan vücut parçalarımız bir arada kalamaz. Kolajen; bir yapı bloğu olarak, kemik ve kasları bir arada tutar, vücudumuzdaki organları korur ve cilt elastikiyetini arttırır. Ancak, 25’li yaşlardan sonra vücudumuzda kolajenin üretimi yavaşlar. 35’li yaşlardan sonra bu yavaşlama daha da hızlanarak, etkilerini daha çok hissettirmeye başlar. Cildimizdeki kolajen miktarı azalmaya başladığında ise cilt elastikiyetini ve sıkılığını kaybetmeye başlar. Sonuç olarak, yaşımız ilerledikçe cildimizde sarkmalar ve kırışıklıklarla karşılaşmamız da kaçınılmaz bir hale gelir.
Kolajenin faydaları nelerdir?
Cilt sağlığının yanı sıra kolajenin tırnak ve saç sağlığımıza da pek çok katkısı bulunur. En önemli faydalarını ise aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
Selülitleri azaltır
Yaşlanmanın kaçınılmaz sonuçlarından bir diğeri olan selülit oluşumunu da önleyerek, deri dokusunda iyileşme sağlar. Bağ dokusunu sıkılaştırarak, özellikle kadınlarda kalça ve bacaklarda kötü bir görünüme neden olan selülitleri hafifletir.
Tırnak ve saçları güçlendirir
Tırnakların ve saçların yapı taşıdır. Saç dökülmesini önler ve tırnakları güçlendirir.
Kolajenin cilde faydaları
Yaşlanma belirtilerini hafifleterek, kişinin daha genç görünmesine yardımcı olur. Ciltte yeterli miktarda bulunduğunda, kişinin daha parlak ve canlı bir cilde sahip olmasını sağlar. Yaşlanmayla birlikte ciltte görülen kırışıklıklar, deri gevşemeleri ve cilt kurulukları, kolajen takviyesiile ciddi oranda önlenebilir.
Kolajenin saçlara faydaları
Öncelikle daha sağlam ve güçlü saç köklerinin çıkmasını sağlayarak, gür ve hacimli saçlara sahip olabilmenize aracılık eder. Aynı zamanda saç dökülmesi, saç incelmesi problemlerinizi de tedavi edicidir.
Kolajen eksikliği
Kolajen kaybının asıl nedeni ‘yaşlanma’ olmakla birlikte bu süreç farklı etmenlere bağlı olarak hızlanabilir. Kolajen kaybına yol açan en önemli faktörler şunlardır:
• Uzun süre güneş ışığına maruz kalma,
• Strese bağlı olarak vücut tarafından salgılanan kortizol miktarında artış,
• Yanlış ve zayıf beslenme alışkanlığı,
• Toksinlere maruz kalmak (çevre kirliliği vb.),
• Kronik iltihaplanma,
• Uyku düzensizliği ve yeterince uyumama,
• Vücudumuzdaki serbest radikallerin miktarındaki artış,
• Glikasyon (şeker ve rafine edilmiş ürün tüketimi),
• Sigara,
• Menapoz,
• Vücutta vitamin ve minerallerin emilimini zorlaştıran birtakım tedaviler.
Kimler kolajen takviyesi almalı?
Besin takviyeleri, içecekler ve cilt bakım ürünleri şeklinde farklılık gösteren takviyeler, 25’li yaşını geçmiş kadın ve erkekler tarafından kullanılabilir. Özellikle cildinizde ince kırışıklıklar ya da çizgiler belirlemeye başladıysa, saçlarınızda dökülme, tırnaklarınızda kırılma ile sık sık karşılaşıyorsanız, daha genç ve canlı bir cilde sahip olmak istiyorsanız takviye ürünler kullanmaya başlayabilirsiniz.
Kolajen içeren vitaminler
C ve A vitaminlerinde yüksek oranda bulunur. Bol miktarda A vitamini ve C vitamini içeren besinlerin tüketimi ile ciltteki ve vücuttaki kolajen miktarı arttırılabilir.
Cilde kolajen takviyesi
Kolajen içeren malzemelerden hazırlanan doğal bir cilt maskesi ile cildinizi yaşlanmanın etkilerine karşı koruyabilirsiniz. Dilerseniz, kolajen içerikli nemlendirici kremler kullanarak da cildinizdeki kırışıklık ve ince çizgilerle savaşabilirsiniz.
Kolajen nasıl elde edilir?
Vücudumuza kolajen kazandırabilmemizin birden çok yöntemi bulunur. Kolajen içerikli cilt bakım malzemelerinin kullanımı, kolajen açısından zengin gıda ve besinlerin düzenli tüketimi, şurup, toz şeklinde beslenme takviyeleri; başvurabileceğiniz en kolay yöntemlerdir. Kemikli et suyunda ve jelatinde de yüksek oranda kolajen mevcuttur.
Kolajen nasıl kullanılmalı?
Kolajenin pişirilmiş bir formu olan pudra jelatini çorbalarınıza, et yemeklerinize ilave ederek kullanabilirsiniz. Balık, tavuk, inek ve sığır etine beslenme programınızda sık sık yer vererek de vücudunuzun ve cildinizin kolajen kaybını ciddi oranda giderebilirsiniz. Kapsül, tablet formunda olan takviyeleri kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışmayı unutmamalısınız. Aksi halde istenmeyen bazı yan etkilere maruz kalabilirsiniz.
Evde kolajen nasıl hazırlanır?
Cildinizin daha genç ve güzel görünmesi adına evinizde yer alan bazı malzemeleri kullanarak, etkili bir cilt maskesi hazırlayabilirsiniz. Cildinize belirli aralıklarla kolajenden zengin olan yumurta ve salatalık, avokado ve havuç gibi cilt maskelerinden birini uygulayarak, cildinizi güçlendirebilirsiniz.
Kolajen hangi gıdalarda bulunur?
Omega 3 yağ asitleri açısından zengin besinler, bol miktarda sülfür içeren besinler, C ve A vitamini içeren besinler, soya ve soya ürünleri ve et bol miktarda kollajen içeren temel besinlerdir. Kolajen açısından zengin olan besinleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
• Sığır ve inek eti, tavuk, geyik, keçi ve öküz eti; özellikle hayvanın kemikleri, derisi ve sakatat bölgesinde bolca kolajen bulunur.
• Kolajenin toz formu olarak bilinen jelatin, kalorisi düşük bir türüdür.
• Portakal, mandalina, greyfurt, kivi ve ananas gibi C vitamini içeren meyveler.
• Yeşil ve siyah zeytin, kereviz, soğan, sarımsak gibi sülfür içeren gıdalar.
• Kırmızı meyveler ve kırmızıbiber, elma, çilek, kiraz gibi likopen içeren meyveler.
• Özellikle balık pullarında, somon ve orkinozda bulunan Omega 3 yağ asitleri.
• Havuç, balkabağı gibi turuncu sebzeler, domates, lahana, pancar, ıspanak ve
patlıcan.
• Kemik suyu ve paça çorbası.