Çiğdem AYDIN
Güney Kıbrıs’ta trafik kazalarını asgariye indirmek amacıyla caydırıcı cezalar öngörülürken, Kuzey Kıbrıs’ta da benzeri önlemlerin alınması üzerinde duruluyor. Trafik Kazalarını Önleme Derneği Başkanı Mehmet Avcı Diyalog’a yaptığı açıklamada, şimdiki cezaların yetersizliğine dikkat çekti. Avcı, nüfusu yaklaşık 320 bin olan bir ülkede son 17 yılda meydana gelen trafik kazalarında 767 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti.
KKTC’de aşırı alkollü sürücüye 100 puan ceza veriliyor ve ehliyeti 3 aylığına iptal ediliyor. Güneyde ise yeni yasa çerçevesinde aşırı alkol ve aşırı sürat ehliyetin iptaline yol açacak. Kuzeyde sigortasız araç kullanmanın cezası yaklaşık 500 TL iken güneyde 500 Euro. Diğer suçlarda yine iki tarafın uyguladığı cezalar arasında büyük fark var.
Atakan: Caydırıcı cezalar gelecek
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan, Diyalog’un dünkü sayısında gündeme getirilen Güney Kıbrıs’taki trafik cezalarıyla ilgili haber üzerine sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 2019’da trafik suçlarına caydırıcı cezaların geleceğini bildirdi.
Atakan şöyle dedi:
“ Yürürlükte olan 50/2000 Trafik Yasası içinde yer alan eksiklikler ve günün gerekliliği çerçevesinde eklenmesi gerekenler çerçevesinde yapılan çalışma tamamlandı. Buna paralel olarak yürürlükte olan trafik cezalarının güncellenmesi, eksikliklerin giderilmesi ve daha “caydırıcı” hale getirilmesi çalışması da bitti. Paydaşlar ile son rötuşların yapılması sonrası tüm değişiklikler kamuoyu ile paylaşılacak. 2019 yılına daha çağdaş bir yasa ve daha caydırıcı daha güncel trafik ceza tarifesi ile gireceğiz.”
Avcı:Cezalar asgari ücret üzerinden
Trafik Kazalarını Önleme Derneği Başkanı Doç.Dr. Mehmet Avcı Güney Kıbrıs’ta trafik cezalarının caydırıcı noktaya getirildiğini KKTC’de ise bu konuda henüz bir girişim olmadığını ifade ederek
“KKTC’de alkollü yakalanan kişi o anda 100 puan ceza alır o da ehliyetinin üç ay iptal edilmesidir” diyen Avcı şöyle dedi:
“ Çok çok aşırı süratte gidildiğinde ki bu 40 puana kadar çıkar dolayısıyla ehliyet iki veya üç kez aynı suçu işlediği ve yakalandığı takdirde iptal olur. Bu Güneyde böyle değildir. Kaldı ki çok süratli olması gerekir hız limitini 40 kilometre kadar aşmaktan bahsediyorum. Örneğin sigortasız araç kullanma bizim tarafta cezası bin TL’yi geçmez. Emniyet kemeri veya kask takmama genelde trafik cezaları asgari ücretin yüzde 10’u ile yüzde 20’si arasında değişiyor. Hemen hemen tüm trafik cezaları asgari ücret üzerindedir örneğin.
KKTC’deki bu cezalara bakıldığında çok çok azdır çünkü bizde bu tür suçlar her gün işlenen suçlardır. Yani kask takmama, emniyet kemeri takmama zaten yaygın bir suçtur ve çocukları emniyet kemeri ile bağlamama sanki de yasal bir halmiş gibi bir hava memlekette ne demektir bu demek ki cezadan ve denetimden vatandaş korkmuyor. Ceza caydırıcıdır her zaman bu bir gerçektir şimdi bazıları kalkıp diyecekler ki ceza ile hiçbir şey düzelmez o zaman mahkemeleri de kapatalım derim bende. Mahkemelere gerek kalmaz değil mi? Neden adam öldürmek kolay değildir bizim ülkemizde bakmayın şimdi son yaşanan başka türlü bir şey ama canı çekti diye adam öldüremiyor insanlar neden çünkü cezasında idam da var. Dolayısıyla ceza caydırıcıdır. Bir de şu var Örneğin, ehliyetsiz araba sürdü cezası bin TL para cezasıdır oysa arabaya el koyun 1 ay 3 ay 5 ay bakalım bir daha el sürerler mi veya arabasını verir mi ehliyetsiz birine. Caydırıcılık budur işte ehliyetsiz araç kullanılırsa ben o arabaya 2 ay el koyarım mesela hangi baba verecek çocuğuna, hangi patron verecek işçisine ehliyetsiz araba sürsün ve ölümlü kazalarda bile ehliyetsiz araba sürenler vardır çünkü nedir, ehliyeti çıkarmaya gitse verecek 2 bin TL polis yakalasa verecek 200 TL ceza. Cezalar caydırıcı olmak zorundadır para cezası yanında puan cezasının da beraber yükseltilmesi gerekir. Çünkü para cezası dediğinizde diyecekler ki hükumet para toplamak için mahana arar puan cezasıdır esasen caydırıcı olan trafik men cezalarıdır para zengini caydırmaz dolayısıyla puan cezası ile ehliyetinin men edilmesi aracın alıkonulması gibi ciddi cezalar olması gerekir.”
Ölümlü kazalar cinayet gibi yargılanmalı
Ölümlü trafik kazalarıyla ilgili cezaların yetersizliğine dikkat çeken Avcı şöyle dedi:
“Ölümlü kazalarda bizde 7 yıla kadar hapislik cezası veriliyor bana göre bu da yetersizdir çünkü siz o direksiyon başında bir kişinin de ölümüne sebep olsanız üç kişinin de sadece 7 yıl ceza alıyorsunuz her bir sebep olup aldığınız candan ceza almıyorsunuz. Örneğin uyuşturucu aldı alkol aldı çıktı yola kaldırımda üç kişiyi bastı veya 5 kişiyi bastı sayı mühim değil bir kişi da 5 kişi da fark etmiyor 7 yıldan fazla hapis yatmazlar. Oysa uyuşturucu aldın, alkol aldın ve birinin ölümüne yol açtın bu öldürmeye teşebbüs veya çok süratli gittin bir çocuğa çarptın bu öldürmeye niyetlisin ki bu kadar çılgın iş yaptın Dünya böyle bakıyor bu tür kazalara Türkiye’de bile sen bu kadar süratli gittin yaya geçidine süratli girdin sen zaten birini öldüreceğini tahmin ederdin denilip ceza verildi ve cinayet ile yargılandı. Bizde istemeden öldürme diye geçer yasa 20 sene önce yapıldı fakat ısrarla söylüyorum değiştirilmesi gerekir.” Trafik kazaları geçmişten bugüne can yakmaya devam ediyor. Güney Kıbrıs Rum Yönetiminde kazaları önlemek maksadıyla can yakıcı ciddi cezalar gelirken Kuzey Kıbrıs ile aralarındaki farklar:
Güney Kıbrıs’ta yeni trafik cezaları:
1- Aşırı sürat ve aşırı alkol: Ehliyet iptali
2-Sigortasız araç kullanma: 500 Euro ceza
3-Emniyet kemeri veya kask takmama: 300 Euro
4- Cep telefonuyla konuşma: 200 Euro
5- Kırmızı ışıkta durmayan: 200 Euro ceza
KKTC’deki bazı Trafik Cezaları:
1-Aşırı sürat ve aşırı alkol: Alkollü kişi yakalandığı zaman 100 puan ceza alır ve ehliyeti üç aylığına elinden alınır…
2-Aşırı Süratli araç kullanmak: 3 Kez aynı suçu işleyip yakalandıktan sonra ehliyet iptali gerçekleşir fakat o da üç aylığına…
2-Sigortasız araç kullanma: Asgari ücretin yüzde 50’si olsa bin TL’den fazla değildir. Kaldı ki bildiğim kadarıyla yüzde asgari ücretin yüzde 20’si kadardır.
3-Emniyet kemeri veya kask takmama: Asgari ücretin yüzde 10’u…
4- Cep telefonuyla konuşma: KKTC’de asgari ücretin yüzde 10’u
5- Kırmızı ışıkta durmayan: KKTC’de asgari ücretin yüzde 30’u kadar cezası vardır.